Przekazywanie podczas katastrof wiadomości o losie bliskich, wyprzedzających informacje medialne - to ważna forma pomocy psychologicznej rodzinom ofiar i osobom poszkodowanym.
To jeden z wniosków członków zespołu wsparcia psychologicznego dla poszkodowanych i ich rodzin w sytuacjach kryzysowych, którego pierwsze spotkanie odbyło się w środę w Katowicach. W skład powołanego przy wojewodzie śląskim gremium weszli przedstawiciele świata nauki, policji, straży pożarnej, służb kryzysowych i pomocy społecznej.
Jak zaznaczyła kierująca psychologami˙śląskiej˙policji˙Anna˙Kubicka-Tomczyk, zespół ma wypracować jednolity systemu procedur postępowania przy zdarzeniach kryzysowych, przede wszystkim szczególnie często dotykających w ostatnich latach woj. śląskie katastrofach masowych.
Kubicka-Tomczyk wyjaśniła, że chodzi m.in. o to, by psychologowie różnych służb mieli skoordynowany, wspólny system reagowania i działania - aby środowisko dobrych, choć działających dotąd oddzielnie, fachowców, było lepiej zintegrowane i znało swoje odpowiednio rozdzielone kompetencje i możliwości.
Podczas inauguracyjnego spotkania zespołu omówiono m.in. doświadczenia płynące z katastrofy hali Międzynarodowych Targów Katowickich w styczniu 2006 r., katastrofy autokaru w Serbii w lipcu 2008 r. oraz katastrof górniczych w kopalniach Halemba w listopadzie 2006 r. i Wujek-Śląsk we wrześniu ub. roku.
Psycholog oceniła, że podczas tych zdarzeń problemy - poza logistyką - były m.in. z przekazem informacji. Jak zaznaczyła, osoby dowodzące akcją ratowniczą, pomocową, lub pewnymi jej odcinkami, powinny panować nad jej przepływem - aby najpierw rzetelne informacje były udzielane rodzinom, później mediom.
"Rodziny powinny dostawać stale rzetelne, bieżące, prawdziwe, sprawdzone i potwierdzone informacje, żeby nie dowiadywały się o tragedii bliskich pokątnie czy z plotek" - podkreśliła Kubicka-Tomczyk. W przeciwnym wypadku zwykle rośnie bowiem trauma związana z tragicznymi doświadczeniami.
Również prof. Katarzyna Popiołek z katowickiego wydziału zamiejscowego Szkoły Wyższej Psychologii Społecznej wskazywała, że procedury postępowania w sytuacjach kryzysowych powinny wskazywać, jak informować.
"Centralnym punktem działań kryzysowych jest informowanie - do kogo ma ta informacja płynąć, gdzie w pierwszej kolejności, jak ma być podawana, jak ułatwić jej przepływ, jak najszybciej docierać do ofiar, rodzin i do tych, którzy mają tym rodzinom pomagać" - wyjaśniła prof. Popiołek.
Dotychczasowe doświadczenia wskazują, że pomoc psychologiczna w wypadkach masowych i katastrofach - poza interwencją doraźną - powinna być długofalowa. Pomocą tą należy objąć osoby poszkodowane, bliskich osób zabitych, zaginionych czy rannych, jak również osoby ocalałe z katastrofy bez fizycznych urazów.
Wsparcia psychologicznego oczekują też służby ratownicze, personel medyczny, osoby kierujące akcją ratowniczą, współpracownicy ofiar czy osoby ewakuowane z miejsc lub pobliża katastrofy.
Profesjonalni psychologowie powinni być wówczas obecni w szpitalach i w prywatnych domach uczestników tych zdarzeń; wspierać podczas identyfikacji zwłok czy innych czynnościach procesowych prowadzonych przez prokuraturę i policję.
Jak pokazały ostatnie katastrofy górnicze, pomoc psychologiczna jest niezbędna kierownictwu kopalń m.in. podczas przekazywania informacji rodzinom zabitych i poszkodowanych w katastrofie oraz mediom. Specjaliści powinni też czuwać przy kontaktach z przedstawicielami władz, którzy pojawiają się na miejscu katastrofy.(PAP)
mtb/ malk/ jbr/
