Cztery produkty tradycyjne z regionu łódzkiego wpisane zostały w ub. roku na Listę Produktów Tradycyjnych prowadzoną przez Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Wśród nich jest m.in. chleb razowy parzony z Ozorkowa i dmosiński syrop z malin.
W sumie na liście znajduje się już 68 produktów tradycyjnych z województwa łódzkiego - powiedziała PAP rzeczniczka marszałka województwa Joanna Blewąska.
Na ministerialną listę trafił w ub. roku m.in. chleb razowy parzony z Ozorkowa. W okolicach Ozorkowa tradycja wypieku chleba z mąki żytniej sięga początku XX wieku. Jego charakterystyczną cechą jest przygotowywanie go na zakwasie metodą zaparzania mąki, która miała na celu zwiększenie wydajności oraz przedłużenie świeżości chleba.
Pierwszym etapem przygotowania chleba razowego parzonego było sporządzenie żuru z mąki żytniej i wody. Następnie do ukwaszonego żuru dodawano mąkę razową, mieszano i odstawiano na kilka godzin w ciepłym miejscu w celu wytworzenia kwasu razowego. Dalej z gotowego kwasu razowego oraz zaparzonej mąki żytniej sporządzano ciasto dodając pozostałą część mąki razowej, wodę oraz dodatki takie jak ziarna słonecznika, miód lub suszoną śliwkę.
Po około pół godzinie, kiedy ciasto wyrosło, umieszczano je w odpowiednich formach i pozostawiano na około godzinę do wyrośnięcia. Pieczenie odbywało się w piecu przez około 2 godziny. "Obecnie chleb ten w dalszym ciągu jest przygotowywany w Ozorkowie według tradycyjnej metody i cieszy się nieustającą popularnością wśród mieszkańców i odwiedzających" - dodała Blewąska.
Na liście produktów tradycyjnych znalazły się także miody Ziemi Brzezińskiej, Wzniesień Łódzkich i Rawki - tradycyjne miody powstają tam w niezmieniony od lat sposób. W zależności od pory roku i związanych z tym okresów kwitnienia poszczególnych roślin, wyróżniany jest miód wiosenny, letni i jesienny.
Pozyskiwanie miodu pszczelego w okolicach Brzezin jest tradycją, często rodzinną i wielopokoleniową trwającą od co najmniej lat 20. XX w. Sprzyjającymi warunkami do pozyskania miodu na tym terenie są dorzecza rzek, łąki, zakrzaczenia śródpolne z miododajnymi wierzbami, lipami i akacjami oraz znaczne obszary leśne - obszar Parku Krajobrazowego Wzniesień Łódzkich czy Lasy Spalsko-Rogowskie.
Na obszarze tym nie występują większe fabryki czy zakłady, które zanieczyszczałyby środowisko. Większość pszczelarzy zrzeszonych jest w działającym od 1946 r. Rejonowym Kole Pszczelarzy Ziemi Brzezińskiej (obecnie liczy ono ok. 90 członków).
Wśród tradycyjnych produktów znalazł się także dmosiński syrop z malin. Produkcję malin na niewielką skalę rozpoczęto w województwie łódzkim w 1969 roku. Wyjątkowe warunki glebowo-klimatyczne panujące na obszarze powiatu brzezińskiego w okolicach Dmosina przyczyniły się do bardzo dynamicznego rozwoju ilości nasadzeń maliny na tym terenie. Do produkcji syropu używa się malin odmiany "Polana" pochodzących z przydomowych, starych sadów.
Zbiór malin na całym obszarze gminy Dmosin odbywa się ręcznie, gdyż tylko taka metoda gwarantuje wysoką jakość owoców. Owoce muszą być zdrowe, odpowiednio dojrzałe i najlepiej zbierane w słoneczny dzień, co podnosi ich wartość i zapobiega psuciu się owoców.
W Polsce od dawna ludność wiejska wykorzystywała produkty łatwo dostępne z własnych upraw i hodowli, które gospodynie przetwarzały w taki sposób, aby można je było wykorzystać w trudnych okresach zimowych. Jednym z takich produktów była kapusta, którą kiszono także w całych głowach. Tradycja i stara receptura kiszenia kapusty były przekazywane z pokolenia na pokolenie i także znalazła się na liście produktów tradycyjnych.
Wśród tradycyjnych produktów z regionu łódzkiego, które w poprzednich latach znalazły się na ministerialnej liście są m.in. piernik z marchwi, piernikowa chatka znad rzeki Mrogi czy chrzan w laskach z rejonu Środkowej Warty.
Regionalny piernik z marchwi przygotowany według specjalnej receptury zarówno smakiem jak i zapachem do złudzenia przypomina pierniki miodowe. Kształtem wyróżnia się natomiast "piernikowa chatka znad rzeki Mrogi". To pokryty białym lukrem ciemnobrązowy piernik w kształcie chaty otoczonej płotem i choinkami.
Od blisko 100 lat jednym z ciekawszych produktów regionu łódzkiego jest chrzan w laskach, uprawiany w południowo-zachodniej części województwa, w rejonie Środkowej Warty. W okresie międzywojennym sadzonki chrzanu sprowadził tu z Niemiec Oskar Paszchke, właściciel majątku ziemskiego Beresie Małe. Wraz z sadzonkami otrzymał instrukcję uprawy chrzanu oraz nakaz odsyłania "korzenia handlowego" do Niemiec, bez możliwości odsprzedania go innym osobom.
Dopiero po II wojnie światowej chrzan z Beresi Małych trafił do sąsiednich wsi. Z czasem stał się "oczkiem w głowie" miejscowych rolników, którzy wyspecjalizowali się w jego uprawie. Obecnie uprawiany jest przez kilkuset rolników, w czterech gminach województwa: Kiełczygłów, Siemkowice, Osjaków i Rusiec na pow. ponad 700 ha. Chrzan w laskach wykorzystywany jest nie tylko w przemyśle spożywczym, ale również w medycynie ludowej. (PAP)
szu/ dym/
