Modlitwami na Cmentarzu Żydowskim rozpoczęły się w czwartek oficjalne uroczystości związane z 69. rocznicą likwidacji Litzmannstadt Getto. Ważnym elementem tegorocznych obchodów są wydarzenia związane ze zburzoną w 1939 roku synagogą Alte Szil.
Z cmentarza uczestnicy uroczystości przejdą w Marszu Pamięci na teren byłej stacji kolejowej Radegast, skąd w latach 1941-44 przywożono do getta Żydów z Europy, a później deportowano ich do obozów zagłady.
Wieczorem w parku Staromiejskim odbędzie się koncert "Synagoga w wyobraźni", któremu towarzyszyć będzie wizualizacja bożnicy.
Synagoga Alte Szil mieściła się przy ul. Wolborskiej przy obecnym parku Staromiejskim. Miała 24 metry szerokości i ponad 40 długości. Była jedną z największych łódzkich synagog. Jej budowa została ukończona w 1871 roku; pod koniec XIX w. była przebudowana. W listopadzie 1939 roku została podpalona przez Niemców. Po II wojnie światowej w tym miejscu wybudowano nową ulicę, przy której powstały szkoła i bloki mieszkalne.
W ostatnich dniach grupie łódzkich archeologów i wolontariuszy udało się natrafić na pozostałości po fundamentach synagogi Alte Szil. Kolejne prace zaplanowano na przyszły rok, tak aby na 70. rocznicę likwidacji Litzmannstadt Getto przywrócić Łodzi chociaż fragment tego budynku.
Niemcy utworzyli getto w Łodzi w lutym 1940 r. jako pierwsze na ziemiach polskich włączonych do Rzeszy. Łącznie przebywało tam ok. 220 tys. osób. Do getta trafiło wielu żydowskich intelektualistów z Polski, Czech, Niemiec, Austrii i Luksemburga.
W styczniu 1942 roku rozpoczęły się masowe deportacje Żydów z łódzkiego getta do obozu zagłady w Chełmnie nad Nerem. Całkowita likwidacja getta nastąpiła w sierpniu 1944 roku. Ostatni transport odjechał z Łodzi do obozu Auschwitz-Birkenau 29 sierpnia 1944 r. Według różnych źródeł, z łódzkiego getta ocalało jedynie 7-13 tysięcy osób. (PAP)
jaw/ abe/
