To wielki dzień, bo zmienia się duch naszych stosunków, nad którymi przez bardzo długi czas wisiało widmo przeszłości - mówił w poniedziałek w Warszawie podczas otwarcia Polsko-Rosyjskiego Forum Dialogu Obywatelskiego prezydent Rosji Dmitrij Miedwiediew.
W uroczystości otwarcia Forum, które odbyło się w Łazienkach Królewskich Miedwiediew uczestniczył wraz z polskim prezydentem Bronisławem Komorowskim.
W trakcie uroczystości prezydent Rosji uhonorował Orderem Przyjaźni Federacji Rosyjskiej twórcę "Katynia", reżysera Andrzej Wajdę. Miedwiediew podkreślił ogromny wkład polskiego reżysera w rozwój światowej kinematografii. Jak powiedział, w Rosji twórczość Wajdy "jest bardzo ceniona i lubiana".
Z kolei Wajda powiedział, że przyznanie mu rosyjskiego Orderu Przyjaźni nie jest tylko gestem polityka, ale także zapowiedzią wyjaśnienia do końca zbrodni katyńskiej oraz oddania należnej czci ofiarom zbrodni.
"Dzisiaj jest wielki dzień w stosunkach polsko-rosyjskich i związane jest to nie tylko z tym, że pierwszy raz od dawna w Polsce z wizytą oficjalną jest prezydent Federacji Rosyjskiej, ale jest to wielki dzień również dlatego, że zmienia się duch naszych stosunków, nad którymi przez bardzo długi czas wisiało widmo przeszłości" - mówił Miedwiediew otwierając Forum.
Jego zdaniem, "nie oznacza to, że przeszłość zniknęła, że nie zostało żadnych kwestii z tym związanych". "Myślę, że ważne jest co innego - ważne jest to, że znów zaczynamy słuchać się nawzajem, to, że jesteśmy gotowi do tego, żeby omawiać najtrudniejsze, najbardziej mroczne i najcięższe strony z naszej wspólnej historii" - podkreślił rosyjski prezydent.
Jak dodał, "problem często polega nie na tym, że nie pamięta się prawdy, a na tym, żeby móc powiedzieć tę prawdę i być gotowym do jej przyjęcia".
Przyznał, że oba kraje - i Polska, i Rosja - "bardzo wiele straciły w XX wieku". "I w rezultacie wojen, które wstrząsnęły Europą w tym wieku - przede wszystkim chodzi tu o II wojnę światową - i od reżimów totalitarnych, które poświęciły ogromną liczbę swoich obywateli. Dlatego naszym świętym obowiązkiem jest doprowadzenie tej pracy do końca, tak żeby między państwami, a przede wszystkim narodami, nie zostały powody do wzajemnego braku zaufania. I właśnie taki jest cel pracy Polsko-Rosyjskiego Forum Dialogu Obywatelskiego" - zaznaczył Miedwiediew.
Jego zdaniem, jedynie "nie zamykając oczu na przeszłość i nie wypierając się swojej historii, ale nazywając bardzo dokładnie to, co miało miejsce - z jakiej przyczyny i do czego to doprowadziło", Polska i Rosja może zbudować "stosunki partnerskie, które będą korzystne dla obu stron".
Rosyjski prezydent ocenił, że nasze kraje potrafią prowadzić wymianę handlową ze sobą, która - w jego opinii - w ostatnich latach wyglądała "całkiem nieźle". "Obrót towarowy jest wielomiliardowy, inwestycje są może niezbyt duże, ale jednak istnieją" - mówił Miedwiediew.
Przyznał jednocześnie, że jeśli chodzi o kontakty polityczne polsko-rosyjskie, "rzecz miała się o wiele gorzej". Podkreślił, że "bardzo liczy na to, że zarówno obecna wizyta delegacji rosyjskiej, jak i otwierane właśnie Forum Dialogu Obywatelskiego będą miały duże znaczenie dla intensyfikacji w naszych stosunkach, we wszystkich aspektach".
Komorowski w swoim przemówieniu również odnosił się do zmiany w stosunkach między naszymi krajami. Zwracał uwagę, że w wynikach badań widać, że polska opinia publiczna "chce odblokowania relacji" polsko-rosyjskich i wiąże nadzieje z wizytą Miedwiediewa.
Wskazywał, że jeżeli porównać wyniki badań dotyczące poziomu zaufania i nieufności między narodami sprzed 10 i 20 lat to dziś "możemy być wszyscy dumni, szczęśliwi i widzieć w tym zapowiedź jeszcze lepszej i bardziej jeszcze szczęśliwej przyszłości".
Według niego im dalej od momentu przełomu ustrojowego, tym bardziej polska opinia publiczna w sposób jednoznaczny daje wyraz temu, że coraz bardziej potrafimy się nawzajem cenić, lubić i ze sobą współpracować.
Jak podkreślał jest głęboko przekonany, że w Forum spotyka się grono osób "zarówno zatroskanych stanem rzeczy, który chyba mija w relacjach polsko-rosyjskich, jak i głęboko zaangażowanych w to, by dialog polsko-rosyjski był dobrą drogą do współpracy, a - daj panie Boże - również do pojednania".
"Jestem przekonany, że w tym dobrym zamyśle, jakim jest szukanie tego, co nas łączy ponad tym wszystkim, co nas dzieliło w przeszłości, że ten dobry dialog, by przyniósł dobre efekty, musi być oparty nie tylko o dialog państwo-państwo, nie tylko musi być oparty o interes, o biznes i inne formy współpracy, ale musi być oparty również o dialog obywatelski" - powiedział polski prezydent.
Jak mówił, dialog musi być także oparty o "obywatelski wymiar współpracy polsko-rosyjskiej i obywatelski wymiar także modernizacji". "Mamy w Polsce bogate, ale nie takie łatwe doświadczenia z zakresu obywatelskiego wymiaru zmian modernizacyjnych, które przyniosły takie niebywałe efekty jak na jedno polskie pokolenie" - ocenił.
"Chcielibyśmy bardzo, aby także Polsko-Rosyjskie Forum Dialogu Obywatelskiego było miejscem, które przyspiesza i które tłumaczy zarówno sens dobrej modernizacyjnej zmiany w relacjach polsko-rosyjskich, jak i dobrej zmiany modernizacyjnej, która jest udziałem naszej części Europy, także naszych partnerów rosyjskich" - powiedział prezydent.
Komorowski dziękował także za "dotychczasowy dialog, który daje dobre owoce". "Bo przecież mało się o tym mówi, ale do wielkiego sukcesu, sukcesu pokolenia ludzi Solidarności w Polsce, którym jest przełamanie stereotypów, przełamanie trudnej historii w relacjach z naszym zachodnim sąsiadem, my z mniejszym może tryumfem, może z mniejszym zadęciem możemy dopisać także bardzo pozytywną zmianę z naszym sąsiadem wschodnim" - zaznaczył.
Współprzewodniczący Forum Krzysztof Zanussi zwracał uwagę, że gremium to ma rozmawiać o przyszłości obu krajów i społeczeństw. "Tym razem chcemy rozmawiać o modernizacji, ale nie technologicznej, ale o modernizacji umysłów, modernizacji obywateli, modernizacji, która dałaby poczucie do jakiego świata zmierza Rosja i do jakiego świata zmierza Polska" - tłumaczył.
Współprzewodniczący Forum Dialogu ze strony rosyjskiej były ambasador Rosji w Warszawie Leonid Draczewski podkreślał, że to spotkanie jest szczególne, bo w stosunkach polsko-rosyjskich ma miejsce nowa sytuacja.
"Ona ma miejsce nie tylko dlatego, że doszło do takiego tragicznego wydarzenia. To stanowiło emocjonalny impuls dla naszych narodów. Uświadomiliśmy sobie jak wielka droga została pokonana w naszej świadomości, droga we wzajemnym zrozumieniu" - wskazywał.(PAP)
stk/ mkr/ par/ jbr/
