Fundacja Książąt Czartoryskich, która jest właścicielem obrazu Leonarda da Vinci "Dama z gronostajem" sprzeciwiła się prowadzeniu badań dzieła przez specjalistów z Muzeum Narodowego w Krakowie.
W wydanym w poniedziałek oświadczeniu Adam Karol Czartoryski, fundator i prezydent Fundacji xx Czartoryskich napisał, że członków fundacji "zszokowały" informacje, iż obraz "poddany został +badaniom+ przez Muzeum Narodowe w Krakowie, pomimo naszego wyraźnego sprzeciwu wobec podejmowania tego rodzaju operacji przed zorganizowaniem poważnego projektu badawczego nad tym dziełem przez naszą Fundację i Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego".
Czartoryski przypomniał, że decyzja fundacji w tym względzie została wyrażona wprost w piśmie skierowanym 7 marca 2012 r. do dyrektora Muzeum Narodowego w Krakowie Zofii Gołubiew.
"Z tego powodu informujemy niniejszym, że wszelkie +konserwatorskie+ działania, które obecnie prowadzone są przez Muzeum Narodowe w Krakowie, dokonywane są bez uzgodnienia z nami i wbrew naszej decyzji" - napisano w oświadczeniu.
Prezydent fundacji zaznaczył, że jest ona najbardziej zainteresowana rozwijaniem wiedzy na temat tego dzieła o światowej sławie i promowania go, lecz wyłącznie w oparciu o zasadę bezpieczeństwa obrazu i podejmowania działań odpowiadających jego randze.
"Fundacja xx Czartoryskich nie zaakceptuje jakiegokolwiek łamania jej praw właścicielskich oraz lekceważenia interesu publicznego, jakim jest otwarcie na nowo Muzeum i Biblioteki xx Czartoryskich w służbie Narodowi" - podkreślił Czartoryski.
Równocześnie zaprzeczył, jakoby istniał konflikt pomiędzy nim a ministrem kultury Bogdanem Zdrojewskim dotyczący miejsca wystawienia dzieła Leonarda da Vinci "Dama z gronostajem".
"Wręcz przeciwnie, w duchu wzajemnego zrozumienia rozważamy wszelkie wady i zalety wszystkich możliwych lokalizacji wystawy tego wyjątkowego dzieła sztuki i dyskusję tę uważamy za bardzo pozytywną. Obydwaj mamy ten sam cel - udostępnienie +Damy z gronostajem+ polskiemu narodowi i publiczności międzynarodowej oraz promowanie ojczyzny moich przodków, którzy poświęcali swe życie dla Polski" - napisał fundator.
W ubiegłym tygodniu Muzeum Narodowe w Krakowie poinformowało, że jej specjaliści prowadzą badania "Damy z gronostajem" Leonarda da Vinci, których celem jest analiza i udokumentowanie stanu zachowania dzieła. Badania z użyciem specjalistycznego sprzętu mają charakter bezinwazyjny. Ich przeprowadzenie ma zająć kilka tygodni.
Program badawczy opracowany przez specjalistów z Muzeum Narodowego zakłada m.in. przeprowadzenie serii zdjęć analitycznych w ultrafiolecie, promieniowaniu rentgenowskim i podczerwieni. Zaplanowano także badanie "Damy" metodą interferometrii plamkowej, którą opracowano w Instytucie Katalizy i Fizykochemii Powierzchni PAN. Ma to na celu wykrycie ewentualnych mikrospękań i odspojeń warstwy malarskiej i zaprawy.
Planowane jest też zbadanie obrazu kamerą hiperspektralną, co pozwoli zobaczyć, co znajduje się pod czarnym tłem, a przede wszystkim jaki jest stan tych warstw. Czy program badawczy zostanie zrealizowany w pełnym zakresie i czy jest taka potrzeba, specjaliści zdecydują w trakcie prac.
Wciąż jednak nie ma ostatecznej decyzji, gdzie i dokładnie od kiedy po powrocie "Damy" z wystawy w Londynie obraz będzie pokazywany. Pod uwagę brane są dwa miejsca jego prezentacji: Galeria Sztuki Polskiej XIX wieku w Sukiennicach i Arsenał Muzeum Książąt Czartoryskich.
Minister Zdrojewski powiedział PAP w zeszłym tygodniu, że zależy mu, aby "Damę z gronostajem" Leonarda da Vinci ulokować w Sukiennicach. Jeden z najcenniejszych obrazów w polskich zbiorach ma zostać udostępniony publiczności pod koniec kwietnia lub na początku maja.
"Dama z gronostajem" - własność Fundacji Książąt Czartoryskich - od 2009 r. była pokazywana poza Krakowem. Najpierw w Budapeszcie, potem w Warszawie. W 2011 r. obraz został wypożyczony na trzy wystawy w Madrycie, Berlinie i Londynie.
Obraz został namalowany przez Leonarda da Vinci ok. 1490 r. w technice olejnej, z użyciem tempery, na desce orzechowej. Portret przedstawia Cecylię Gallerani, kochankę księcia Ludovico Sforzy. Obraz został zakupiony przez księcia Adama Jerzego Czartoryskiego ok. 1800 r. i trafił do rąk jego matki, księżnej Izabeli z Flemingów.(PAP)
rgr/ rda/
