Przyznawane co pięć lat nagrody im. Mikołaja Kopernika zostały wręczone w poniedziałek polskim autorom wyróżniających się prac naukowych. Nagrodę przyznaje Polska Akademia Umiejętności, a finansuje ją Fundacja Miasta Krakowa.
Nagrodę przyznaje się związanym z nauką polską autorom wyróżniających się prac opublikowanych w pięcioleciu poprzedzającym przyznanie nagrody w dziewięciu równorzędnych kategoriach. Rozpatrywane są prace w dziedzinach: astronomia, geodezja, geografia, ekonomia, filozofia, przyroda, medycyna, obronna sztuka wojskowa i prawo. W tym roku przyznano nagrody w 6 dziedzinach.
"Postać Mikołaja Kopernika - wielkiego uczonego - na trwale wrosła w krajobraz Krakowa, czego dowodem są pomniki mu poświęcone oraz instytucje i ulica jego imienia. Najpiękniejszym jednak pomnikiem jest nagroda honorująca osiągnięcia, które wiążą się z kręgiem zainteresowań uczonego" - powiedział prezydent miasta Jacek Majchrowski podczas uroczystej sesji Rady Miasta Krakowa.
W tym roku nagrody indywidualne po 20 tys. zł otrzymali: w dziedzinie astronomii dr hab. Michał Kokowski z Instytutu Historii Nauki PAN za pracę "Różne oblicza Mikołaja Kopernika - spotkania z historią"; w dziedzinie filozofii przyrody prof. dr hab. Andrzej Kajetan Wróblewski z Uniwersytetu Warszawskiego za "Historię fizyki od czasów najdawniejszych do współczesności" a w dziedzinie geofizyki prof. dr hab. Zbigniew Fajklewicz z Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie za pracę "Grawimetria stosowana".
W dziedzinie medycyny nagrodzono prof. dr hab. Barbarę Przewłocką z Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego za odkrycia w wyjaśnianiu mechanizmu bólu neuropatycznego, a w dziedzinie prawa - prof. dr hab. Karola Weitza z Uniwersytetu Warszawskiego za wybitne osiągnięcie badawcze w dziedzinie postępowania cywilnego, zwłaszcza międzynarodowego i europejskiego.
Nagroda zespołowa w wysokości 20 tys. zł w dziedzinie astronomii przypadła zespołowi Centrum Astronomicznego im. Mikołaja Kopernika Polskiej Akademii Nauk "za prace opublikowane w renomowanych czasopismach o światowym zasięgu, stanowiące istotny wkład w poszerzenie wiedzy o najbardziej energetycznych procesach astrofizycznych i w pogłębienie światowej kooperacji naukowej w zakresie astrofizyki".
Nagroda oraz zasady jej przyznawania i finansowania nawiązują do ustanowionej w roku 1873 nagrody naukowej imienia Mikołaja Kopernika Polskiej Akademii Umiejętności i Fundacji Miasta Krakowa.
Pierwszy konkurs ogłoszony został w 1876 r., ale w wyznaczonym terminie nie przysłano żadnej pracy. W ramach konkursów przeprowadzonych w latach 1878-1909 przedstawiono dziewięć prac, z których cztery zostały wyróżnione.
Konkurs realizowano z przerwami do 1939 roku. Starania o wznowienie nagrody zostały podjęte dopiero w roku 1988 przez Komitet Organizacyjny Obchodów Pięćsetnej Rocznicy Studiów Mikołaja Kopernika w Krakowie. W roku 1993 Rada Miasta Krakowa podjęła uchwałę o ustanowieniu Nagrody Naukowej im. Mikołaja Kopernika Fundacji Miasta Krakowa. (PAP)
rgr/ hes/ jra/
