Jastrzębska Spółka Węglowa (JSW)
liczy, że sprawa ok. 8 mln zł spornego podatku od podziemnych wyrobisk za 2003 r. zostanie rozpatrzona przez sąd z korzyścią dla spółki, otwierając drogę do korzystnych dla górnictwa wyroków w podobnych sprawach.
Jak powiedziała w czwartek PAP rzeczniczka JSW Katarzyna Jabłońska-Bajer, szansę na takie rozstrzygnięcie daje październikowy wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego (NSA) w Warszawie, który skierował spór między JSW a samorządem Ornontowic do ponownego rozpatrzenia przez sąd wojewódzki (WSA) w Gliwicach.
Sprawa dotycząca naliczonego przez Ornontowice podatku za 2003 r., zapłaconego przez JSW w maju 2008 r., jest pod względem prawnym najbardziej zaawansowana ze wszystkich tego typu, toczących się w sądach różnych instancji. Spółki węglowe spierają się w sądach z samorządami o legalność opodatkowania podziemnych wyrobisk górniczych. W sumie chodzi o ponad 1 mld zł.
W lutym 2009 r. WSA oddalił zażalenie JSW na konieczność zapłaty Ornontowicom, gdzie znajduje się kopalnia Budryk, ok. 8 mln zł podatku za 2003 r. Firma wniosła skargę kasacyjną do NSA, który przed miesiącem skierował sprawę z powrotem do sądu wojewódzkiego, by ten na nowo ustalił podstawę opodatkowania. Daje to spółce szansę na korzystny dla niej wyrok, nie przesądza jednak decyzji sądu.
"Traktujemy ten wyrok jako zielone światło dla ponownego rozpatrzenia sprawy. Liczymy, że tym razem sąd rozstrzygnie spór na naszą korzyść, otwierając drogę do podobnych wyroków w innych spornych sprawach tego typu" - oceniła rzeczniczka przypominając, że sporne kwoty zostały przez spółkę zapłacone.
Specjaliści z firmy doradczej Deloitte, którzy reprezentują górnicze spółki w sporach z samorządami, uznają październikowy wyrok warszawskiego sądu za przełomowy dla sprawy. Podkreślają, że NSA nie zgodził się z dotychczasową, negatywną dla górnictwa linią orzeczniczą w sprawie opodatkowania podziemnych wyrobisk, jaką reprezentowały sądy administracyjne.
W ostatnich dniach pełnomocnicy spółki otrzymali pisemne uzasadnienie wyroku NSA. Sąd wskazał, że uzasadnienie WSA powinno zwierać nie tylko przywołanie przepisów prawa, na podstawie których wydano wyrok, ale również przedstawienie motywów, które doprowadziły sąd niższej instancji do zajęcia określonego stanowiska. NSA podkreślił, że uzasadnienie WSA nie daje jednoznacznej odpowiedzi na pytanie, co ostatecznie podlega opodatkowaniu.
"Trzeba jednoznacznie stwierdzić, że do tej pory organy podatkowe nie pochyliły się nad tą sprawą merytorycznie; nie sprawdziły, co tak naprawdę chciałyby opodatkować. A to doprowadziło do sytuacji, że samorządy w istocie żądały podatku od nieruchomości od +dziury+ w ziemi" - skomentował doradca podatkowy Deloitte Tomasz Konik.
Według ekspertów tej firmy, dotąd organy podatkowe i część sądów kopiowało w swoich wyrokach uzasadnienie jednej sprawy. Tym razem NSA wszedł w merytoryczną stronę zagadnienia, podważając dotychczasowe stanowisko sądów administracyjnych.
Kluczowe dla rozstrzygnięcia toczących się od kilku lat sporów będzie prawdopodobnie rozstrzygnięcie Trybunału Konstytucyjnego, do którego w 2009 r. WSA zwrócił się z pytaniem prawnym o zbadanie zgodności z konstytucją przepisów, regulujących opodatkowanie podziemnych wyrobisk.
Kopalnie uważają opodatkowanie podziemnych wyrobisk za nieuzasadnione. Argumentują, że i tak płacą olbrzymie podatki i opłaty na rzecz samorządów, nie licząc kwot na likwidację szkód górniczych. Przedstawiciele kopalń liczą, że sprawą merytorycznie zajmie się Trybunał. Choć ostatecznie spodziewają się korzystnych dla siebie wyroków, płacą zaległe podatki i tworzą wielomilionowe rezerwy na nie. Część spornych kwot samorządy windykowały w postępowaniach komorniczych.
Przed 1 stycznia 2003 r., gdy zmieniła się ustawa podatkowa, Sąd Najwyższy orzekł, że podatek od podziemnych wyrobisk nie należy się gminom. Po zmianach sądy administracyjne rozpatrujące np. sprawę opodatkowania wyrobisk KGHM Polska Miedź, orzekały, że podatek jest należny. (PAP)
mab/ pad/ gma/
