Kompania Węglowa wobec spadku zapotrzebowania na węgiel liczy się w tym roku ze zmniejszeniem jego wydobycia o 2,7 mln ton oraz spadkiem sprzedaży o 5-6 mln ton. Około 4 mln ton niesprzedanego surowca trafi na przykopalniane zwały.
Takie dane zawiera najnowsza wersja opracowanego w spółce planu kryzysowego, który w ostatnich dniach został przedstawiony związkom zawodowym. W czwartek główne założenia planu przedstawił PAP prezes KW Mirosław Kugiel. Jak powiedział, służy on głównie dostosowaniu działania firmy do zmniejszonego zapotrzebowania na węgiel.
"Oczywiście dane, które przyjęliśmy w planie, to najbardziej skrajny wariant, ale właśnie na taki musimy być przygotowani, jeżeli nie chcemy doprowadzić do sytuacji, żebyśmy musieli pracować cztery dni w tygodniu" - powiedział Kugiel.
Obecnie, od maja do końca września, wydobycie węgla jedynie przez cztery dni w tygodniu wprowadziła Jastrzębska Spółka Węglowa, szczególnie dotknięta kryzysem na rynku węgla koksowego. Kompania Węglowa, wyspecjalizowana w węglu energetycznym, odczuwa kryzys w mniejszym stopniu. W jej przypadku mniejsza sprzedaż to głównie efekt spadku zużycia energii i mniejszego zapotrzebowania energetyki na węgiel.
Jeszcze kilka tygodni temu KW szacowała, że tegoroczna sprzedaż będzie nawet o 6,6 mln ton mniejsza od założeń. Obecnie szacunki są bardziej optymistyczne, choć - jak przyznał Kugiel - firmy energetyczne wciąż rozmawiają z Kompanią o warunkach zmniejszenia dostaw w stosunku do zakontraktowanych ilości. Energetyka ma obecnie bardzo duże zapasy węgla, przy mniejszej nawet o 10 proc. sprzedaży energii. Za najgorszy pod względem spadku popytu na węgiel prezes KW uznał drugi kwartał.
"Z każdym dniem załamuje się rynek odbiorców. My możemy wydobyć tyle, ile odbiorą od nas odbiorcy i ile jesteśmy w stanie złożyć na składowiskach" - powiedział Kugiel, zapowiadając, że w tym roku KW wydobędzie ok. 42 mln ton węgla, wobec zakładanego na początku roku 44,7 mln ton.
Gdy w 2003 r. z kopalń pięciu spółek węglowych tworzono Kompanię, jej zakłady wydobywały łącznie ponad 56,8 mln ton. W 2006 r. było to już tylko 50,4 mln ton, rok później 46,8 mln ton, a w 2008 r. niewiele ponad 44,5 mln ton - mimo dużego popytu na węgiel. Początkowy plan na 2009 r. mówi o 44,7 mln ton wydobycia i wzroście do 46,6 mln ton w roku 2012.
Te plany zweryfikowała sytuacja rynkowa. Spowolnienie gospodarcze przełożyło się na spadki zapotrzebowania na energię elektryczną, a to zmniejszyło popyt na węgiel energetyczny. Mniejsza sprzedaż to powyżej 1 mld zł utraconych przychodów.
Jeżeli sprawdzi się czarny scenariusz, wydobycie i sprzedaż węgla będą w tym roku najmniejsze nie tylko w historii firmy, ale także całego polskiego górnictwa. KW skupia połowę krajowego potencjału przemysłu wydobywczego węgla kamiennego. W węglu koksowym, produkowanym głównie przez Jastrzębską Spółkę Węglową, spadek popytu jest jeszcze bardziej widoczny.
Obniżona sprzedaż węgla przy stabilnych lub rosnących kosztach stałych (płace i inne stałe wydatki to w górnictwie ok. 70 proc. kosztów) oznacza możliwość pogorszenia wyników. Po pięciu miesiącach roku Kompania nadal wypracowuje zysk netto, w wysokości 16,2 mln zł.
Prezes zaznaczył, że plan kryzysowy nie przewiduje ani zwolnień pracowników, ani ograniczania czasu pracy, ani obniżki zarobków górników. Prezes przypomniał, że zgodnie z zawartym na początku roku ze związkami porozumieniem, jeżeli bieżące wyniki firmy będą złe, w danym miesiącu górnicy mogą nie otrzymać wynegocjowanych z pracodawcą zwiększonych dopłat do przepracowanych dniówek. Na razie - zaznaczył prezes - sytuacja nie wymagała podjęcia takich kroków.
Kugiel potwierdził, że do czasu poprawy sytuacji rynkowej, wstrzymane będą przyjęcia do pracy w KW nowych pracowników. W pierwszym kwartale przyjęto ponad tysiąc osób, potem przyjęcia wstrzymano. Do końca roku firma zatrudni jeszcze ponad 500 absolwentów szkół górniczych. Na koniec roku zatrudnienie w KW będzie jednak o ponad tysiąc osób niższe niż na początku roku.
KW to największa górnicza firma w Europie. Jej roczna zdolność wydobywcza przekracza 45 mln ton węgla. Zatrudnia ok. 65 tys. osób w 16 kopalniach. Daje ok. 30 proc. całej produkcji węgla w Unii Europejskiej. Ponad 80 proc. sprzedanego w ubiegłym roku węgla z KW to miał energetyczny, ponad 7 proc. tzw. węgiel gruby; 3,3 proc. średni, a 6,5 proc. koksowy. (PAP)
mab/ bos/ mow/
