W paryskim Memorial de la Shoah trwa cykl filmów dokumentalnych pt. "Po-Lin" poświęcony pamięci o Zagładzie Żydów w polskim kinie. Pokazom filmowym towarzyszą spotkania z ich twórcami i świadkami historycznych wydarzeń.
Trwający do 24 listopada cykl obejmuje 18 dokumentów zrealizowanych w ciągu ostatnich dwóch dekad. Po pokazach przewidziane są debaty widzów z reżyserami filmów, w tym Marcelem Łozińskim i Arturem Żmijewskim, oraz ze świadkami epoki i naukowcami zajmującymi się tą problematyką.
Według organizatorów - Memorial de la Shoah i Instytut Polski w Paryżu - pokazywane filmy są świadectwem gorącej w ostatnich 20 latach debaty o relacjach polsko-żydowskich w czasie II wojny światowej i w latach powojennych. "Jaka była odpowiedzialność polskich świadków za ludobójstwa popełniane na ich oczach przez nazistów? Czy wiele było przejawów polskiej solidarności z ofiarami Zagłady?" - to niektóre z pytań, jakie stawiają filmy tego cyklu. Głównym pomysłodawcą przeglądu jest Jean-Yves Potel, francuski pisarz i badacz, autor książki "Koniec niewinności. Polska wobec swojej żydowskiej przeszłości".
Cykl rozpoczął się w czwartek pokazem polsko-niemieckiego filmu "Po-Lin" (2008) w reżyserii Jolanty Dylewskiej. Próbuje ona zrekonstruować świat, który już nie istnieje: epokę przedwojenną, gdy na wspólnej ziemi żyli obok siebie Polacy i Żydzi. Jak przyznaje sama autorka, praca nad filmem zajęła wiele lat, spędzonych na przeglądaniu nieznanych wcześniej archiwów filmowych z lat 30. ubiegłego wieku, a także na podróżach do miasteczek, zamieszkanych przed wojną przez ludność żydowską. Premierowy pokaz w Memorial de la Shoah cieszył się tak dużym powodzeniem, że dla wielu czekających w kolejce osób zabrakło biletów.
Na paryski przegląd składają się m.in. dokumenty o gettach w Łodzi, Krakowie i Warszawie, o pogromie kieleckim z 1946 roku i o nagonce antysemickiej w 1968 roku. Można tam zobaczyć dzieła znanych twórców, m.in. Marcela Łozińskiego ("Świadkowie", "Siedmiu Żydów z mojej klasy") i Artura Żmijewskiego ("Pielgrzymka", "Polak w szafie"). Widzowie będą mogli obejrzeć również film "Lista Sendlerowej" Michała Dudziewicza (2002), przypominający postać Ireny Sendlerowej - Polki, która w czasie wojny uratowała od zagłady 2,5 tysiąca żydowskich dzieci. W programie przeglądu znajduje się także "Obóz cygański" Jarosława Sztandery, mówiący o nazistowskiej eksterminacji Romów z łódzkiego getta.
Szymon Łucyk(PAP)
szl/ kar/ bba/
