Komitet Stały Rady Ministrów ciągle pracuje nad nowelizacją Prawa geologicznego i górniczego - poinformowało w piątek PAP ministerstwo środowiska, które przygotowało ten projekt. Nowe prawo ma uregulować kwestie związane z wydobyciem gazu łupkowego.
W czwartek KSRM przyjął już projekt ustawy o specjalnym podatku węglowodorowym (SPW), która ma uregulować kwestie podatkowe wydobycia węglowodorów, w tym ze złóż niekonwencjonalnych.
Z kolei projekt ministerstwa środowiska wprowadza m.in. uproszczony model koncesjonowania, gwarancję ciągłości praw dla inwestora, który otrzymał koncesję, czyli również prawo do wydobycia, oraz uproszczenie procedur środowiskowych. Rozwiązania te mają - w zamyśle rządu - przyciągnąć inwestorów chcących wydobywać gaz z łupków.
Zgodnie z projektem państwowy udziałowiec koncesji - Narodowy Operator Kopalin Energetycznych (NOKE) będzie miał udział w zyskach proporcjonalny do udziału w kosztach, ustalonego na poziomie maksymalnie 5 proc. NOKE straci też prawo weta wobec pozostałych stron umowy o współpracy. Zamiast tego będzie mógł zgłosić zastrzeżenia, które będzie rozpatrywał resort środowiska.
Natomiast poszukiwanie złóż będzie się odbywało na podstawie zgłoszenia do odpowiedniego urzędu, które - przy braku sprzeciwu - w ciągu 30 dni nabierze mocy. Znikną dzisiejsze koncesje poszukiwawcze, zostaną jedynie koncesje rozpoznawczo-wydobywcze, które będą przyznawane wyłącznie w przetargach.
Zrzeszająca firmy wydobywcze Organizacja Polskiego Przemysłu Poszukiwawczo-Wydobywczego uważa, że proponowane zmiany Prawa Geologicznego i Górniczego w dalszym ciągu budzą poważne wątpliwości.
Jak powiedział PAP dyrektor generalny OPPPW Marcin Zięba, członkowie OPPPW nie wierzą, by proponowane zmiany w praktyce zapewniały posiadaczom dzisiejszych koncesji poszukiwawczo-rozpoznawczych automatyczne prawo do uzyskania koncesji na wydobycie węglowodorów.
"Istnieje zbyt wiele obszarów ryzyka, które wynikając z nieprecyzyjnych zapisów, powodują uznaniowość Ministra Środowiska w zakresie przyznania koncesji na wydobycie na warunkach przetargu nieograniczonego, bez poszanowania praw firm, które prowadziły wcześniej prace poszukiwawcze" - ocenił Zięba.
OPPPW zwraca też uwagę, że okres poszukiwawczo-rozpoznawczy może zostać przedłużony tylko raz i tylko na dwa lata, natomiast zagospodarowanie złóż niekonwencjonalnych jest procesem długotrwałym. "Zaniepokojenie budzi fakt, że projektowane zmiany nie zapewniają wystarczającego czasu na kontynuowanie prac w tej części obszaru koncesyjnego, w której nie będzie prowadzone wydobycie, a to jest warunkiem zagospodarowania złoża w sposób racjonalny i opłacalny" - podkreślił Zięba.
Organizacja zauważa, że o ile nowe prawo ma silnie motywować ekonomicznie operatorów do możliwie najszybszej realizacji prac, jednak grożą im nieproporcjonalnie wysokie kary w przypadku wystąpienia opóźnień z przyczyn będących poza ich kontrolą.
OPPPW zapewnia, że wszyscy jej członkowie pragną kontynuować realizację swoich inwestycji w Polsce, jednak - jak dowodzą decyzje firm ExxonMobil, Talisman i Marathon o zakończeniu działalności - mogą oni zmienić zdanie. "Inwestycje poszukiwawczo-wydobywcze wymagają poniesienia ogromnych nakładów inwestycyjnych zanim jeszcze pojawi się szansa na rentowną eksploatację" - przypomniał Zięba.
Przyjęty już przez KSRM projekt ustawy o SPW zakłada, że podatek będzie pobierany od 2020 r., a średni poziom przejmowanej przez państwo renty surowcowej ma być rzędu 40 proc.; w przypadku złóż konwencjonalnych ma to być ok. 42 proc., złóż niekonwencjonalnych - ok. 38 proc. Sam SPW - którego stawka ma wynieść od 0 do 25 proc. - będzie uzależniony od relacji skumulowanych przychodów do skumulowanych wydatków - tzw. R-factor. Obok niego ma funkcjonować podatek od wydobycia niektórych kopalin, podatek CIT z nową stawką amortyzacyjną na odwierty, opłaty eksploatacyjne (których wysokość jest regulowana inną ustawą) oraz podatek od nieruchomości.(PAP)
wkr/ je/
