W Parku Mużakowskim (Lubuskie) odbyła się uroczystość związana z przyznaniem temu miejscu certyfikatu Europejskiego Geoparku. To pierwszy w Polsce obiekt posiadający certyfikat tej rangi.
W środę z udziałem Głównego Geologa Kraju i władz regionu odbyła się specjalna konferencja prasowa z tej okazji.
"Skarbem" geoparku jest Łuk Mużakowa - uważany za jedyną na ziemi morenę czołową widoczną z kosmosu. To wyjątkowe miejsce dla geologów i przyrodników oraz atrakcja turystyczna regionu.
Na jego obszarze występuje ponad 100 zbiorników wodnych, które powstały w wyrobiskach po odkrywkowej eksploatacji węgla brunatnego oraz żwirów. Zbiorniki te wzbogacają krajobraz dzięki zabarwieniu wód od turkusowo-niebieskiego, zielonego, granatowego do pomarańczowego, czerwonego i brunatnego.
Dodatkowym walorem historycznym i kulturalnym jest jeden z piękniejszych parków przypałacowych w Europie w miejscowości Łęknica, który także znajduje się na tym obszarze.
Obszar polskiej części Łuku Mużakowa uzyskał status "Geoparku Krajowego" w 2009 r. 17 września 2011 roku podczas X Sesji Międzynarodowej Konferencji Europejskiej Sieci Geoparków w norweskim mieście Langesund Główny Geolog Kraju odebrał certyfikat dla Łuku Mużakowa.
"Geopark to miejsce, gdzie występują ciekawe formy geomorfologiczne, gdzie kiedyś prowadzono działalność górniczą, a teraz te elementy, które po niej pozostały, stanowią atrakcję turystyczną. Takie geoparki powstają w innych krajach, my będziemy kontynuować proces ich powoływania w Polsce" - powiedział Główny Geolog Kraju Henryk Jacek Jezierski.
Dodał, że Łuk Mużakowa jest pierwszym geoparkiem o randze europejskiej, ale w Polsce działają jeszcze dwa tego typu obiekty krajowe. W 2010 roku prawo do posługiwania się mianem Geoparku Krajowego otrzymały: Góra Św. Anny oraz Karkonoski Park Narodowy wraz z otuliną.
Na konferencji prasowej marszałek woj. lubuskiego Elżbieta Polak poinformowała, że komitet monitorujący program Europejskiej Współpracy Terytorialnej Polska-Saksonia przyznał dofinansowanie dla projektu pod nazwą "Ochrona i zachowanie geoparku i opracowanie wspólnej marki", przygotowanego przez Nadleśnictwo Lipinki Łużyckie wraz z niemiecką dyrekcją geoparku.
Całkowita wartość tego przedsięwzięcia to prawie 950 tys. euro, a dofinansowanie z EWT wyniesie 656 tys. euro. "Dzięki tym pieniądzom będzie można jeszcze bardziej wyeksponować i wypromować to wyjątkowe miejsce" - powiedziała marszałek Polak.
Geopark jest stosunkowo nowym "produktem" turystycznym na świecie. Pierwszym dokumentem promującym i wspierającym ideę tworzenia tej formy ochrony przyrody nieożywionej była Decyzja Rady wykonawczej UNESCO z czerwca 2001 r. Głównym zadaniem stawianym przed geoparkiem jest ochrona dziedzictwa geologicznego poprzez efektywne zabezpieczanie takich stanowisk.
"W naszym kraju mamy bardzo interesującą budowę geologiczną. Nasze przesłanie jest takie: na geologii da się zarobić, sprzedając ją jako produkt turystyczny. Dziedzictwo geologiczne Polski zasługuje na przekucie jego unikatowych walorów w geoturystyczny sukces na skalę światową. Wymagać to będzie od geologów włączania się w programy badawcze oraz merytorycznego wsparcia inicjatyw społecznych o profilu geologicznym" - mówił Jezierski.
Opisywany geopark rozciąga się ponad granicami krajów związkowych Brandenburgii i Saksonii po stronie niemieckiej oraz woj. lubuskiego po stornie polskiej. Na tym terenie znajduje się najlepiej zbadana na świecie morena czołowa. Łuk Mużakowa jest uważany za jedyną na Ziemi morenę czołową widoczną z kosmosu.
Całkowita powierzchnia łuku jako formy morfologicznej wynosi 170 km kwadratowych, z czego w Polsce znajduje się 75 km kwadratowych. Dolina Nysy Łużyckiej przecina łuk stanowiąc jednocześnie granicę obu krajów.
Morena ma kształt podkowy o dł. 40 km i szerokości 3-5 km, a deniwelacje na jej terenie sięgają 100 m. Morenę ukształtował ok. 340 tys. lat temu lodowiec skandynawski.
Na tym terenie znajduje się także Park Mużakowski, który powstał w latach 1815-45. Zachodnia część parku z ośrodkiem rezydencjonalnym leży obecnie po stronie niemieckiej na terenie miasta Bad Muskau, wschodnia po stronie polskiej na terenie Łęknicy (Lubuskie).
Powierzchnia całego założenia wynosi 728 ha, części zachodniej - 206 ha, części wschodniej - 522 ha. Jest to klasyczny park krajobrazowy, jedno z czołowych dzieł europejskiej sztuki ogrodowej XIX w. Inicjatorem budowy parku i jego twórcą był książę Hermann von Pueckler-Muskau, właściciel dóbr Muskau, literat, a zarazem propagator i teoretyk ogrodnictwa krajobrazowego.
W 2004 Park Mużakowski został wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Obecnie w obu częściach parku prowadzone są prace konserwatorskie, których celem jest odtworzenie pierwotnego układu kompozycyjnego. (PAP)
mmd/ abe/
