# dochodzi wyjaśnienie rzecznika IPN i naczelnika Wydziału Edukacji Historycznej #
22.09. Wilno (PAP) - Ambasador Polski na Litwie Janusz Skolimowski wyraził żal, że realizacja tak wspaniałej idei jak zapoznanie młodzieży polskiej na Litwie z wydarzeniami 17 września 1939 roku została źle przygotowana. Lekcje przygotowali merytorycznie pracownicy IPN.
"To była wspaniała idea, tylko została źle zrealizowana, czego bardzo żałuję" - powiedział we wtorek PAP ambasador Janusz Skolimowski.
Zaznaczył, że o zamiarze przeprowadzenia przez pracowników IPN warsztatów na temat 17 września 1939 roku w szkołach polskich na Litwie nie została poinformowana ani ambasada Polski na Litwie, ani polskie MSZ, ani litewskie Ministerstwo Oświaty.
Została naruszona elementarna zasada zachowania na terenie zaprzyjaźnionego państwa Unii Europejskiej - ocenił ambasador Skolimowski.
W poniedziałek na polecenie polskiego MSZ ambasador złożył wizytę w MSZ Litwy w sprawie przeprowadzonych warsztatów.
W ubiegłym tygodniu z inicjatywy stowarzyszenia Wspólnota Polska i IPN w niektórych polskich szkołach na Litwie odbyły się warsztaty na temat 17 września 1939 roku, które prowadzili pracownicy IPN oraz wolontariusze z Białegostoku, Gdańska, Katowic, Szczecina i Wrocławia. W warsztatach wzięło udział około 1200 osób.
Inicjatywa ta wywołała zaniepokojenie w litewskim Ministerstwie Oświaty, gdyż strona polska nie uzgadniała z nim tego projektu.
W czwartek grupa 25 litewskich posłów ze współrządzącej partii konserwatywnej Związek Ojczyzny - Litewscy Chrześcijańscy Demokraci zaapelowała do litewskiego MSZ o podjęcie kroków dyplomatycznych w celu "zapobieżenia wtrącaniu się instytucji obcych państw do systemu oświaty Litwy".
Posłowie napisali w oświadczeniu, że Litwa i Polska "w różny sposób interpretują niektóre karty historii, chociażby fakt okupacji przez Polskę przed 90 laty Litwy Wschodniej i jej aneksję".
Posłowie proponują, by - jak mówią - na wzór innych państw bałtyckich, a także Polski, część przedmiotów w szkołach mniejszości narodowych była wykładana w języku państwowym, ze szczególnym uwzględnieniem litewskich priorytetów w historii.
Zdaniem posłów, należy zobowiązać litewskie Ministerstwo Oświaty do przygotowania dla szkół mniejszości narodowych dodatkowego programu nauczania historii "związanej z 70. rocznicą zwrócenia Wilna Litwie i 90. rocznicą okupacji przez władze Polski Litwy Wschodniej".
"Akcję edukacyjną zorganizowało Stowarzyszenie +Wspólnota Polska+ i ono za nią odpowiada organizacyjnie" - poinformował we wtorek PAP rzecznik IPN Andrzej Arseniuk i zaznaczył, że rola IPN ograniczała się jedynie do merytorycznego przygotowania lekcji.
"Pracownicy IPN na prośbę Stowarzyszenia +Wspólnota Polska+ przygotowali i przeprowadzili na Litwie lekcje pt. +Gdy walczyliśmy we krwi i w chwale, Znienacka bagnet nam w tył wepchnięto" - powiedział rzecznik IPN i dodał, że lekcje te "poświęcone były agresji ZSRR na Polskę 17 września 1939 r. i konsekwencji realizacji paktu Ribbentrop-Mołotow".
"Materiały źródłowe wykorzystane podczas lekcji dotyczyły głównie Solecznik i okolic włączonych w skład Białoruskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej w październiku 1939 r. oraz polityki władz sowieckich na tych terenach" - dodał.
Ponadto Arseniuk zaznaczył, że podczas lekcji edukatorzy IPN podkreślali pozytywną rolę, jaką we wrześniu 1939 r. odegrała Republika Litewska w stosunku do przekraczających jej granicę żołnierzy polskich uchodzących przed najeźdźcami.
W rozmowie z PAP naczelnik Wydziału Edukacji Historycznej dr Andrzej Zawistowski z Biura Edukacji Publicznej IPN, który organizował lekcje od strony merytorycznej, powiedział, że "jedna z prowadzonych lekcji była hospitowana przez przedstawiciela Ministerstwa Edukacji Litwy".
"Po jej zakończeniu na ręce edukatorki IPN zostały złożone gratulacje i podziękowania za interesujące przedstawienie omawianego problemu" - zauważył Zawistowski.
Do czasu ukazania się depeszy nie udało się skontaktować z przedstawicielem Stowarzyszenia "Wspólnota Polska".
Aleksandra Akińczo (PAP)
aki/ ala/ nno/ abe/ jbr/
