Komisarz UE ds. zdrowia Tonio Borg chce jechać do Rosji, by omówić na najwyższym możliwym szczeblu zastosowany przez Rosjan zakaz importu wieprzowiny z całej UE w związku z sytuacją na Litwie. Komisarz jest gotów jechać już w poniedziałek.
Rosja zażądała w środę od UE, aby nie certyfikowała wieprzowiny wysyłanej do Rosji, co oznacza w praktyce wprowadzenie przez Moskwę zakazu importu. Powodem było wykrycie na Litwie ognisk afrykańskiego pomoru świń. Polski eksport tego mięsa na Wschód już został wstrzymany.
"Bardzo żałuję, że rosyjscy partnerzy w zasadzie zakazali eksportu (wieprzowiny) nawet z tych krajów UE, które ewidentnie nie są dotknięte tym problemem. Komisja (Europejska) podkreśla ponownie, że w świetle przedstawionych zapewnień, zakaz ten jest nieproporcjonalny" - oświadczył w piątek komisarz UE ds. zdrowia Tonio Borg.
Jak poinformował w Brukseli jego rzecznik Frederic Vincent, komisarz wysłał list do rosyjskich władz z prośbą o spotkanie na "najwyższym możliwym szczeblu". Mogłoby to być spotkanie np. z rosyjskim ministrem. "Komisarz Borg chce jechać do Rosji, by o tym rozmawiać i wysłał w tej sprawie list, by omówić problem na najwyższym możliwym szczeblu, byśmy mogli jak najszybciej znaleźć rozwiązanie, bo to bardzo ważna część sektora rolno-spożywczego w Europie" - zastrzegł rzecznik.
Jak sprecyzował w piątek Vincent, do Rosji trafia jedna czwarta unijnego eksportu wieprzowiny, czyli rocznie jest to ok. 700 tys. ton mięsa o wartości ok. 1,4 mld euro.
KE proponowała, by tymczasowo wykluczyć Litwę z certyfikowania eksportu świń i wieprzowiny do Rosji, tym samym tylko mięso z Litwy (a nie z całej UE) nie trafiałoby do Rosji. Rosjanie nie zaakceptowali jednak takiego rozwiązania. Komisarz Borg zapowiedział, że w piątek ponowi tę propozycję.
Zgodnie z dwustronnym porozumieniem z 2006 r. UE - Unia Celna (Rosja, Białoruś, Kazachstan), certyfikowane mięso powinno być wyprodukowane na terytorium wolnym m.in. od afrykańskiego pomoru świń (ASF).
KE wydała w poniedziałek decyzję, w której potwierdziła środki ostrożności przyjęte przez Litwę w związku z wykryciem u dzików groźnego dla świń wirusa afrykańskiego pomoru świń (ASF). Wśród tych środków jest m.in. zakaz eksportu świń i mięsa wieprzowego z kilku południowych rejonów Litwy. Ponadto na miejscu jest grupa unijnych ekspertów wraz z ekspertami z Białorusi, Rosji oraz Światowej Organizacji Zdrowia Zwierząt. Podejrzewa się, że wirus przedostał się na Litwę "z innego kraju spoza UE". "Możliwa przyczyna to przemieszczanie się zarażonych dzików z Białorusi" - wskazywała wcześniej KE.
Chorobę ASF po raz pierwszy opisano w 1921 roku w Kenii. Do Europy, a konkretnie do Portugalii, wirus przywędrował w 1957 roku. W Europie Wschodniej choroba ta pojawiła się w 2007 roku. Jest ona trudna do zwalczania, bo nie ma na nią szczepionki. Choroba przenoszona jest przez dziki, które często przychodzą do zabudowań w poszukiwaniu pożywienia. W Polsce nigdy tej choroby nie zanotowano.
Wartość polskiego eksportu mięsa wieprzowego do Rosji w 2012 r. wyniosła 43,5 mln euro. Natomiast w pierwszym półroczu 2013 r. Polska sprzedała na rosyjski rynek wieprzowinę o wartości 33,1 mln euro wobec 15,8 mln euro w pierwszych sześciu miesiącach 2012 r.
Z Brukseli Julita Żylińska (PAP)
jzi/ je/ dym/
