Pozyskiwanie źródeł finansowania oraz ciągła poprawa bezpieczeństwa to kluczowe zagadnienia dla dalszego rozwoju energetyki jądrowej - ocenił w Warszawie komitet wykonawczy organizacji Międzynarodowe Ramy Współpracy dla Energetyki Jądrowej (IFNEC).
"To spotkanie zdominowały kwestie związane z poprawą bezpieczeństwa i ochroną obiektów oraz możliwościami finansowania, widzianymi nie tylko jako budowa obiektów, ale również finansowania całej infrastruktury, która związana jest z bezpieczeństwem. Chodzi np. o gospodarkę wypalonym paliwem i odpadami promieniotwórczymi" - powiedziała po czwartkowej konferencji pełnomocnik rządu ds. energetyki jądrowej Hanna Trojanowska.
Podkreśliła, że organizacja zwróciła się do Banku Światowego o przeprowadzenie analiz, dotyczących możliwości finansowania budowy kolejnych elektrowni atomowych na świecie. "Charakterystycznymi cechami jest bardzo duży kapitał, długi okres budowy i dosyć długi okres zwrotu" - wyjaśniła Trojanowska. IFNEC ocenia, że inwestorzy - w obliczu takich warunków finansowania - potrzebują przede wszystkim transparentnych i stabilnych regulacji prawnych.
W dokumencie końcowym z warszawskiego spotkania komitet wykonawczy IFNEC stwierdza, że trzęsienie ziemi i tsunami w Japonii, które doprowadziły do awarii w Fukushimie jasno pokazują, że konieczne są dalsze prace nad poprawą bezpieczeństwa. Organizacja zapowiada dalszą wymianę informacji i doświadczeń, by poziom bezpieczeństwa nieustannie podnosić.
Amerykański podsekretarz energii Daniel Poneman mówił w czasie konferencji, że obok problemu finansowania pojawia się też kwestia maksymalnego ograniczenia ryzyka niekontrolowanego rozprzestrzenienia się technologii jądrowych.
Wskazał, że tworzenie komercyjnego systemu kompleksowych usług paliwowych - czyli przetwarzania od wydobycia rudy po składowanie wypalonego paliwa - mogą zmniejszyć ryzyko nadmiernej rozbudowy instalacji wzbogacania i przeróbki paliwa w ilościach przekraczających potrzeby rynku energetycznego, bo takie paliwo mogłoby trafić w niepowołane ręce.
Do uczestników konferencji swoje posłanie skierował twórca firmy Microsoft Bill Gates. Według niego, dla uzyskania większego bezpieczeństwa w energetyce jądrowej należy połączyć innowacyjność sektora prywatnego, odpowiednie regulacje i inwestycje rządów w badania i rozwój.
"Jeśli popatrzymy na liczby, to energetyka jądrowa jest jednym z niewielu rozwiązań, które wyraźnie obniżają cenę wytwarzania energii. Zawsze jednak trzeba podnosić poziom bezpieczeństwa, który po Fukushimie jest i tak jeszcze wyższy niż przedtem - mówił Gates.
Jako sposób na podniesienie bezpieczeństwa Gates wskazał zaawansowane techniki symulacyjne. "Połączenie symulacji ze zdolnością do projektowania szczególnie pasywnych systemów bezpieczeństwa doprowadzą do powstania reaktorów, które będą najbezpieczniejszym źródłem energii na świecie. Fukushima była tragedią, ale nie możemy stać w miejscu, musimy doskonalić rozwiązania, symulować ekstremalne katastrofy i doskonalić projekty" - mówił Gates.
W jego opinii rolą państwa w całym procesie jest finansowanie badań oraz tworzenie przejrzystych regulacji, dopasowywanie ich do nowych materiałów i technologii. "Jestem optymistą, widzę postępy w dziedzinie materiałów, technologii projektowania. Trzeba jednak usuwać bariery spowalniające te procesy" - ocenił.
"Myślę, że przyszłość to koszyk rozwiązań wypróbowanych przez różne kraje, będzie się tworzyć społeczność pracująca nad bezpieczeństwem jądrowym, będzie ona proponować regulacje, bo 95 proc. podmiotów z branży uważa, że wszystko trwa za długo. Przy nowych technologiach wszystko można przyspieszyć, ale trzeba stworzyć wspólne, jednolite ramy regulacyjne w skali globalnej. Tylko wtedy inwestycje się opłacają" - podsumował twórca Microsoftu.
W zorganizowanym w ramach polskiej prezydencji spotkaniu wzięli udział odpowiedzialni za energię przedstawiciele ponad 30 rządów państw członkowskich i obserwatorów IFNEC, delegaci Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej i Euratomu jak również przedstawiciele świata gospodarki i finansów.
IFNEC (International Framework for Nuclear Energy Cooperation) to organizacja skupiająca 61 państw. Kolejnymi członkami zostały w czwartek Argentyna i Holandia. Głównym zadaniem IFNEC jest rozwijanie pokojowego użycia energii jądrowej. (PAP)
wkr/ mki/ gma/
