Przepisy ustawy o obywatelstwie polskim, które dały możliwość przywracania go osobom, które je utraciły, są rzadko wykorzystywane. Do końca ubiegłego roku taki wniosek złożyło zaledwie 500 osób - powiedział w czwartek wiceszef MSW Piotr Stachańczyk.
Stachańczyk mówił o tym podczas posiedzenia sejmowej komisji łączności z Polakami za granicą.
Przepisy dotyczące przywracania obywatelstwa osobom, które utraciły je przed 1 stycznia 1999 r. na mocy ustaw z lat 1920, 1951 i 1962, weszły w życie 15 maja ub.r. Z przedstawionych przez wiceszefa MSW danych wynika, że do końca 2012 r. wnioski o przywrócenie obywatelstwa złożyło 500 osób. Najwięcej zostało złożonych w polskich placówkach konsularnych w Niemczech i Szwecji.
Minister spraw wewnętrznych przywrócił w tym czasie obywatelstwo 374 osobom. Odmówił - ze względów formalnych - w sześciu przypadkach. W pięciu przypadkach zwrócił się do właściwych wojewodów o przeprowadzenie z urzędu postępowania w sprawie potwierdzenia obywatelstwa, ponieważ miał wątpliwości co do utraty go przez te osoby. We wszystkich tych przypadkach wojewodowie wydali decyzje stwierdzające posiadanie polskiego obywatelstwa i w konsekwencji wnioskom o przywrócenie go nie został nadany dalszy bieg.
Jak ocenił Stachańczyk, mała liczba wniosków o przywrócenie obywatelstwa prawdopodobnie związana jest z tym, że po wstąpieniu Polski do Unii Europejskiej zaczęły obowiązywać przepisy dotyczące swobodnego przepływu osób. Brak obywatelstwa nie powoduje już większych trudności formalnych związanych z przebywaniem na terenie innego kraju wspólnoty. Kolejny powód, jaki wskazał, to fakt, że przywrócenie obywatelstwa dotyczy wyłącznie osób, które je utraciły i nie jest ono automatycznie nadawane np. ich wnukom.
Na mocy ustawy 15 sierpnia ub.r. zaczęła obowiązywać również nowa procedura uznania za obywatela polskiego w trybie administracyjnym. Organem pierwszej instancji jest w tym wypadku wojewoda, a drugiej - minister spraw wewnętrznych.
Przyjęte w ustawie rozwiązania powiększają krąg cudzoziemców, którzy mogą ubiegać się o polskie obywatelstwo w tym trybie i zapewniają jednolite ich traktowanie. W drodze uznania, o polskie obywatelstwo mogą ubiegać się cudzoziemcy, którzy w czasie długoletniego pobytu w Polce zintegrowali się z polskim społeczeństwem, znają język polski, mają zapewnione mieszkanie i źródła utrzymania, respektują polski porządek prawny oraz nie stanowią zagrożenia dla obronności lub bezpieczeństwa państwa.
W wyniku postępowania administracyjnego polskie obywatelstwo mogą nabyć również osoby mieszkające w Polsce na podstawie określonych zezwoleń, uchodźcy, bezpaństwowcy, dzieci i małżonkowie polskich obywateli i osoby polskiego pochodzenia. Cudzoziemiec - z wyjątkiem małoletnich dzieci, których jedno z rodziców posiada już polskie obywatelstwo - ubiegający się o polskie obywatelstwo musi posiadać urzędowe poświadczenie znajomości języka polskiego, świadectwo ukończenia szkoły w Polsce lub świadectwo ukończenia za granicą szkoły z wykładowym językiem polskim.
Po 15 sierpnia ub.r. do wojewodów wystąpiło o uznanie za obywatela Polski 507 cudzoziemców, a wojewodowie uznali wnioski 175 osób. (PAP)
mca/ bos/ jra/
