Gdański sąd podjął w poniedziałek decyzję o przeprowadzeniu trzech odrębnych postępowań wobec trzech funkcjonariuszy Urzędu Bezpieczeństwa, którzy na przełomie 1953 i 1954 r. mieli znęcać się nad członkami niepodległościowej organizacji Szczerb.
Pierwotnie proces, w którym oskarżonymi są 79-letni dziś Tadeusz P., 78-letni Kazimierz H. oraz 82-letni Jan F., miał być prowadzony w ramach jednego postępowania w Gdańsku, gdzie doszło do przestępstwa.
W poniedziałek gdański Sąd Rejonowy zdecydował jednak o wyłączeniu ze sprawy postępowań wobec mieszkającego w Wałbrzychu Kazimierza H. oraz zamieszkałego w Szczecinie Jana F.
Jak wyjaśnił sąd, biegli po zbadaniu obu mężczyzn orzekli, że cierpią oni na liczne schorzenia, w przypadku których dalekie podróże mogłyby zagrażać ich zdrowiu, a nawet życiu. Zgodnie z poniedziałkową decyzją, procesy w ich sprawach mają odbyć się w sądach znajdujących się blisko ich miejsc zamieszkania.
Natomiast gdański sąd rozpoczął w poniedziałek postępowanie wobec trzeciego oskarżonego w tej sprawie - mieszkającego w Gdańsku, Tadeusza P. W odczytanym tego dnia akcie oskarżenia IPN zarzucił mężczyźnie, że (wspólnie z Kazimierzem H. oraz innymi funkcjonariuszami UB) między grudniem 1953 r. a kwietniem 1954 r. znęcał się psychicznie i fizycznie nad kobietą i trzema mężczyznami należącymi do niepodległościowej organizacji o nazwie Szczerb.
Według IPN, członkowie organizacji mieli być poddawani wielogodzinnym przesłuchaniom, prowadzonym bez przerw na odpoczynek, o różnych porach dnia i nocy. Funkcjonariusze UB mieli też grozić zatrzymanym wieloletnim więzieniem i aresztowaniem ich najbliższych. Na skutek przesłuchań jeden z poszkodowanych mężczyzn przeszedł załamanie psychiczne w postaci psychozy sytuacyjnej.
Jak ustalili prokuratorzy IPN, przesłuchania prowadzone przez UB miały służyć m.in. wydobyciu od członków organizacji Szczerb informacji dotyczących szczegółów jej działalności oraz nazwisk innych jej członków.
Organizacja Szczerb powstała jesienią 1949 r. w Gdańsku w akcie protestu przeciw zlikwidowaniu Związku Harcerstwa Polskiego. Członkowie organizacji brali udział w konspiracyjnych spotkaniach, redagowali i rozpowszechniali ulotki o treściach antykomunistycznych, malowali na murach kotwice oznaczające sprzeciw wobec systemu, dekorowali pomniki harcerskie itp. Działalność członków Szczerba UB potraktowało jako "czynienie przygotowań do zmiany przemocą ustroju Państwa Polskiego poprzez uczestnictwo w nielegalnej organizacji". W 1954 r. członkowie organizacji zostali skazani przez Wojskowy Sąd Rejonowy w Gdańsku na kary więzienia.(PAP)
aks/ pz/ jbr/
