Politycy, samorządowcy, dziennikarze i ludzie kultury już po raz 15. kwestują w niedzielę na rzecz ratowania zabytków najstarszej w Łodzi nekropolii - Starego Cmentarza przy ul. Ogrodowej. Na tym trójwyznaniowym cmentarzu pochowani są obok siebie katolicy, ewangelicy i wyznawcy prawosławia.
Tegoroczna kwesta trwa od piątku. Pieniądze zbierała już młodzież z łódzkich szkół, przewodnicy i członkowie Towarzystwa Opieki nad Starym Cmentarzem. W dniu Wszystkich Świętych do kwesty włączyli się znani mieszkańcy miasta. "Dwa pierwsze dni kwesty pokazały, że łodzianie są bardzo hojni. Jestem przekonany, że uda nam się zebrać rekordową kwotę na ratowanie zabytków tej nekropolii" - powiedział w niedzielę PAP prezes Towarzystwa Opieki nad Starym Cmentarzem Cezary Pawlak.
W ub. roku udało się zebrać niemal 90 tys. złotych. Za te pieniądze dawny blask odzyskało 11 zabytków. Odnowiono m.in. posąg Matki Bożej Różańcowej z wapienia na grobowcu rodziny Tybuchowskich, charakterystyczny posąg z XIX wieku Chrystusa Błogosławiącego, Pomnik Marii Olszewskiej, który wyróżnia postać anioła uskrzydlonego oraz pomnik Karola Gottloba Anstadta, założyciela łódzkiego rodu przemysłowców związanych z piwowarstwem.
Kwestę zainicjował przed laty nieżyjący już nestor łódzkich przewodników Stanisław Łukawski oraz łódzki ośrodek TVP. O tym, który zabytek będzie odnawiany za zebrane pieniądze decyduje specjalna rada. Dotąd zebrano w sumie 600 tys. zł. Pieniądze te, w połączeniu ze środkami samorządowymi, pozwoliły na odrestaurowanie 90 zabytków nekropolii.
Rokrocznie 10 proc. środków ze zbiórki przekazywanych jest na ratowanie najcenniejszego zabytku - unikalnego w skali światowej neogotyckiego mauzoleum fabrykanta Karola Scheiblera. Szacuje się, że koszt jego renowacji wyniesie w sumie ok. 20 mln zł.
Stary Cmentarz powstał w Łodzi w latach 1855-1858. Ponieważ Łódź była wtedy już miastem wielu religii, wyznaczono odrębne części dla katolików, protestantów i prawosławnych - obecnie część katolicka zajmuje obszar 11 ha, ewangelicka - 9 ha, a prawosławna niespełna hektar powierzchni. Znajduje się na nim niemal 600 zabytkowych i artystycznych obiektów sztuki nagrobnej, świadczących o wielokulturowej historii miasta. Niemal 200 z nich jest wpisanych do wojewódzkiego rejestru zabytków.
Stary Cmentarz jest miejscem pochówku przemysłowców, lekarzy, prawników, uczestników walk o niepodległość i ludzi zasłużonych dla rozwoju miasta, jego sztuki i oświaty. Znajdują się tu mauzolea łódzkich rodów fabrykanckich - Grohmanów, Geyerów, Kunitzerów, Kindermannów. W tej nekropolii pochowani są m.in. porucznik Stefan Pogonowski, jeden z bohaterów bitwy warszawskiej 1920 roku, rzeźbiarz Wacław Konopka, wybitny malarz i teoretyk sztuki z kręgu konstruktywizmu Władysław Strzemiński, a także aktor Leon Niemczyk oraz senator Andrzej Ostoja-Owsiany.(PAP)
szu/ jbr/
