Ponad 20 prac jednego z ważniejszych współczesnych tureckich artystów Hueseyina Bahri Alptekina oglądać będzie można od piątku w budynku ms2 Muzeum Sztuki w Łodzi. To pierwsza w Polsce indywidualna wystawa prac tego nieżyjącego już artysty.
Ekspozycja "Zajścia, zdarzenia, okoliczności, przypadki, sytuacje" - to wybór prac, które podkreślają wątki twórczości Alptekina odnoszące się m.in. do kwestii przekładu międzykulturowego, migracji, globalnej produkcji oraz alternatywnych narracji historycznych.
Wystawę zapowiada rekonstrukcja instalacji "Turecka ciężarówka", czyli wypełniona kolorowymi piłkami czerwona ciężarówka Lublin Gaz 51, która zaparkowała już przed siedzibą ms2. Czerwony samochód wyprodukowany w Polsce na radzieckiej licencji został załadowany trzema tysiącami tanich chińskich piłek w kolorach nawiązujących do flagi Kurdystanu: czerwonym, żółtym i zielonym.
Ciężarówka ustawiona przed wejściem do Muzeum i jednocześnie w pobliżu galerii handlowej ma nawiązywać do "przecinających się peryferyjnych szlaków handlowych i globalnych przepływów ". (...) "Wskazuje, że nasza sytuacja lokalna jest nieodłączna od sytuacji globalnej i globalnych przemian ekonomicznych" - wyjaśniła jedna z kuratorek wystawy Joanna Sokołowska.
Na wystawie zebranych zostało ponad 20 prac z lat 1991-2007 - są wśród nich fotografie, instalacje, fotokolaże i obiekty. W instalacji "Heimat-Toprak" artysta połączył niemieckie określenie "ojczyzna" z tureckim słowem "ziemia", uruchamiając podobne, lecz nietożsame, skojarzenia. Oba słowa zestawione w wykonanym z cekinów i w kolorach niemieckiej flagi obiektem, nawiązują do "stereotypowych wyobrażeń o materialnej kulturze Orientu i asymilacji emigrantów w nowej ojczyźnie-Niemczech".
Zobaczyć będzie można także m.in. neon "Translacja", na którym widnieje fragment wiersza w języku tureckim, niemożliwy do wiernego przetłumaczenia, zestawiony z jego angielską wersją. W cyklu krótkich zapisów wideo pod wspólnym tytułem "Zdarzenia" artysta rejestrował przypadkowych, anonimowych ludzi i sytuacje, które toczą się gdzieś na marginesie życia tj. praca przy przycinaniu drzew czy wędrownych śmieciarzy.
Integralną część wystawy stanowi archiwum artysty, na które składa się zbiór przedmiotów przez niego zgromadzonych. Alptekina inspirowały tanie przedmioty masowego użytku, reklamy, przydrożna architektura. Kolekcjonował globusy, mapy, opakowania, foldery, etykiety, plakaty, zaproszenia, bilety.
"W jego sztuce bardzo ważne było środowisko w którym tworzył, a te przedmioty tworzyły środowisko do jego pracy, jego życia. One często stanowiły inspirację dla jego twórczości i były używane jako materiały do tworzenia instalacji, fotokolaży" - dodała Sokołowska.
Rekonstrukcji "Tureckiej ciężarówki" podjął się współautor tej instalacji Michael Morris, który przyjechał do Łodzi na zaproszenie Muzeum Sztuki; zaproszenie przyjęła też wdowa po artyście Camila Rocha. Sprawuje ona pieczę nad zbiorami artysty wspólnie z galerią Rampa i archiwum SALT w Stambule.
Na piątkowy wernisaż wstęp jest wolny. Ekspozycję w ms2 będzie można zwiedzać do 16 lutego 2014 roku.
Hueseyin Bahri Alptekin jako artysta zaistniał w międzynarodowym świecie sztuki w latach 90., dopiero w wieku około 40 lat. Nie odebrał tradycyjnego wykształcenia artystycznego, studiował filozofię na Sorbonie, pisał o sztuce, pracował m.in. jako fotograf dla paryskiej agencji SIPA. Alptekin współpracował z wieloma artystami i grupami, był inicjatorem kolektywnych działań artystycznych. W 2007 r. reprezentował Turcję na 52. Biennale Sztuki w Wenecji; w tym samym roku artysta zmarł. (PAP)
szu/ abe/
