101 tys. zł ma zapłacić gmina Sorkwity w powiecie mrągowskim swemu niedoszłemu wójtowi Czesławowi Chotkiewiczowi, który z powodu fałszerstwa wyborczego w 2006 r. nie objął tego urzędu. Wybory wygrał wówczas, sprawujący tę funkcję od kilkunastu lat, Piotr Wołkowicz.
Wyrok w tej sprawie nie jest prawomocny; obecny wójt jeszcze nie zdecydował, czy będzie w imieniu gminy odwoływał się od wyroku. Orzeczenie zapadło pod koniec listopada przed sądem okręgowym w Olsztynie, ale dopiero teraz strony uzyskały uzasadnienie wyroku na piśmie.
Chotkiewicz żądał od gminy prawie 200 tys. zł. Wskazał, że gdyby nie fałszerstwo przy ustalaniu wyników wyborczych w głosowaniu na wójta Sorkwit w 2006 roku, którego dopuścili się niektórzy członkowie obwodowej komisji wyborczej w Rybnie, to on zostałby wójtem. Ponieważ nie został wójtem utracił wynagrodzenie, które uzyskałby wygrywając wybory.
Pozwana gmina chciała oddalenia pozwu Chotkiewicza. Wskazywała bowiem, że za zorganizowanie i przeprowadzenie wyborów odpowiedzialność ponosi nie ona, ale skarb państwa, który poprzez swoje organy wyborcze organizował, przeprowadzał i nadzorował przebieg głosowania.
Olsztyński sąd okręgowy, który przyznał rację Chotkiewiczowi i nakazał wypłatę przez gminę Sorkwity na jego rzecz ponad 100 tys. zł uznał za bezsporne to, że pozwany nie został wójtem z powodu fałszerstw wyborczych.
Świadczą o tym prawomocne wyroki skazujące osoby, które dopuściły się fałszerstw. Wydał je po wyborach sąd okręgowy w Olsztynie. Chodziło m.in. o sekretarz gminy Marzenę M., która w czasie wyborów w 2006 roku była inspektorem komisarza wyborczego i pełnomocnikiem ówczesnego wójta. Na kary więzienia w zawieszeniu sąd skazał także osoby zasiadające w obwodowych komisjach wyborczych. Postępowanie z przyczyn formalnych umorzono wobec informatyka, który wiedział o dokonywanych fałszerstwach i świadomie wprowadzał fałszywe wyniki do systemu informatycznego.
Jak ocenił obecnie orzekający o odszkodowaniu dla niedoszłego wójta olsztyński sąd, "zgodnie z kodeksem cywilnym za szkodę wyrządzoną przez niezgodne z prawem działanie lub zaniechanie przy wykonywaniu władzy publicznej, odpowiedzialność ponosi skarb państwa lub jednostka samorządu terytorialnego lub inna osoba prawna wykonująca tę władzę z mocy prawa".
Zdaniem sądu, to właśnie osoby związane z gminą stały za fałszerstwami wyborczymi i dlatego to gmina powinna ponosić odpowiedzialność także finansową za niezgodne z prawem działania.
Już rok temu Chotkiewicz domagał się odszkodowania za utracone zarobki jako niedoszły wójt. Wówczas sąd okręgowy w Olsztynie wskazał, że odszkodowanie powinny zapłacić osoby, które dopuściły się fałszerstw.
Jednak sąd apelacyjny w Białymstoku zmienił tamto orzeczenie, wskazując, że za szkody popełnione przy wykonywaniu władzy publicznej odpowiedzialność ponosi jednostka samorządu terytorialnego albo skarb państwa. Nie wskazał jednak kto konkretnie w tym przypadku powinien ponieść odpowiedzialność finansową. Sprawa wróciła do sądu okręgowego w Olsztynie.
W 2006 roku wójtem gminy Sorkwity został sprawujący ten urząd od kilkunastu lat Piotr Wołkowicz; wygrał on także wybory w 2010 roku, ale rok później w 2011 roku został uznany prawomocnie przez sąd za kłamcę lustracyjnego.
Z tego powodu zorganizowano w gminie ponowne wybory na wójta. Obecny wójt, sprawujący urząd od kilku miesięcy, Józef Maciejewski powiedział, że uznaje wyrok, choć trudno będzie gminie wypłacić tak wysokie zadośćuczynienie.
"Na razie myślimy, jak się zmierzyć z tym problemem, gmina jest zadłużona, a w budżecie nie ma wolnych środków. Nasz budżet roczny to 14 mln zł, ale każdy 1 tys. zł jest dla nas w obecnej, trudnej sytuacji ważny" - podkreślił Maciejewski.
Chotkiewicz nie chciał komentować wyroku sądu.(PAP)
ali/ son/ jbr/
