Zakończyła się 18. kwesta na rzecz ratowania zabytków Starego Cmentarza przy ul. Ogrodowej w Łodzi. Zbiórka pieniędzy na tej najstarszej w mieście nekropolii trwała w tym roku cztery dni. Wynik kwesty ma być ogłoszony w poniedziałek.
Na Starym Cmentarzu, gdzie pochowani są katolicy, ewangelicy oraz wyznawcy prawosławia, co roku kwestują m.in. samorządowcy, dziennikarze, politycy, ludzie nauki, kultury i sportu, a także uczniowie łódzkich szkół i członkowie Towarzystwa Opieki nad Starym Cmentarzem.
W czwartek, w pierwszym dniu tegorocznej kwesty zebrano ponad 57 tys. zł. Pieniądze z trzech kolejnych dni nie zostały jeszcze policzone. Zdaniem organizatorów kwesty zebrana kwota powinna być jednak zbliżona do tej z ub. roku, kiedy na ratowanie zabytków Starego Cmentarza łodzianie przekazali ponad 93 tys. zł.
Z tych pieniędzy sfinansowano renowację ośmiu pomników (pięciu w części katolickiej, dwóch w ewangelickiej i jednego w prawosławnej). Wykonano również prace pielęgnacyjno-zabezpieczające na trzech wcześniej odnowionych nagrobkach.
Łącznie za pieniądze zebrane podczas wszystkich dotychczasowych kwest (prawie 1 mln zł) odnowiono już ponad 100 nagrobków. Koszt renowacji jednego to ok. 15 tys. zł. O tym, które z zabytków nekropolii są odnawiane w danym roku, decyduje specjalna rada złożona z członków Towarzystwa, historyków i konserwatorów zabytków.
Rokrocznie 10 proc. środków ze zbiórki w dniu Wszystkich Świętych przekazywanych jest na ratowanie najcenniejszego zabytku nekropolii - unikalnej w skali światowej neogotyckiej kaplicy-mauzoleum jednego z największych łódzkich fabrykantów Karola Scheiblera. Kaplicę zbudowano w latach 1885-1888 wg projektu Edwarda Lillpopa i Józefa Piusa Dziekońskiego. Należy ona do arcydzieł europejskiej architektury neogotyckiej. Po 1945 r. kaplica została zdewastowana i ograbiona. Prace przy jej renowacji rozpoczęto cztery lata temu. Ich łączny koszt szacowany jest na ok. 20 mln zł.
Stary Cmentarz w wielowyznaniowej Łodzi powstał w latach 1855-1858. W jego obrębie wyznaczono części dla katolików, protestantów i prawosławnych. Obecnie część katolicka zajmuje obszar 11 ha, ewangelicka (z kaplicą Scheiblera) 9 ha, a prawosławna - niespełna hektar powierzchni.
Nekropolię wyróżnia bogactwo form i stylistyki pomników nagrobnych. Wśród jej zabytków jest ok. tysiąc kaplic grobowych, pomników nagrobnych, rzeźb i kutych ogrodzeń. Ich autorzy to często znakomici architekci i rzeźbiarze. Niemal 200 obiektów jest wpisanych do wojewódzkiego rejestru zabytków.
Stary Cmentarz jest miejscem pochówku przemysłowców, lekarzy, prawników, uczestników walk o niepodległość i ludzi zasłużonych dla rozwoju miasta, jego sztuki i oświaty. Znajdują się tu mauzolea łódzkich rodów fabrykanckich - Grohmanów, Geyerów, Kunitzerów, Kindermannów.
W tej nekropolii pochowani są również m.in. porucznik Stefan Pogonowski, jeden z bohaterów bitwy warszawskiej 1920 roku, rzeźbiarz Wacław Konopka, wybitny malarz i teoretyk sztuki z kręgu konstruktywizmu Władysław Strzemiński, aktor Leon Niemczyk czy tragicznie zmarła w smoleńskiej katastrofie mec. Joanna Agacka-Indecka.
Kwesta na Starym Cmentarzu została zainicjowana przez nieżyjącego już nestora łódzkich przewodników Stanisława Łukawskiego oraz łódzki ośrodek TVP. Pierwsza zbiórka odbyła się w 1995 r.(PAP)
duk/ eaw/
