To największy sukces kobiet od uzyskania praw wyborczych - mówiły uczestniczki warszawskiego Kongresu Kobiet o ustawie zwiększającej udział kobiet w wyborach. Ustawa wprowadza 35-procentowe kwoty na listach wyborczych.
Regionalny kongres odbywający się w piątek w Warszawie pod hasłem "Czas na kobiety" to kolejna z cyklu konferencji, które od kilku miesięcy organizowane są w całym kraju.
W czwartek Senat poparł uchwaloną przez Sejm na początku grudnia ustawę, która zmienia ordynację wyborczą do Sejmu, Parlamentu Europejskiego oraz rad gmin, powiatów i sejmików wojewódzkich i wprowadza 35-procentową kwotę - żeby lista została zarejestrowana, musi być na niej nie mniej niż 35 proc. kobiet i nie mniej niż 35 proc. mężczyzn.
Projekt ustawy - pierwotnie wprowadzającej parytety, czyli równy udział kobiet i mężczyzn na listach wyborczych - był obywatelską inicjatywą zgłoszoną przez Kongres Kobiet i jednym z najważniejszych postulatów pierwszego, ogólnopolskiego Kongresu, który miał miejsce w czerwcu 2009 r.
"To jest milowy krok kobiet do przodu, ale pamiętajmy, że sama ustawa nie wystarczy" - mówiła Magdalena Środa z Kongresu Kobiet. Jak podkreśliła, jest jeszcze wiele niezałatwionych problemów kobiet, ale jeśli więcej kobiet będzie w polityce, jest większa szansa, że ważne dla nich kwestie wejdą w jej główny nurt.
Prof. Małgorzata Fuszara z komitetu, który przygotowywał projekt, przekonywała, że uchwalenie ustawy kwotowej jest największym sukcesem kobiet od 1918 r., kiedy wywalczyły sobie prawa wyborcze. "Tak jak my możemy być z tego powodu dumne z naszych prababek, tak nasze prawnuczki będą kiedyś dumne z nas" - mówiła.
Pytana, czy nie boi się, że ustawa zostanie zaskarżona do Trybunału Konstytucyjnego, gdyż często pojawiały się głosy podważające jej zgodność z ustawą zasadniczą, Fuszara mówiła, że doświadczenia innych krajów pokazują, iż rozstrzygnięcia w tej sprawie mogą być różne. "Konstytucja nie jest święta, można ją zmienić" - podkreśliła.
Środa zaznaczyła, że uchwalanie ustawy nie byłoby możliwe, gdyby partie nie zrozumiały, że jest to ważna kwestia i nie narzuciły swoim posłom i senatorom dyscypliny podczas głosowań. "To pokazuje, jak zmienia się świadomość. Jeszcze niedawno słowo +parytet+ było niezrozumiałe, dziś weszło do języka debaty publicznej" - mówiła.
Prezydent Konfederacji Pracodawców Polskich Lewiatan Henryka Bochniarz proponowała, żeby zacząć walkę o parytety w biznesie. Przypomniała, że w firmach, gdzie kobiety zarządzają, dochody są wyższe.
Monika Zakrzewska z PKPP Lewiatan mówiła, że choć kobiety w Polsce stanowią znaczny odsetek wśród przedsiębiorców, aktywność zawodowa Polek wciąż jest niska. "36 proc. przedsiębiorców w Polsce to kobiety, kobiety stanowią też 35 proc. menadżerów, choć nie na najwyższych szczeblach, zaledwie 3 proc. pań zasiada w zarządach spółek. Tym niemniej, stawia nas to, wraz z Francją, na pierwszym miejscu w Europie. Jednak jedynie 43 proc. Polek ma stałe zatrudnienie, a połowa deklaruje, że odeszłaby z pracy, gdyby ich partner zarabiał wystarczająco dużo. Widać, że praca nie jest dla nich wartością samą w sobie, ale koniecznością" - mówiła Zakrzewska.
Wskazywała przy tym na bariery, jakie stoją na przeszkodzie w podejmowaniu pracy przez kobiety, m.in. brak instytucjonalnej opieki nad dziećmi i związane z tym trudności w łączeniu obowiązków zawodowych i rodzinnych. Podkreśliła, że kobiety, choć są lepiej wykształcone (94 proc. ma przynajmniej średnie wykształcenie) i średnio pracują dłużej od mężczyzn, zarabiają mniej, często zatrudniane są w nisko płatnych sektorach, a nawet na takich samych stanowiskach zarabiają mniej od mężczyzn. Średnio pracują także ponad pięć godzin dziennie, wykonując obowiązki domowe.
Agata Kwiatkowska (PAP)
akw/ bno/
