Historyk literatury, wybitna znawczyni literatury i kultury epoki Oświecenia, prof. Teresa Kostkiewiczowa została w czwartek uhonorowana tytułem doktora honoris causa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II.
Jak głosi uchwała Senatu KUL, uczelnia chce w ten sposób wyrazić szacunek i uznanie nie tylko dla wielkich osiągnięć prof. Kostkiewiczowej jako badacza literatury, ale też jako "zasłużonej wychowawczyni i nauczyciela wielu pokoleń badaczy" oraz "uczonej, której dzieło i życie wyrastają z dziedzictwa chrześcijańskiej Europy i służą jego pomnażaniu".
W laudacji prof. KUL Roman Doktór podkreślał zasługi Kostkiewiczowej dla rozpoznania oraz badania literatury i kultury XVIII w. w Polsce. Jak przypomniał, to właśnie ona napisała książki o charakterze "elementarnym dla wiedzy o Oświeceniu", które stanowią "krok" w kierunku lepszego poznania epoki, zrozumienia ducha tamtego czasu i kulturowych przemian w XVIII w. Doktór wskazał m.in. na wydaną w 1975 r. książkę Kostkiewiczowej "Klasycyzm - sentymentalizm - rokoko. Szkice o prądach literackich polskiego Oświecenia", która ugruntowała jej pozycję jako uczonej i stała się na lata "swoistą +biblią+ w świecie polonistycznym".
"Umieć czytać dawne przez dawne, a nie wczorajsze przez dzisiejsze to poważne wyzwanie dla historyka literatury. Tego mogą się uczyć od pani profesor młodsi literaturoznawcy. Mogą się też uczyć pokory poznawczej i umiaru w głoszonych aksjomatach i rewelacjach" - powiedział Doktór.
W swoim przemówieniu prof. Kostkiewiczowa dziękując za przyznane jej wyróżnienie, przypomniała swoje związki z KUL-em, głównie poprzez pracę pod kierunkiem prof. Czesława Zgorzelskiego, który był recenzentem jej rozpraw doktorskiej i habilitacyjnej.
Podkreśliła, że praca badacza literatury nie może się ograniczać jedynie do wzbogacania wiedzy i zamykania się "w wieży profesjonalizmu, ale ma sens wtedy, gdy służy ludziom, których "można i trzeba wprowadzić w świat wartości i doznań związanych z odbiorem i rozumieniem dzieł sztuki słowa, kultury i myśli ludzkiej.
"Rezultaty działań badacza literatury nie stanowią - w moim przekonaniu - jedynie poznawczego dorobku dyscypliny. Nabierają one szczególnej wartości, jeśli mogą być użyteczne na uczelni, w szkole, w teatrze, w kształtowaniu sposobów myślenia i odbioru kultury szerokiej publiczności" - powiedziała.
Teresa Kostkiewiczowa studia polonistyczne odbyła na Uniwersytecie Warszawskim w latach 1952-1956. W 1963 r. uzyskała doktorat, a w 1983 r. tytuł profesora. Pracowała na Uniwersytecie Warszawskim w Katedrze Teorii Literatury od zakończenia studiów do roku 1971, a następnie podjęła pracę w Instytucie Badań Literackich PAN, w którym objęła kierownictwo Pracowni Literatury Oświecenia. Pełniła tę funkcję do roku 2006. Od 1982 r. jest członkiem Rady Naukowej Instytutu Badań Literackich PAN.
Wykładała m.in. w Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej i na uniwersytecie w Clermont-Ferrand we Francji. Działała lub działa w wielu różnych towarzystwach i organizacjach naukowych - jest m.in. prezesem Towarzystwa Badań nad Wiekiem Osiemnastym, członkiem Towarzystwa Naukowego Warszawskiego oraz Towarzystwa Literackiego im Adama Mickiewicza.
Prof. Kostkiewiczowa była wielokrotnie odznaczana i wyróżniana - otrzymała m.in. Medal Komisji Edukacji Narodowej, Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski. Godność doktora honoris causa nadał jej również Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie. (PAP)
ren/ abe/
