Prawosławni i wierni innych kościołów wschodnich obchodzą w niedzielę Święto Wjazdu Pańskiego do Jerozolimy, czyli tradycyjną Niedzielę Palmową. W tym roku Święta Wielkanocne wypadają u nich 5 maja, czyli pięć tygodni po katolickich.
Niedziela Palmowa, to jedno z dwunastu najważniejszych świąt w prawosławnym kalendarzu liturgicznym. Zgodnie ze wschodnią tradycją, pierwsze nabożeństwa ze święceniem palm odprawiane były w cerkwiach już w sobotę wieczorem.
Największe skupiska prawosławnych w Polsce są w województwie podlaskim. W białostockiej katedrze św. Mikołaja głównemu nabożeństwu przewodniczył w niedzielę abp Jakub, ordynariusz prawosławnej diecezji białostocko-gdańskiej.
Palmy przynoszone do cerkwi są dużo skromniejsze niż te widywane w kościołach katolickich. To zwykle świeże, zielone gałązki, prawie zawsze wierzbowe, przewiązane jedynie kolorowymi wstążkami, czasem zdobione naturalnymi lub sztucznymi kwiatami. Dopuszczalne jest też używanie gałązek kwitnących krzewów, np. forsycji.
Po poświęceniu, przechowywane są do następnego roku. "Palmy są przechowywane za ikonami. Zgodnie z tradycją, mają chronić dom i jego domowników" - powiedział PAP ks. Andrzej Żuraw, dziekan sanocki i proboszcz parafii greckokatolickiej w Komańczy (Podkarpackie).
W tym regionie nabożeństwa Niedzieli Palmowej odprawiono m.in. w greckokatolickiej archikatedrze św. Jana Chrzciciela w Przemyślu i prawosławnej cerkwi katedralnej w Sanoku. Palmową Niedzielę świętują również staroobrzędowcy, których największe w kraju skupiska są na Suwalszczyźnie.
Niedziela Palmowa, to początek obchodów w Cerkwi Wielkiego Tygodnia poprzedzającego Wielkanoc. Data Wielkiej Nocy w obu chrześcijańskich obrządkach, katolickim i prawosławnym, liczona jest nieco inaczej, dlatego tylko raz na jakiś czas święto wypada w tym samym czasie. Przeważnie prawosławni świętują Wielkanoc po katolikach, a różnica może być nawet pięciotygodniowa.
W ubiegłym roku prawosławni świętowali Wielkanoc tydzień po katolikach, dwa lata temu święta wypadły w obu chrześcijańskich obrządkach w tym samym terminie.
Różnica wynika z tego, że katolicy świętują Wielkanoc zawsze w pierwszą niedzielę po wiosennej pełni księżyca (po 21 marca). Cerkiew dodaje do tego jeszcze jeden warunek: niedziela wielkanocna musi przypadać po zakończeniu Paschy żydowskiej (to także święto ruchome), bo dla wyznawców prawosławia oba święta są silnie ze sobą związane.
Dokładna liczba prawosławnych w Polsce nie jest znana. Hierarchowie Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego szacują liczbę wiernych na około 550-600 tysięcy. Przyjmuje się, że połowa z nich mieszka w województwie podlaskim. Na Podkarpaciu jest kilkanaście tysięcy prawosławnych i grekokatolików. (PAP)
rof/ kyc/ malk/
