Zakaz łączenia stanowisk parlamentarnych z samorządowymi, likwidacja immunitetu prezydenta, zmiany w ordynacji wyborczej - to główne postulaty ujawnionego w piątek raportu o modernizacji francuskiego państwa. Autorem dokumentu jest były premier Francji Lionel Jospin.
Były socjalistyczny szef rządu (1997-2002) przewodniczy od lipca tego roku 14-osobowej komisji, odpowiedzialnej za przygotowanie raportu na temat "odnowy i deontologii życia publicznego" we Francji. W piątek Jospin wręczył ten dokument prezydentowi Francois Hollande'owi.
Raport zawiera wiele postulatów, które - jeśli tylko doczekają się realizacji - zmienią znacząco francuski system polityczny.
Najgłośniejszą propozycją raportu Jospina jest zakaz jednoczesnego sprawowania przez jedną osobę mandatu parlamentarnego i funkcji kierowniczej we władzach lokalnych (np. mera czy przewodniczącego rady departamentu lub regionu). Obiecał to już w trakcie kampanii wyborczej Hollande.
Komisja Jospina proponuje także zmiany w ordynacji wyborczej w wyborach parlamentarnych, tak aby do obecnego systemu większościowego wprowadzić elementy systemu proporcjonalnego. Raport postuluje, aby od tej pory 10 proc. deputowanych (czyli 58 na ogół 577 członków izby niższej) było wybieranych według metody proporcjonalnej.
Inną z kluczowych tez raportu jest likwidacja nietykalności, przysługującej obecnie głowie francuskiego państwa. Komisja Jospina chce, aby organy ścigania i sądy mogły prowadzić postępowanie wobec prezydenta już w trakcie piastowania przez niego funkcji.
Wśród innych postulatów dokumentu jest zmiana sposobu wysuwania kandydatów na prezydenta. Obecnie może w nich startować osoba, którą popiera co najmniej 500 członków lokalnych samorządów. Rozwiązanie to Jospin chce zastąpić "wsparciem obywatelskim", które polegałoby na obowiązku zebrania przez kandydata podpisów co najmniej 150 tys. francuskich wyborców.
Ujawniony w piątek tekst zawiera też m.in. propozycje dotyczące reformy kalendarza wyborczego oraz modyfikacji sposobu zwrotu kosztów kampanii wyborczej z budżetu państwa.
Postulaty raportu Jospina mają być na początku przyszłego roku rozpatrzone przez parlament. Trudno jeszcze przesądzić, które z nich mają szanse na rychłą realizację.
Jak donoszą media nad Sekwaną, wielu polityków, także wśród rządzących socjalistów, odnosi się z wyraźną niechęcią do zakazu łączenia mandatu parlamentarnego i lokalnego.
Obecnie bardzo wielu deputowanych czy senatorów piastuje także stanowiska w samorządach. Gdyby więc przeprowadzono ten projekt, musieliby oni zrezygnować z jednego mandatu: lokalnego lub parlamentarnego.
Przeciwnicy tego zakazu twierdzą, że powodem ich oporu nie jest obawa przed utratą części uposażenia, związanego z piastowaną funkcją; podkreślają natomiast, że gdyby wprowadzić taki zakaz, to parlamentarzyści mogliby stracić kontakt z codziennymi problemami wyborców.
Szymon Łucyk (PAP)
szl/ ro/
