W łódzkim Muzeum Tradycji Niepodległościowych otwarto w czwartek wystawę pt. "Rzeczpospolita utracona", przygotowaną przez Oddział Edukacji Publicznej Instytutu Pamięci Narodowej w Warszawie. Ekspozycję będzie można oglądać do końca stycznia 2011 r.
"Zależało nam, żeby ta wystawa znalazła się w naszym muzeum właśnie w tym terminie, bo w sąsiedniej sali mamy aktualnie ekspozycję o Sybirakach i ich tułaczce po dalekim wschodzie. Te dwie wystawy znakomicie się uzupełniają i z pewnością dostarczą zwiedzającym wiele interesującej i często nieznanej wiedzy na temat losów Polaków z kresów wschodnich i losów tych ziem, które należały ongiś do Rzeczpospolitej" - powiedział podczas otwarcia dyrektor muzeum Henryk Siemiński.
Autorem koncepcji wystawy "Rzeczpospolita utracona" jest Tomasz Łabuszewski. Ekspozycja na fotografiach przybliża społeczeństwo, kulturę i tradycje II Rzeczpospolitej oraz historię ich zagłady dokonanej przez dwa totalitaryzmy: niemiecki i sowiecki.
"Wystawa została podzielona na trzy części. Pierwsza to +Duchowość+. Autorzy chcieli tu pokazać aspekt moralności i człowieczeństwa, które różnie się ukształtowało w wyniku okrucieństw wojny. U jednych wojna wyeksponowała to, co najbardziej pozytywne, czyli m.in. szlachetność i bohaterstwo. U innych wydobyła najgorsze cechy charakteru. Dotyczy to również wydarzeń powojennych, których korzeni możemy się jednak dopatrywać w okresie okupacji" - mówiła podczas otwarcia dr Joanna Żelazko z łódzkiego oddziału IPN.
Do pojęć, które zostały przedstawione w tej części wystawy, należy m.in. "wolność" - zilustrowana zdjęciem żołnierzy dywizji gen. Maczka, która brała udział w wyzwalaniu Belgii i Holandii, zestawionymi z fotografią polskich żołnierzy biorących udział w inwazji na Czechosłowację w 1968 roku.
Wśród innych zaprezentowanych pojęć znalazł się "honor" - jego uosobieniem był rtm. Witold Pilecki, żołnierz AK i organizator ruchu oporu w Auschwitz-Birkenau, w zestawieniu z Józefem Różańskim - oficerem Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego, znanym z brutalnych metod śledztwa.
W drugiej części wystawy zatytułowanej +Społeczeństwo+ autorzy pokazali społeczeństwo polskie w szerokim zakresie wielokulturowości, przedstawiając nie tylko obywateli polskiego pochodzenia, ale także żydowskiego, romskiego, ukraińskiego i białoruskiego, którzy mieszkali w wielokulturowej Polsce przedwojennej. Przedstawili też straty osobowe poniesione przez Rzeczpospolitą w wyniku działań wojennych.
Ostatni fragment ekspozycji - "Dziedzictwo" - opowiada o stratach materialnych, jakie Polska poniosła podczas II wojny światowej i po jej zakończeniu; o zniszczonych synagogach, pałacykach, dworkach szlacheckich oraz utraconych dobrach kultury.(PAP)
duk/ hes/
