*Dr Jan Jacek Bruski, historyk z Uniwersytetu Jagiellońskiego, otrzymał w poniedziałek Nagrodę im. Wacława Felczaka i Henryka Wereszyckiego dla autora najlepszej książki historycznej dotyczącej Europy Środkowej. *
Nagroda, której pomysłodawcą jest Krakowski Oddział Polskiego Towarzystwa Historycznego, została przyznana po raz dziesiąty.
Dr Bruskiego nagrodzono za książkę "Między prometeizmem a Realpolitik. II Rzeczpospolita wobec Ukrainy sowieckiej 1921-1926". Laureat otrzymał 10 tys. zł ufundowane przez Wydawnictwo Literackie w Krakowie.
"To wyjątkowy zaszczyt, że moja książka została uhonorowana nagrodą, której patronują Wacław Felczak i Henryk Wereszycki dwaj mistrzowie historycznego warsztatu, a równocześnie dwa wzory postępowania, odwagi, patriotyzmu i zaangażowania obywatelskiego" - powiedział dr Bruski. Dodał, że choć nigdy nie spotkał osobiście uczonych, to mieli wielki wpływa na jego naukowe wybory.
Laureat podkreślił, że nagrodzenie pracy dotyczącej Ukrainy to dla niego sygnał, że ciągle "postrzegamy naszego wschodniego sąsiada, jako kraj, którego dzieje lokują się na bliskim nam kulturowo i cywilizacyjnie obszarze"., "że nie zmienią niczego jakieś krótkotrwałe zawirowania, które sprawiają, że w tej chwili zdaje się, że ten sąsiad coraz bardziej odbija od środkowoeuropejskiego brzegu i płynie, a raczej dryfuje w kierunku Wschodu. Ukraina w swojej historii przeżywała wiele momentów podobnego rozdarcia, trudnego wyboru między orientacjami na Wschód, na Zachód. W swojej książce staram się napisać o jednym z takich momentów rozdarcia" - mówił Bruski.
Nagrodę Honorową otrzymał prof. Andrzej Kastory, kierownik Katedry Historii Najnowszej Powszechnej w Uniwersytecie Pedagogicznym w Krakowie za pracę "Wielka Brytania wobec wydarzeń w Europie Środkowej w latach II wojny światowej". Jak podkreślił prof. Kastory ta praca to "epitafium Europy Środkowej". "Ona się uformowała politycznie w okresie międzywojennym i pod ciosami wydarzeń lat 1939 - 45 padła. Nie udało się wyrobić poczucia wspólnoty interesów w obronie przed wielkimi mocarstwami. Wszelkie działania w tym kierunku z wielu powodów poniosły fiasko" - powiedział prof. Kastory.
Prace zgłoszone przez wydawnictwa, ośrodki akademickie oraz kapitułę nagrody oceniało jury, powołane przez Polskie Towarzystwo Historyczne - Oddział w Krakowie i Wydział Historyczny Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Podczas poniedziałkowej uroczystości przewodniczący Kapituły prof. Michał Pułaski mówił, że miała ona ciężkie zadanie do spełnienia, bo musiała wybrać laureata spośród wielu interesujących propozycji.
Nagroda jest przyznawana 13 grudnia dla uczczenia dnia narodzin prof. Wereszyckiego. Na przemian otrzymuje ją historyk z zagranicy i z Polski. Jak poinformował w poniedziałek prezes krakowskiego oddziału Polskiego Towarzystwa Historycznego prof. Andrzej Chwalba, w przyszłym roku ponownie otrzyma ją Polak. Chodzi o to, by w roku 2012, kiedy w Krakowie zaplanowano II Kongres Zagranicznych Badaczy Dziejów Polski Zjazd nagrodzić uczonego z zagranicy.
Patroni nagrody, profesorowie historii w Uniwersytecie Jagiellońskim, byli wybitnymi znawcami dziejów Europy Środkowej i Wschodniej.
Prof. Wacław Felczak (1916-1993) napisał m.in. "Historię Węgier". Podczas II wojny światowej w Budapeszcie był łącznikiem między krajowymi organizacjami niepodległościowymi i rządem londyńskim oraz szefem tajnych polskich kurierów na trasie przez Karpaty.
Prof. Henryk Wereszycki (1898-1990) był legionistą Piłsudskiego, uczestniczył w wojnie polsko-bolszewickiej. Napisał m.in. "Historię polityczną Polski w dobie popowstaniowej 1864 - 1918", którą komunistyczne władze nakazały wycofać ze sprzedaży; a potem m.in. monografię "Sojusz trzech cesarzy", "Walkę o pokój europejski" i "Historię Austrii".
Przed rokiem Nagrodę im. Felczaka i Wereszyckiego otrzymał Słoweński historyk, publicysta Peter Vodopivec. (PAP)
wos/ abe/
