Jak w przeszłości kształtowały się stosunki Kremla z Palestyńczykami

Według gazety, przed 1968 rokiem radzieckie elity polityczne unikały kontaktów z powołaną z inicjatywy Ligi Arabskiej w 1964 r. Organizacją Wyzwolenia Palestyny (OWP), ponieważ służby specjalne ZSRR uważały palestyńską partyzantkę za - jak podkreśla dziennik - "niejednolite, nieprzewidywalne zgromadzenie niebezpiecznych fanatyków".

Pod koniec lat 60. XX wieku Biuro Polityczne Komitetu Centralnego Komunistycznej Partii Związku Radzieckiego uznało jednak, iż nawet terroryzm może zostać użyty w walce z Zachodem.

Kontakty z palestyńskimi radykałami Moskwa nawiązała w 1968 roku, kiedy po raz pierwszy stolicę Związku Radzieckiego odwiedził ówczesny przywódca zbrojnego ruchu Fatah Jaser Arafat. Przyjęła go wówczas radziecka Komisja Solidarności z Narodami Azji i Afryki, a z członkami partii zapoznał go prezydent Egiptu Gamal Abdel Naser. Sekretarz generalny KC KPZR Leonid Breżniew uniknął spotkania.

W lutym 1969 r. Arafat stanął na czele OWP. Do kontaktów z KGB doszło w 1970 r. w Tunisie, gdzie wówczas znajdowała się kwatera główna organizacji. Już w lutym 1970 r. delegacja OWP przybyła do Moskwy i poprosiła ZSRR o dostawy broni.

Uzgodnienie dostaw zajęło dwa lata. Pierwsze radzieckie uzbrojenie Fatah otrzymała we wrześniu 1972 roku.

W 1974 r. uczestnicy szczytu państw arabskich uznali OWP za jedynego reprezentanta wszystkich Palestyńczyków, a ONZ przyznała jej status obserwatora. Wcześniej w tym samym roku Arafat potępił terroryzm i przyrzekł zaniechać go poza terytorium Izraela. Wtedy też OWP otworzyła w Moskwie swoje przedstawicielstwo, które w 1990 roku zaminiono na ambasadę Autonomii Palestyńskiej.

Do pierwszego spotkania Arafata z Breżniewem doszło w 1977 roku. Od tamtej pory nastała długoletnia "przyjaźń" Kremla z palestyńskim przywódcą. M.in. w litopadzie 1984 r., w ramach tej "przyjaźni", biuro polityczne zdecydowało "polecić KGB ZSRR poinformować kierownictwo Demokratycznego Frontu Wyzwolenia Palestyny o zgodzie strony radzieckiej na dostarczenie mu dóbr specjalnych na sumę 15 mln rubli - w ramach wymiany za kolekcję zabytków sztuki świata starożytnego".

Po upadku Związku Radzieckiego Palestyńczycy otrzymywali też pomoc rosyjską. W 1995 r. Rosja np. nieodpłatnie przekazała policji w Gazie i Jerychu 45 transporterów opancerzonych.

W 2005 r. stolicę Autonomii Palestyńskiej - Rammallę -odwiedził prezydent Federacji Rosyjskiej Władimir Putin. Wówczas osiągnięto porozumienie dotyczące dostarczenia Palestyńczykom rosyjskich śmigłowców i środków łączności, a także o pomocy w szkoleniu kadr palestyńskich struktur siłowych.(PAP)

zab/ kan/