Sekretarz stanu USA Hillary Clinton, która zakończyła w czwartek wizytę na Węgrzech, wyraziła zatroskanie o swobody demokratyczne w tym kraju.
Krytycy centroprawicowego rządu Węgier premiera Viktora Orbana zarzucają mu m.in. podkopywanie wolności prasy i ograniczanie kompetencji Trybunału Konstytucyjnego.
"Rozmawialiśmy bardzo otwarcie o ochronie instytucji demokratycznych na Węgrzech oraz gwarantowaniu ich rozwoju i umacniania się, w tym o zapewnieniu niezbędnej kontroli i równowagi" - powiedziała Clinton na wspólnej konferencji prasowej z Orbanem.
"Jako przyjaciele Węgier daliśmy wyraz naszym obawom, a przede wszystkim zaapelowaliśmy o autentyczne oddanie idei wolności wymiaru sprawiedliwości, wolności prasy i przejrzystości rządzenia" - powiedziała szefowa amerykańskiej dyplomacji.
Clinton poinformowała, że rozmawiała z Orbanem na wiele tematów, w tym o Trybunale Konstytucyjnym, ustawie medialnej i nowej konstytucji Węgier.
"Jestem zdania, że w procesie wdrażania konstytucji oraz towarzyszących jej podstawowych ustaw jest ważne, by - i pan premier oczywiście bardzo jasno to powiedział - dokładał on starań o to, by Węgry były bardzo wierne swym demokratycznym tradycjom bronienia swobód jednostki, utrzymywania wolności prasy i wymiaru sprawiedliwości oraz zapewniania kontroli i równowagi" - dodała.
Obecny rząd węgierski, urzędujący od maja 2010 roku, przyjął w zeszłym roku ustawę medialną, która była ostro krytykowana w UE i ostatecznie została częściowo zmodyfikowana.
W kwietniu bieżącego roku natomiast rząd przyjął nową konstytucję, która zdaniem jej przeciwników jeszcze umocni jego władzę.
Wcześniej w czwartek Clinon poruszyła także kwestię mniejszości romskiej, wobec której - zdaniem obrońców praw człowieka - nasiliły się w ostatnich latach ataki na Węgrzech.
Amerykańska sekretarz stanu z uznaniem odniosła się do faktu, że Węgry wykorzystały swą prezydencję w UE do zabiegania o reformy, "które zagwarantują Romom takie same prawa i możliwości co ich współobywatelom", dała jednak do zrozumienia, że należy zrobić jeszcze więcej.
Wcześniej Clinton wystąpiła w węgierskim parlamencie z okazji otwarcia Centrum im. Toma Lantosa na rzecz Demokracji. Lantos, amerykański kongresman pochodzenia węgierskiego, przeżył holokaust i był zagorzałym obrońcą praw człowieka na świecie, zmarł w 2008 roku.
W poniedziałek byli dysydenci węgierscy, którzy 20 lat temu walczyli o demokrację w swoim kraju, zaapelowali do Clinton, by pomogła ochronić węgierską demokrację przed atakami premiera Orbana.
Autorzy listu napisali, że państwo prawa bardzo ucierpiało, od kiedy rok temu Orban stanął na czele rządu. "Premier, który dzięki znacznemu poparciu doszedł do władzy z hasłem umocnienia demokracji, teraz oddala się od hierarchii wartości zachodnich demokracji, którą uznaje za przestarzałą. Rządząca koalicja systematycznie usuwa konstytucyjne gwarancje rozdziału władzy, hamulce i siły równoważące władzę wykonawczą" - napisali dysydenci.
Sygnatariusze listu twierdzą, że na Węgrzech powstaje ustrój autokratyczny, jest ograniczana wolność prasy i kompetencje Trybunału Konstytucyjnego, a przyjęta pod koniec kwietnia nowa ustawa zasadnicza ogranicza prawa podstawowe. (PAP)
mw/ ap/
9306634 arch.
