Dzięki 7 mln zł unijnej dotacji pałac w Chrzęsnem (Mazowieckie) powróci do renesansowej świetności. Wyremontowany zostanie gmach pałacu i zabytkowy spichlerz. Zrewitalizowany będzie także okalający go park. Całkowity koszt inwestycji to ponad 11,3 mln zł.
Zespół Pałacowo-Parkowy w Chrzęsnem to najstarszy zabytek powiatu wołomińskiego. Wzniesiony został w 1635 r. dla starosty warszawskiego Stefana Bonawentury Grzybowskiego.
"Jak widać dzięki funduszom unijnym coraz więcej zabytkowych miejsc na Mazowszu odzyskuje dawny blask, tak jak ten XVII-wieczny pałac w Chrzęsnem. Mam nadzieję, że stanie się on kulturalną wizytówką powiatu wołomińskiego i przyciągnie szerokie grono turystów" - mówi marszałek województwa mazowieckiego Adam Struzik.
W ramach rozpoczętych w 2008 r. prac odrestaurowano budynek pałacu wraz z zabytkowym spichlerzem. Pomieszczenia pałacu zaaranżowano na wnętrza dawnej siedziby ziemiańskiej. Na parterze powstały sale multimedialne, które będą mogły być wykorzystywane m.in. do organizacji konferencji i szkoleń. Udało się także odtworzyć nieistniejącą przez ostatnie lata prywatną kaplicę. W odrestaurowanym budynku spichlerza umieszczono sale szkoleniowe, w których będą się mogły odbywać m.in. warsztaty, wystawy, zajęcia dla uczniów i konferencje.
Obecnie w pałacu przeprowadzane są prace wykończeniowe. Ułożono drewniane i kamienne podłogi, a detale wewnętrzne zostały poddane pracom konserwatorskim. Odtworzono kominki i kręcone schody w baszcie, odmalowano także wnętrza i fasady zewnętrzne budynków zespołu pałacowego. Ostatnim etapem prac wykończeniowych we wnętrzach będzie ustawienie odpowiedniego do ich charakteru umeblowania. Również prace w budynku spichlerza i dawnym czworaku dobiegają końca. Będzie on teraz pełnił funkcję administracyjną. Do zagospodarowania pozostał jeszcze teren XIX-wiecznego parku krajobrazowego. W tym roku ma zostać odtworzony jego historyczny układ wraz z małą architekturą, ogrodzeniem i wewnętrznymi drogami.
Pałac w Chrzęsnem został wzniesiony w 1635 r. W trakcie remontu gmachu odsłonięto elementy pochodzące z różnych etapów jego historii. Zachowały się m.in. fragmenty ceglanych fundamentów, na zrębie których wzniesiony został XVII-wieczny pałac. Budynek przeszedł kilka faz przebudowy, które dotychczas znane były głównie z opisów historycznych, a obecnie zostały potwierdzone podczas prac remontowych.
Układ budynku jest typowy dla podmiejskich pałaców tego okresu - z sienią i salą na pierwszym piętrze. Plan, w którym środkowe sale rozdzielają dwa apartamenty, został wprowadzony przez manierystów schyłku XVI w. i później przejęty przez muratorów cechowych. Bryłę pałacu dodatkowo urozmaicają wysokie szczyty oraz dwie wieżyczki dobudowane do tylnej elewacji. Sale przyziemia są sklepione, a piętro kryte bogato belkowanymi stropami. Pod koniec XVIII w. pałac został częściowo przebudowany, przekształcono jego elewację frontową.
Od XVI w. w pałacu znajdowała się siedziba ziemiańska. Obok głównego gmachu mieścił się folwark, ośrodek administrowania majątkiem. W XIX w. właściciele prowadzili tu salon artystyczny. W Chrzęsnem gościło wówczas wielu artystów z Warszawy m.in. Władysław Podkowiński i Miłosz Kotarbiński. W czasie II wojny światowej w budynku pałacu mieściła się siedziba wojsk niemieckich.
Po zakończeniu wojny majątek na skutek reformy rolnej został zamieniony na Państwowe Gospodarstwo Rolne. Następnie pałac i park użytkował Zakład Wychowawczy Towarzystwa Przyjaciół Dzieci. W 1997 r. zakład zakończył swoją działalność i od tego czasu pałac nie był użytkowany. Teren znajdujący się obecnie we władaniu powiatu wołomińskiego obejmuje obszar 3,49 ha. Dzisiejsza architektura dworu nawiązuje do pałacowej architektury Warszawy i wzorowana jest częściowo na pałacu w Nieborowie. Całość kompleksu pałacowego jest objęta ochroną prawną i wpisana do rejestru zabytków. (PAP)
akn/ abe/
