Ponad sześć tysięcy XX-wiecznych wyrobów ze szkła zgromadziło Muzeum Podkarpackie w Krośnie (Podkarpackie). W czwartek w muzeum otwarto nową, stałą wystawę szkła.
"Jesteśmy jednym z nielicznych muzeów w Polsce, gdzie od przeszło pół wieku systematycznie gromadzi się szkło współczesne" - powiedział Krzysztof Gierlach, kierownik działu historii szkła i przemysłu szklarskiego muzeum.
Dodał, że "zdecydowaną większość wyrobów wykonali ręcznie hutnicy szkła, którzy pracują lub pracowali w kilkudziesięciu hutach Podkarpacia, głównie w Krośnie i Jaśle".
Krosno i okolice - zwane przez niektórych Szklanym Zagłębiem - są największym w Polsce skupiskiem hut szkła gospodarczego. Dwie spośród nich, Krośnieńskie Huty Szkła "Krosno" S.A. i Huta Szkła w Jaśle, pracują od lat 20. minionego stulecia.
Najstarszymi eksponatami na wystawie w krośnieńskim muzeum są popielniczka z 1924 roku i komplet kieliszków z ok. 1930 roku. Wykonano je z bezbarwnego szkła sodowo-wapniowego, zdobiono polerowanym szlifem.
"Najpełniej reprezentowany jest okres po 1960 roku, gdy muzeum zaczęło gromadzić wzory wyrobów z poszczególnych hut. Wśród nich przeważają użytkowe komplety stołowe: kieliszki, karafki, dzbanki, szklanki, kufle, patery, cukiernice. Bardzo efektowną grupą z tego okresu są wyroby użytkowe o charakterze artystycznym - różnorodne wazony, świeczniki, formy dekoracyjne" - powiedział Gierlach.
W latach 1960-70 modne były wyroby lekkie w formie i bogato zdobione. W Muzeum Podkarpackim są zestawy, które grawerzy zdobili motywami roślinnymi i zwierzęcymi.
Dalszą część zbiorów zajmują komplety szkieł użytkowych, wykonane po 1970 roku. Ich forma zasadniczo różni się od wcześniejszych. Zanika lekkość, a pojawia się masywny kształt.
Licznie reprezentowane jest także wzornictwo przełomu XX i XXI wieku. W tym czasie najpopularniejsze były wyroby wykonane ze szkła mąconego, nieprzezroczystego.
Gierlach podkreślił, że "oryginalną grupę szkieł są wyroby artystyczne, które w latach 80. hutnicy i projektanci wytwarzali po godzinach pracy zawodowej".
"Był to ich protest przeciwko produkcji seryjnej. Tutaj każda praca jest inna, bo ich przesłaniem było podkreślenie niepowtarzalności" - zauważył Gierlach.
Autorami zgromadzonych wyrobów są m.in. Marian Fugiel, Bolesław Grzegorczyk, Jerzy Maraj, Jan Siedlecki, Magdalena Wójcik, Witold Togan, Anna Grabowska-Szczur.(PAP)
kyc/ abe/
