XVIII-wieczne pieśni pokutne i pogrzebowe zabrzmiały w piątek wieczorem w kościele św. Mikołaja w Jarosławiu (Podkarpackie) w ramach XIX Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Dawnej "Pieśń Naszych Korzeni".
Festiwalowej publiczności zaprezentowali je polscy artyści: śpiewak Adam Strug i organista Bartosz Izbicki.
Teksty pieśni zostały zebrane w połowie XIX wieku przez kapłana diecezji pelplińskiej ks. Michała Kellera. Jego dzieło miało służyć zachowaniu polskiej kultury i języka, które były wypierane wówczas przez zaborców, w tym także przez niemiecką hierarchię kościelną.
Zgodnie z ówczesnym obyczajem zredagowany przez ks. Kellera śpiewnik nie zawierał zapisu nutowego; melodie przekazywano bowiem wyłącznie w tradycji ustnej. W rezultacie do każdego tekstu przyporządkowane były, zależnie od miejscowości, różne warianty melodyczne.
W programie wieczornego koncertu znalazły się pieśni w wersjach pochodzących z północnowschodniego Mazowsza, gdzie także i współcześnie są śpiewane, głównie przez osoby starsze.
W ramach festiwalu, który rozpoczął się w niedzielę 21 sierpnia i potrwa do 28 - zaplanowano łącznie 10 wydarzeń muzycznych; są to głównie koncerty, a także odbywające się tuż przed nimi minikoncerty z udziałem historycznych instrumentów dętych. W programie są także nieszpory, czyli koncert finałowy, oraz piątkowe nocne czuwanie i zamykająca imprezę niedzielna msza święta gregoriańska.
Festiwalowa publiczność do tej pory mogła usłyszeć już m.in. pieśni religijne Gruzji, renesansową poezję włoską z akompaniamentem wioli, pieśni kozactwa rosyjskiego, a także "Akatyst ku czci Bogarodzicy", ułożony współcześnie przez katolickiego księdza Józefa Maja, do którego tradycyjne bizantyjskie melodie ułożył prawosławny kantor z Supraśla, Marcin Abijski.
W programie festiwalu znalazły się także stałe punkty imprezy, takie jak warsztaty chóralne z udziałem artystów i publiczności. W tym roku ich uczestnicy przez cały czas trwania imprezy wspólnie przygotowują nieszpory na Zaśnięcie Matki Bożej, które zostaną odprawione w cerkwi greckokatolickiej.
Codziennie odbywają się jutrznie gregoriańskie, seminaria, na których uczestnicy poznają znaczenie śpiewu i jego roli w Kościele, oraz wieczorno-nocne taneczne biesiady. Uczestniczą w nich zarówno artyści, jak i publiczność.
W tym roku w programie znalazły się tradycyjne tańce szwedzkie i polskie, pieśni białoruskie i ukraińskie. Wspólna zabawa zaczyna się późnym wieczorem, po koncercie, i trwa zazwyczaj do świtu.
Wśród wykonawców muzyki dawnej, którzy występują na tegorocznym festiwalu, są kantorzy i zespoły z Polski, Włoch, Rosji, i Gruzji. Koncerty tradycyjnie odbywają się w jarosławskich świątyniach, głównie obrządku łacińskiego, ale także i w cerkwi.
Jarosławski Festiwal Muzyki Dawnej to jeden z największych i nielicznych tego typu festiwali w Europie. Odbywa się od 1993 roku, zawsze w ostatni pełny tydzień sierpnia. Specjalnie opracowane programy koncertowe wykonywane są w zabytkowych kościołach Jarosławia, które - jak podkreślają organizatorzy - są świadectwem dawnego splendoru i historycznej wagi miasta, jak również jego wieloetniczności, różnorodności wyznań i obrządków.
Organizatorem festiwalu jest Stowarzyszenie Muzyka Dawna, które powstało w Jarosławiu w 1995 roku. Tworzą je w przede wszystkim uczniowie szkół średnich i studenci. Stowarzyszenie koncentruje się na prowadzeniu całorocznych warsztatów muzyki dawnej, kursów i koncertów oraz na organizowaniu corocznego festiwalu.
Tegoroczną imprezę zorganizowano przy wsparciu finansowym Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Ministerstwa Edukacji Narodowej i urzędu marszałkowskiego w Rzeszowie.(PAP)
api/ hes/
