"Akatyst ku czci Bogarodzicy" zabrzmiał w środę wieczorem w kolegiacie w Jarosławiu (Podkarpackie) w ramach XIX Festiwalu Muzyki Dawnej "Pieśń naszych korzeni", który od niedzieli odbywa się w tym mieście.
Tekst do maryjnego akatystu został ułożony współcześnie przez katolickiego ks. Józefa Maja, a tradycyjne bizantyjskie melodie skomponował prawosławny kantor z Supraśla Marcin Abijski.
Festiwalowej publiczności akatyst zaprezentowali: polski zespół Bornus Consort oraz twórca muzyki Marcin Abijski.
Akatyst maryjny to stara, sięgająca IV-V wieku chrześcijańska liturgiczna forma wspólnotowej kontemplacji tytułów chwały Najświętszej Marii Panny. W Kościele zachodnim został on w średniowieczu wyparty przez litanię loretańską. Obecnie niektóre wspólnoty katolickie coraz częściej wracają we wspólnych modlitwach do akatystu.
Współczesny tekst akatystu powstał na przełomie 2008 i 2009 roku. Porusza on głównie aspekt Bożego macierzyństwa Maryi i jej obecności w misterium Kościoła.
Prawykonanie "Akatystu ku czci Bogarodzicy" odbyło się w listopadzie 2010 roku w stołecznym kościele św. Katarzyny - najstarszej świątyni Warszawy. Wykonał go zespół Bornus Consort. Grupa obchodzi w tym roku swoje 30-lecie. Jej założycielem jest Marcin Bornus-Szczyciński, pomysłodawca i pierwszy dyrektor artystyczny jarosławskiego Festiwalu Muzyki Dawnej.
W dorobku artystycznym zespół ma m.in. nagranie polskiej muzyki polifonicznej przełomu XVI i XVII wieku i wielochórowych dzieł Mikołaja Zieleńskiego. Prezentował także XIII-wieczny dramat liturgiczny "Ludus Danielis" w Teatrze Wielkim w Warszawie. Spektakl został pokazany 100 razy w latach 1984-1991.
W ramach festiwalu, który potrwa do niedzieli, zaplanowano łącznie 10 imprez muzycznych; są to głównie koncerty, a także odbywające się tuż przed nimi minikoncerty z udziałem historycznych instrumentów dętych. W programie są także nieszpory, czyli koncert finałowy, oraz piątkowe nocne czuwanie i zamykająca imprezę niedzielna msza święta gregoriańska.
Wśród stałych punktów festiwalu przewidziano także warsztaty chóralne z udziałem artystów i publiczności. W tym roku ich uczestnicy przez cały czas trwania imprezy wspólnie przygotowują nieszpory na Zaśnięcie Matki Bożej, które zostaną odprawione w cerkwi greckokatolickiej.
Codziennie odbywają się także jutrznie gregoriańskie, seminaria, na których uczestnicy poznają znaczenie śpiewu i jego roli w Kościele, oraz wieczorno-nocne taneczne biesiady. Uczestniczą w nich zarówno artyści jak i publiczność. W tym roku w programie znalazły się tradycyjne tańce szwedzkie i polskie, pieśni białoruskie i ukraińskie. Wspólna zabawa zaczyna się późnym wieczorem, po koncercie, i trwa zazwyczaj do świtu.
Wśród wykonawców muzyki dawnej, którzy występują na tegorocznym festiwalu, są kantorzy i zespoły z Polski, Włoch, Rosji i Gruzji. Koncerty tradycyjnie odbywają się w jarosławskich świątyniach, głównie obrządku łacińskiego, ale także w cerkwi.
Jarosławski Festiwal Muzyki Dawnej to jeden z największych i nielicznych tego typu festiwali w Europie. Odbywa się od 1993 roku, zawsze w ostatni pełny tydzień sierpnia. Specjalnie opracowane programy koncertowe wykonywane są w zabytkowych kościołach Jarosławia, które - jak podkreślają organizatorzy - są świadectwem dawnego splendoru i historycznej wagi miasta, jak również jego wieloetniczności, różnorodności wyznań i obrządków.
Organizatorem festiwalu jest Stowarzyszenie Muzyka Dawna, które powstało w Jarosławiu w 1995 roku. Tworzą je przede wszystkim uczniowie szkół średnich i studenci. Stowarzyszenie koncentruje się na prowadzeniu całorocznych warsztatów muzyki dawnej, kursów i koncertów oraz na organizowaniu corocznego festiwalu.
Tegoroczną imprezę wsparły finansowo: Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Ministerstwo Edukacji Narodowej i urząd marszałkowski w Rzeszowie.
Agnieszka Pipała(PAP)
api/ hes/
