Projekt programu finansowania badań i innowacji z budżetem 80 mld euro, kierunek reformy europejskich uniwersytetów i przypomnienie Unii o polskich korzeniach Marii Skłodowskiej-Curie - oto niektóre sukcesy polskiej prezydencji w nauce i szkolnictwie wyższym.
Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego przez ostatnie sześć miesięcy koordynowało działania polskiej prezydencji w dziedzinie nauki, wyższej edukacji i innowacyjności.
"W Sopocie, Krakowie i Warszawie zorganizowaliśmy aż 40 ministerialnych debat i eksperckich konferencji, w których uczestniczyło ponad 8 tysięcy gości - unijni komisarze, ministrowie i przedstawiciele rządów unijnych państw, polscy i zagraniczni eksperci, naukowcy i badacze z Europy i świata. Dyskutowano m.in. o przyszłości internetu, zdrowej i bezpiecznej żywności, przyszłości badań nad czystą energią, efektywniejszym finansowaniu badań naukowych czy cywilizacyjnych wyzwaniach, przed którymi staje europejska nauka - przeczytać można w komunikacie nadesłanym w czwartek PAP przez Magdalenę Kulę, rzecznika prezydencji w Ministerstwie nauki i Szkolnictwa Wyższego.
W czasie polskiej prezydencji Komisja Europejska przedstawiła projekt programu finansowania badań naukowych Horyzont 2020 z rekordowym budżetem 80 mld euro na lata 2014-20. Prace nad Horyzontem 2020 były priorytetem naszej prezydencji w obszarze nauki. "Dobrze skonstruowany program finansowania badań może być dla Europy znaczącym impulsem pobudzającym gospodarkę, w czasie kryzysu ekonomicznego to kluczowe - podkreśla prof. Barbara Kudrycka, minister nauki i szkolnictwa wyższego. - Tak sprawne prace nad tym dokumentem to także polski sukces" - dodaje.
Program Horyzont 2020 po raz pierwszy w ramach jednego dokumentu skupia wszystkie unijne środki na finansowanie badań i innowacji. W projekcie zapisano ułatwienia w dostępie do tych nakładów dla indywidualnych badaczy, a także dla małych i średnich przedsiębiorstw. Ograniczono też formalności i uproszczono procedury. Wszystko po to, by przyciągnąć większą liczbę wybitnych naukowców oraz ułatwić aplikowanie o granty mniejszym zespołom badawczym.
W projekcie programu Horyzont 2020 zapisano też, że istniejący od 15 lat największy program wspierania naukowców, znany dotychczas jako Marie Curie Action, zmieni nazwę na Marie Skłodowska-Curie Actions.
Podczas polskiej prezydencji Rada UE ogłosiła też konkluzje o modernizacji szkolnictwa wyższego. Zapisano w nich, że państwa Unii powinny dążyć do ściślejszego powiązania uczelni z otoczeniem, wspierania przedsiębiorczości i innowacyjności studentów i naukowców oraz monitorowania zawodowych losów absolwentów, co pozwoli lepiej dostosować ofertę edukacyjną do wymagań rynków pracy.
W rekomendacjach Rady podkreślona została konieczność podnoszenia jakości wyższego wykształcenia przez większą mobilność studentów i naukowców oraz intensywniejszą współpracę transgraniczną. Rada rekomenduje państwom członkowskim kreowanie reform, które umożliwią bardziej elastyczne zarządzanie uczelniami i efektywny system ich finansowania, powiązany z osiąganymi wynikami i konkurencyjnością.
"Rekomendacje Rady UE są w pełni spójne z zapisami polskiej reformy szkolnictwa wyższego, którą wprowadziliśmy w życie w październiku tego roku - zaznacza prof. Kudrycka. - Cieszę się, że mogliśmy się podzielić z innymi państwami Unii naszymi doświadczeniami w unowocześnianiu systemu szkół wyższych. Wypracowane w Polsce rozwiązania spotkały się z dużym uznaniem w Europie".
Jak podkreśla minister Kudrycka, w czasie polskiego przewodnictwa w radzie UE "przypominaliśmy o konieczności pełniejszego wykorzystania kapitału intelektualnego Europy oraz wzmocnienia mobilności naukowców i studentów".
Polska prezydencja postulowała także szersze włączenie do unijnych programów, zwłaszcza programu Erasmus, studentów z krajów Partnerstwa Wschodniego. Poświęcona tej tematyce ministerialna konferencja "Go East, Erasmus!", zorganizowana w październiku w Białymstoku, zgromadziła przedstawicieli kilkunastu państw i odbiła się szerokim echem w całej Europie. (PAP)
pmw/ abe/
