Pierwsza wystawa czasowa, warsztaty dotyczące symboliki żydowskiej, debata architektoniczna oraz koncert zespołu "Alte Zachen" to niektóre z propozycji przygotowanych dla zwiedzających przez Muzeum Historii Żydów Polskich, po raz pierwszy uczestniczące w Nocy Muzeów.
Muzeum Historii Żydów Polskich, którego budynek został uroczyście otwarty 19 kwietnia, w 70. rocznicę wybuchu powstania w getcie warszawskim, Noc Muzeów zainaugurowało debatą "architektoniczną", poświęconą inspiracjom, symbolice i przeznaczeniu placówki.
"Sam projekt muzeum powstał bardzo szybko, bo w ciągu dwóch miesięcy. Moim celem było stworzenie przestrzennej, minimalistycznej powierzchni, co w dużej mierze się udało. Kluczowym miejscem budynku, swoistym sercem jest hol charakteryzujący się oryginalną architekturą, której przełożenie na formę praktyczną, było jednym z trudniejszych zadań realizatorskich" - opowiadał autor projektu muzeum fiński architekt Rainer Mahlamaki.
Jak zaznaczył, ważne było dla niego, by budynek właściwie wpisywał się w otoczenie, które choć naznaczone tragiczną historią getta, jest obecnie spokojną dzielnicą mieszkalną. "Zależało mi na tym, by forma zewnętrzna była stonowana i nie narzucająca się otoczeniu, aby właściwy sens, przekaz był widoczny we wnętrzu, wspierany przez wystawę stałą i ekspozycje czasowe" - zaakcentował Mahlamaki.
Prof. Bogdan Paczowski, przewodniczący jury konkursu na projekt muzeum podkreślił, że wybrano pracę Mahlamakiego ze względu na jej oryginalność połączoną z prostotą. "Jak napisałem w uzasadnieniu wyboru, projekt ten wyrażając z mocą dramat dziejów zawarty w treści muzeum, czyni to z powściągliwością i umiarem, uzyskując tym samym trwałe napięcie wewnętrzne, które zadecydowało chyba w dużej mierze o jego sukcesie. Zauważyłem, że podobne opinie wyrażało wiele osób odwiedzających po raz pierwszy muzeum" - powiedział Paczowski.
Gościom Nocy Muzeów odwiedzającym Muzeum Historii Żydów Polskich zaprezentowano pierwszą wystawę czasową placówki "Listy do tych, co daleko". To wideoinstalacja węgierskiego artysty Petera Forgacsa, złożona z amatorskich filmów z lat 20. i 30. XX w., nakręconych przez Żydów z USA odwiedzających rodzinne miejsca w Polsce.
Towarzyszą im fragmenty filmu fabularnego "Dybuk" z 1937 r. nakręconego w języku jidysz oraz dokumentów z cyklu "Pięć miast z 1939 r. i "Sztandar wolności" z 1935 r. Całość uzupełnia specjalnie skomponowana muzyka nowojorskiego zespołu The Klezmatics, łącząca tradycyjne żydowskie motywy z nastrojową formą; warstwie muzycznej towarzyszą cytaty ze wspomnień i utworów literackich.
Na Noc Muzeów przygotowano dodatkowe projekty. "Animatorzy muzeum opowiadają oczekującym na wejście do budynku historie bohaterów filmów przedstawionych na wystawie, przybliżając poszczególne postacie i ich dzieje. Goście są proszeni, by jak bohaterowie wystawy, pozostawili swój list - zarówno do tych, co daleko, jak i blisko - w formie pocztówki dźwiękowej" - relacjonowała PAP kierownik sekcji edukacji dorosłych w MHŻP Ewa Chomicka.
Zwiedzający mogą wziąć również udział w warsztatach dotyczących znaków i symboli żydowskich. "Przygotowaliśmy szablony odrysowywane przez gości, które nasi wizualizatorzy - grupa artystów, przenoszą jako projekcje na powierzchnię ściany i tworzą z nich do towarzyszącej nam muzyki zespołu Alte Zachen swoiste żywe narracje" - mówiła Chomicka.
W ramach rodzinnych warsztatów architektonicznych najmłodsi, wspólnie z rodzicami i animatorami, mogli zbudować z kartonu, kamyków i patyków swoje "muzeum marzeń". "Przybyłe do muzeum rodziny zaprosiliśmy również do poszukiwania na jego terenie tajemnic i odkrywania znaczeń symboliki placówki, wszystko w formie gry muzealnej" - dodała kierownik sekcji edukacji dorosłych w muzeum.
Przybyli do muzeum mają również możliwość zwiedzenia go ze specjalnie przeszkolonymi przewodnikami oraz obejrzenie filmu o powstającej wystawie głównej placówki. Przed budynkiem zorganizowano plenerowy koncert zespołu Alte Zachen, poprzedzony występem grupy Neoklez. Alte Zachen prezentuje muzykę będącą mieszanką tradycyjnych religijnych pieśni chasydzkich, rock'n'rolla i psychodelicznego rocka.
Nową stołeczną placówkę muzealną licznie odwiedzili zarówno mieszkańcy Warszawy, w różnym wieku, wielu z całymi rodzinami, jak i goście zagraniczni. "Po raz pierwszy mamy okazję zobaczyć od środka muzeum, którego budowę obserwowaliśmy od kilku lat. To ważne, że powstała placówka przypominająca o dawnych mieszkańcach naszej dzielnicy i ich często tragicznej historii. Sam budynek bardzo nam się podoba i dobrze wpisuje się w otoczenie" - powiedziała PAP mieszkanka Muranowa pani Joanna, która odwiedziła muzeum wspólnie z mężem i córką. (PAP)
akn/ abe/
