Członkowie sejmowej Komisji Mniejszości Narodowych i Etnicznych przyjechali w środę do Małopolski, aby zapoznać się z efektami realizowanego od dziesięciu lat w tym województwie rządowego programu wsparcia społeczności romskiej.
Jak poinformował przewodniczący komisji, Marek Ast, w środę posłowie zwiedzili świetlicę integracyjną i przedszkole w krakowskiej Nowej Hucie. Na czwartek zaplanowano wizyty u społeczności romskich w Limanowej, Łącku i Maszkowicach.
"W trakcie tej wizyty chcemy na miejscu uchwycić problemy, które dotyczą społeczności romskiej, bo nie zawsze jest ku temu okazja podczas posiedzeń komisji w Sejmie" - poinformował poseł Ast. Jak zaznaczył, wizytacja społeczności romskich w ich miejscu zamieszkania ma duże znaczenie, ponieważ mniejszość ta jest mocno podzielona społecznie i kulturowo.
"Inne trudności będą mieli Romowie na Opolszczyźnie, w Wielkopolsce, a inne w Małopolsce. Oczywiście są też wspólne problemy, takie jak np. dostęp do edukacji" - zaznaczył przewodniczący komisji sejmowej.
Pełnomocnik wojewody ds. mniejszości narodowych i etnicznych Elżbieta Mirga-Wójtowicz poinformowała, że Małopolska jest krajowym liderem w pozyskiwaniu środków w ramach rządowego programu wsparcia społeczności romskiej. Corocznie otrzymuje z niego około 3 mln zł, co stanowi 1/3 wszystkich środków w ramach programu. Za pieniądze te realizowanych jest około 100 programów, głównie edukacyjnych.
"Naszym priorytetem są zadania typowo edukacyjne, takie jak świetlice środowiskowe i integracyjne czy edukacja wczesnoszkolna" - wyjaśniła Mirga-Wójtowicz.
Według danych Małopolskiego Kuratorium Oświaty, prawie 700 dzieci romskich uczy się w 160 małopolskich szkołach podstawowych i gimnazjach. W ostatnich dziewięciu latach szkołę podstawową lub gimnazjum skończyło w Małopolsce 626 Romów. Kilku uczniów otrzymało stypendia dla wybitnie uzdolnionych.
Jeszcze dziesięć lat temu dzieci romskie nie chodziły do szkoły wcale lub nie robiły tego systematycznie i bardzo słabo znały język polski. Uczyły się w klasach romskich. Dziś są ze swoimi polskimi rówieśnikami, klasy romskie są "wygaszane". W Małopolsce funkcjonuje jeszcze tylko jedna.
Dzieci romskie, które trafiają do szkół otrzymują m.in. podręczniki i przybory szkolne, są dla nich organizowane zajęcia wyrównawcze (najczęściej z języka polskiego), pomoc w odrabianiu lekcji i wsparcie logopedyczne. W szkołach zatrudniani są nauczyciele wspomagający i tzw. asystenci romscy, cieszący się zaufaniem lokalnego środowiska Romów.
W Małopolsce do szkoły nie chodzi 10-15 proc. młodych Romów. Podobny jest odsetek tych, którzy edukację podjęli, ale jej nie ukończyli. Rośnie liczba dzieci romskich, które mają orzeczenia o konieczności edukacji specjalnej - z 20 proc. w roku 2001 do 30 proc. w 2009.
Pilotażowy program rządowy wsparcia społeczności romskiej był realizowany w latach 2001-2003 w Małopolsce, a w 2004 r. został uruchomiony w całym kraju. Jego celem jest doprowadzenie do pełnego uczestnictwa Romów w życiu społecznym. Chodzi m.in. o upowszechnienie wśród Romów edukacji, o walkę z bezrobociem, poprawę sytuacji bytowej i zdrowotnej tej społeczności, przeciwdziałanie dyskryminacji i przestępczości na tle etnicznym, propagowanie kultury romskiej i wiedzy o Romach wśród Polaków. (PAP)
rgr/ hes/
