Oratorium symfoniczne "Prorok Izajasz" Aleksandra Tansmana w wykonaniu orkiestry symfonicznej i chóru Filharmonii Łódzkiej zainaugurowało w piątek wieczorem 9. Międzynarodowy Festiwal Tansman 2012.
Utwór dedykowany pamięci sześciu milionów Żydów zamordowanych podczas II wojny światowej wykonano już w Tel Awiwie i Jerozolimie na 10-lecie państwa Izrael, w Los Angeles w 300-lecie osadnictwa Żydów w USA i w Łodzi w ramach obchodów 60. Rocznicy Likwidacji Litzmannstadt Getto w 2004 roku. Było to dotychczas jedyne wykonanie tego oratorium w Polsce.
Według organizatorów festiwalu, Tansman był pierwszym polskim kompozytorem XX wieku, który tworzył wielkie dzieła z odwołaniem do tekstów biblijnych. Traktował je - w tym "Psalmy" - "jako modlitwę obiektywną, niezwiązaną z żadnym wyznaniem, adresowaną zarówno do wierzących i niewierzących". Sam Tansman był agnostykiem.
Odbywający się co dwa lata Międzynarodowy Festiwal i Konkurs Indywidualności Muzycznych ma promować młodych, wyróżniających się muzyków i kompozytorów oraz popularyzować muzykę wybitnego łodzianina, pianisty i kompozytora Aleksandra Tansmana.
W trakcie trwania imprezy rozstrzygnięty zostanie Konkurs Indywidualności Muzycznych im. Tansmana. W tegorocznej edycji wzięli udział młodzi instrumentaliści z 50 krajów. Jury na podstawie nagrań DVD wyłoniło czwórkę finalistów: Michała Bryłę (altówka, Polska), Aleksieja Michajlenko (klarnet, Rosja), Wenetę Neinską (fortepian, Bułgaria) oraz pochodząca z Łodzi, a mieszkającą w Niemczech skrzypaczkę Aleksandrę Szurgot.
W piątek, 16 listopada w Filharmonii Łódzkiej finaliści zagrają koncerty Aleksandra Tansmana i walczyć będą o Grand Prix w wysokości 12 tys. euro; pula pozostałych nagród to 15 tys. euro.
Po raz pierwszy w Polsce na łódzkim festiwalu pojawią się dwa wybitne zespoły - kanadyjska żeńska Orkiestra Kameralna La Pieta z wybitną skrzypaczką Angele Dubeau (13 listopada) oraz orkiestra barokowa z Werony - Il Tempio Armonico (18 listopada). Kanadyjki, nominowane w tym roku do Nagrody Grammy, zaprezentują program nawiązujący do nurtu minimal music, a koncertowi towarzyszyć będzie wystawa w Muzeum Sztuki w Łodzi.
Koncertom towarzyszyć będzie 15 listopada prezentacja hollywoodzkiej filmografii Aleksandra Tansmana w kinie Charlie. Kompozytor jest nie tylko pierwszym Łodzianinem w historii, ale i pierwszym polskim artystą nominowanym w 1945 roku do Oskara za muzykę do filmu "Paris Underground" w reż. Gregory'ego Ratoffa. W Hollywood Tansman komponował muzykę do filmów Juliena Duviviera (z którym współpracował już w latach 30.), Fritza Langa, Gregory'ego Ratoffa, Dudleya Nicholsa.
Organizatorem Międzynarodowego Festiwalu i Konkursu Indywidualności Muzycznych Tansman 2012, który potrwa do 20 listopada, jest Stowarzyszenie Promocji Kultury im. Aleksandra Tansmana.
Aleksander Tansman - polski kompozytor pochodzenia żydowskiego - urodził się w 1897 roku w Łodzi. Był współtwórcą neoklasycyzmu w światowej muzyce. W 1920 roku przeniósł się na stałe do Paryża. Komponował m.in. symfonie, utwory kameralne, dzieła fortepianowe, a także oratoria, psalmy, pieśni solowe, muzykę teatralną i filmową. Artysta koncertował na całym świecie; przyjaźnił się m.in. z Charliem Chaplinem, George'em Gershwinem i Igorem Strawińskim. Kompozytor zmarł 15 listopada 1986 roku w Paryżu.(PAP)
jaw/ szu/ rda/
