Sztuczność i schematyczność ludzkich zachowań, prowadzenie gier w relacjach między ludźmi to główne wątki spektaklu "Płatonow" Antoniego Czechowa, który przygotowuje zespół Teatru im. Juliusza Osterwy w Lublinie. Premiera przedstawienia odbędzie się w sobotę.
"Nie chodzi o uwspółcześnianie Czechowa, tylko o wydobycie tego, co w Czechowie ciągle aktualne" - powiedziała reżyser spektaklu Agnieszka Korytkowska - Mazur podczas spotkania z dziennikarzami w środę.
"Mniej nas interesuje historia majątku Wojnicewów z XIX w., ale bardziej to, co się dzieje pod podszewką, gdzie ci ludzie grają ze sobą, wchodzą ze sobą w sztuczne zapętlające się gry po to, żeby ugrać swoje. To jest u nas na pierwszym planie" - dodała.
"Płatonow" to debiutancka jednoaktowa sztuka rosyjskiego pisarza i dramaturga Antoniego Czechowa (1860-1904), wystawiona pierwszy raz w Moskwie w 1881 r. Młodzieńczy dramat Czechowa jest według różnych opinii ekspertów niedopracowany i przegadany, ale sceny i postacie w nim zawarte odzwierciedlają bohaterów, wątki i sytuacje, które pojawiają się w jego późniejszej twórczości.
Sztuka określana jest często jako historia rosyjskiego Don Juana, Michała Płatonowa, którego urokowi ulega wiele kobiet, w tym też bogata i wyzwolona generałowa Anna Wojnicew, i którego zachowania prowadzą ostatecznie do tragedii.
W spektaklu lubelskiego teatru uwodzenie kobiet przez Płatonowa to, jak tłumaczy Korytkowska-Mazur, jeden z mechanizmów, w których uwidacznia się uzurpowanie sobie prawa do manipulacji innymi i wykorzystywania ludzi do realizacji własnych celów.
Płatonow w lubelskim przedstawieniu to człowiek pogubiony, który znalazł się w kryzysowym momencie swojego życia. Usiłuje znaleźć i rozpoznać, gdzie zaczyna się sztuczność kontaktów między ludźmi, pośród których żyje, ale też wyśmiewa i obnaża ich słabości.
"Ci ludzie są absolutnie egoistyczni, a jednocześnie pławią się w świecie, który jest sztuczny i przez tę sztuczność męczący. Płatonow staje się takim kamieniem w bucie, który uwiera. To jest jedyny człowiek, który mimo że tkwi bardzo głęboko w tym świecie, ma świadomość tych mechanizmów i próbuje je odkryć" - powiedziała Korytkowska-Mazur.
Zdaniem reżyserki główna postać sztuki Czechowa symbolizuje pewien rodzaj postawy życiowej - niespełnienia i niewykorzystanego talentu.
"Tak jak mamy pewne formuły i postawy typu +homo politicus+ czy +homo sovieticus+, tak uważam, że jest też człowiek typu +homo platonovus+. To człowiek, który ma rodzaj charyzmy, jest obdarzony talentem, ale jednocześnie żyje na prowincji, również własnej mentalnej prowincji, której się poddaje. W związku tym jego talent, który jest rodzajem misji, nagle okazuje się być niespożytkowany" - powiedziała.
Spektakl powstał w oparciu o nowe tłumaczenie sztuki Czechowa autorstwa Agnieszki Lubomiry - Piotrowskiej. Scenografię do przedstawienia przygotował Jacek Malinowski, a choreografię Maciej Zakliczyński. Muzykę skomponował Michał Jacaszek. W roli głównej - Płatonowa - wystąpi Krzysztof Olchawa. (PAP)
ren/ ls/
