Straż Graniczna jest nowoczesną służbą graniczno-migracyjną, która po wejściu Polski do Unii Europejskiej potrzebuje dalszych zmian - podkreślił w rozmowie z PAP komendant główny SG gen. bryg. Dominik Tracz. W maju mijają 22 lata od powołania tej formacji.
Centralne uroczystości z okazji obchodów Święta Straży Granicznej odbędą się w piątek w Białymstoku.
"Straż Graniczna powstała 22 lata temu po rozformowaniu Wojsk Ochrony Pogranicza. Była to formacja o charakterze wojskowym. Po wejściu Polski do Unii Europejskiej w 2004 roku i strefy Schengen w roku 2007 zmieniliśmy obszar, profil działania, rozszerzone zostały nasze zadania i zmieniona struktura organizacyjna. Na granicy wewnętrznej z Niemcami, Czechami, Słowacją i Litwą zniesiono kontrolę graniczną. Dzisiaj jesteśmy formacją, w której tak samo ważni są funkcjonariusze, jak i cywilni specjaliści" - powiedział PAP Tracz.
Podkreślił, że kolejnym ważnym momentem w funkcjonowaniu SG były mistrzostwa piłkarskie Euro 2012: sprawna organizacja kontroli na granicy zewnętrznej z Rosją, Białorusią, Ukrainą i w portach lotniczych oraz tymczasowe przywrócenie kontroli na granicy wewnętrznej. Komendant odniósł się także do zaprezentowanego na początku maja raportu Fundacji Batorego. Wskazano w nim, że sposób odprawy na przejściach granicznych z Ukrainą podczas Euro 2012 sprawdził się, usprawnił ruch podróżnych i warto tą dobrą praktykę kontynuować.
"Chcielibyśmy tego typu rozwiązania, tj. dokonywanie wspólnych kontroli tylko po jednej stronie granicy na wszystkich przejściach z Ukrainą stosować w formie ćwiczeń w sytuacjach znacznego zwiększenia ruchu granicznego, na przykład podczas świąt. Ani po stronie polskiej, ani ukraińskiej nie ma wątpliwości, że wspólne polsko-ukraińskie patrole, tak pozytywnie ocenione przez Fundację Batorego, należy kontynuować" - powiedział Tracz.
Przypomniał, że obecnie trwa reorganizacja Straży Granicznej. Na południowej granicy Polski na bazie dwóch oddziałów zostanie utworzony jeden duży śląsko-małopolski oddział SG z siedzibą w Raciborzu, zmienione zostaną zasięgi terytorialne oddziałów na terytorium kraju oraz struktury i wielkość placówek. Ten etap reorganizacji zakończy się do końca roku.
"Zredukowaliśmy komendę główną, będziemy mieć mniejszą liczbę oddziałów i placówek, a celem tych zmian jest racjonalne wykorzystywanie środków budżetowych przeznaczonych na funkcjonowanie formacji. Dzięki temu będziemy mogli skierować dodatkowe siły i środki na wzmocnienie granicy wschodniej, czyli zewnętrznej granicy UE" - powiedział Tracz.
Poinformował, że na wschodniej granicy Polski do obsadzenia jest ponad 1700 stanowisk służbowych. Wiąże się to m.in. z budową nowych i rozbudową istniejących przejść granicznych na odcinku z Ukrainą (Budomierz, Dołhobyczów, Korczowa, Zosin) oraz Białorusią (Połowce), a także niepełnym obsadzeniem placówek na granicy z Rosją. "Nie bez znaczenia jest fakt, że realizacja umów o małym ruchu granicznym z Ukrainą i Rosją powoduje stały i duży wzrost ruchu granicznego. Są to nowoczesne i dobrze wyposażone przejścia graniczne. Brakuje tam jedynie dostatecznej liczby funkcjonariuszy. Ci z reorganizowanych oddziałów właśnie tam mogą kontynuować służbę" - powiedział Tracz.
Zapewnił także, że MSW i Straż Graniczna szczególną wagę przykładają do zapewnienia miejsc pracy pracownikom cywilnym z reorganizowanych oddziałów. "W tej sprawie popisaliśmy porozumienia z Państwową Strażą Pożarną i policją, a w ostatnich uzgodnieniach jest również porozumienie, w ramach Ministerstwa Sprawiedliwości, ze Służbą Więzienną. Celem jest skierowanie wykwalifikowanych pracowników do pracy w tych służbach. Będę dążył do zapewnienia im propozycji realnego zatrudnienia w pobliżu miejsca zamieszkania. W przypadku pozytywnej realizacji porozumień zdecydowana większość osób może liczyć na dalszą pracę" - dodał Tracz.
Wśród priorytetów SG na najbliższy czas wymienił realizację koncepcji technicznego wzmocnienia lądowej granicy zewnętrznej oraz podniesienie efektywności wykorzystywania Straży Granicznej do ochrony granicy morskiej. "Jest to rozpoczęcie nowego rozdziału w historii Straży Granicznej. Formacji graniczno-migracyjnej w pełnym tego słowa znaczeniu" - zapewnił generał.
W jego ocenie dalszych zmian wymaga organizacja szeroko pojętego zaplecza logistycznego oraz szkolnictwa SG. Komendant podkreśla, że ważne jest rozwijanie współpracy międzynarodowej, szczególnie w zakresie zwalczania zorganizowanej przestępczości o charakterze transgranicznym. "Funkcjonariusze SG będą w dalszym ciągu uczestniczyć w operacjach o międzynarodowym charakterze i rozwijać współpracę ze służbami, zarówno innych państw europejskich, jak i państw spoza UE" - powiedział Tracz.
Straż Graniczna, w której obecnie służy ponad 14 tys. funkcjonariuszy i ok. 4 tys. pracowników, została powołana ustawą w 1990 r. i zaczęła funkcjonować w maju 1991 r. wraz z rozformowaniem Wojsk Ochrony Pogranicza. W skład SG wchodzi Komenda Główna, 10 oddziałów (w Kętrzynie, Białymstoku, Chełmie, Przemyślu, Nowym Sączu, Raciborzu, Kłodzku, Krośnie Odrzańskim, Gdańsku i Warszawie) oraz 3 ośrodki szkolenia (w Kętrzynie, Koszalinie i Lubaniu).
Grzegorz Dyjak (PAP)
gdyj/ pz/ jbr/
