Izraelskie podmioty z siedzibą na terenach okupowanych przez Izrael nie będą uprawnione do otrzymywania unijnych grantów - wynika z wytycznych Komisji Europejskiej. Wytyczne te skrytykował przedstawiciel izraelskiego rządu.
Izraelski wiceminister spraw zagranicznych Zeew Elkin powiedział, że decyzja UE jest "bardzo ważnym i niepokojącym posunięciem". "Na pewno nie sprzyja ona atmosferze rozmów pokojowych. Wręcz przeciwnie, zachęca Palestyńczyków, by odmawiali powrotu do stołu rokowań" - ocenił Elkin, cytowany przez agencję AP.
Jak napisał we wtorek izraelski dziennik "Haarec", nowe unijne wytyczne zakazują udzielania wsparcia finansowego, stypendiów, grantów na badania każdemu podmiotowi, który ma siedzibę w osiedlach izraelskich na Zachodnim Brzegu Jordanu i we Wschodniej Jerozolimie. Gazeta cytuje anonimowego wysokiego rangą izraelskiego urzędnika, który określa unijne zasady "trzęsieniem ziemi".
Komisja Europejska tłumaczyła we wtorek, że 28 czerwca przyjęła wytyczne w sprawie uprawnień izraelskich podmiotów do otrzymywania grantów, nagród i środków przyznawanych z budżetu UE od 2014 r. Wytyczne będą wkrótce opublikowane w oficjalnym dzienniku UE.
"Te wytyczne były przygotowane, by wdrożyć zobowiązanie Komisji do rozróżnienia w odpowiedniej unijnej legislacji pomiędzy państwem Izrael i terytoriami okupowanymi" - czytamy we wtorkowym oświadczeniu KE.
Komisja przypomniała, że wytyczne są zgodne ze stanowiskiem Unii, która uznaje izraelskie osiedla na terenach okupowanych za nielegalne w myśl prawa międzynarodowego. Terytoria okupowane to Wzgórza Golan, Strefa Gazy oraz Zachodni Brzeg Jordanu, włącznie ze wschodnią Jerozolimą.
Rzeczniczka KE ds. polityki zagranicznej Maja Kocijanczicz zapewniła jednocześnie, że "wszystkie izraelskie podmioty, których siedziby mieszczą się wewnątrz +zielonej linii+ będą uważane za uprawnione" do otrzymywania unijnych grantów z przyszłego budżetu UE. Chodzi m.in. o projekty badawcze w ramach unijnego programu "Horyzont 2020".
Tzw. zielona linia określa granice Izraela sprzed izraelsko-arabskiej wojny sześciodniowej z 1967 roku; w jej trakcie państwo żydowskie zajęło Zachodni Brzeg Jordanu i Strefę Gazy oraz wschodnią Jerozolimę.
Kocijanczicz dodała, że wytyczne dają jedynie "jasność" co do zasad, które były już stosowane w przeszłości. "To nie jest nowe podejście" - zaznaczyła. Przyznała jednak, że w przeszłości mogły występować nieliczne przypadki, gdzie takie podejście mogło "nie być gwarantowane". "I dlatego Parlament Europejski poprosił Komisję Europejską, by zająć się do sprawą i wnieść jasność do systemu" - uzasadniła.
KE przypomniała jednocześnie, że już w grudniu ub.r. ministrowie ds. zagranicznych we wnioskach dotyczących procesu pokojowego na Bliskim Wschodzie napisali, że "wszystkie umowy pomiędzy Izraelem a UE muszą jednoznacznie i wyraźnie wskazywać na ich niezastosowanie do terytoriów okupowanych przez Izrael od 1967 roku".
Z Brukseli Julita Żylińska i Anna Widzyk (PAP)
jzi/ awi/ ro/
