Hiszpania skromnie obchodzi w środę piątą rocznicę zamachów terrorystycznych w Madrycie z 11 marca, w których zginęły 192 osoby, w tym czworo Polaków, a 1900 odniosło rany.
Pięć lat temu w godzinach porannego szczytu wybuchły bomby w podmiejskich pociągach dowożących ludzi do pracy. Do zamachów przyznali się ekstremiści islamscy.
W odróżnieniu od lat poprzednich, w tym roku nie zorganizowano wielkich państwowych obchodów upamiętniających tragedię, a skromna skala uroczystości wynika z konfliktów politycznych w Hiszpanii i podziałów wśród organizacji ofiar terroryzmu.
Szefowa władz regionu madryckiego Esperanza Aguirre złożyła rano pod tablicą pamiątkową w pobliżu siedziby rządu autonomicznego wieniec laurowy w hołdzie osobom, które solidarnie i bezinteresownie udzieliły pomocy ofiarom zamachu. Na uroczystość nie przybyli przedstawiciele partii socjalistycznej, którzy protestują w ten sposób przeciwko zamknięciu przez Aguirre śledztwa w sprawie nielegalnego szpiegowania się nawzajem przez rywalizujące grupy w prawicowej Partii Ludowej w Madrycie.
Socjaliści wezmą udział w zorganizowanej przez związki zawodowe uroczystości złożenia kwiatów pod pomnikiem ku czci ofiar w pobliżu stacji kolejowej Atocha, do której miały dojechać wysadzone przez islamistów pociągi. Kwiaty zostaną złożone także na stacji Pozo, gdzie wybuchły bomby.
Po południu odbędą się uroczystości w tzw. Lesie Nieobecnych, zasadzonym na sztucznie usypanym wzgórzu w starym madryckim parku Retiro, gdzie zostaną złożone kwiaty i odczytane przesłanie w obronie prawdy, godności i sprawiedliwości. To samo przesłanie zostanie odczytane wieczorem we wszystkich siedzibach Stowarzyszenia Ofiar Terroryzmu w całej Hiszpanii.
Wieczorem odbędzie się koncert "In Memoriam" zorganizowany przez Fundację Ofiar Terroryzmu przy współpracy Ministerstwa Kultury i lokalnych władz. Według organizatorów celem koncertu jest m.in. zjednoczenie ofiar, przedstawicieli instytucji publicznych i organizacji niosących pomoc ofiarom terroryzmu. Na uroczystości zapowiedzieli obecność książę Felipe z małżonką, przedstawiciele rządu, opozycji, partie polityczne, deputowani i sędziowie.
Radio i telewizja publiczna przewidziały na środę specjalny program. Zostanie wyemitowanych kilka filmów dokumentalnych z deklaracjami rannych w zamachach, opiniami Hiszpanów na temat terroryzmu międzynarodowego, a także reportaż "11-M, pięć lat później". O godzinie 7.40 rano, kiedy pięć lat temu wybuchły pierwsze bomby w pociągach podmiejskich, we wszystkich kanałach publicznych można było usłyszeć kilkuminutowy utwór "Architektura Próżni" kompozytora Jose Marii Sancheza - Verdu.
Hiszpańskie media podkreślają, że uroczystości upamiętniające zamachy z 11 marca będą krótkie, skromne i bez przemówień. Pomnik ku czci Ofiar Terroryzmu na stacji Atocha, w którym wygrawerowano nazwiska ofiar, niszczeje i wymaga konserwacji. Od czasu inauguracji dwa lata temu odwiedził go milion osób.
11 marca to także Europejski Dzień Ofiar Terroryzmu. W Madrycie zorganizowano uroczystości przy współpracy Europejskiej Sieci Ofiar Terroryzmu z udziałem obywateli Włoch, Francji, Irlandii Północnej, Holandii i Szwecji. Kilkuset studentów rozda na ulicach stolicy znaczki zachęcające do zaangażowania się w walkę z terroryzmem.
Grażyna Opińska (PAP)
opi/ mw/ ap/
