Niemiecki filozof i socjolog Juergen Habermas opowiedział się za połączeniem najbliższych wyborów do Parlamentu Europejskiego w 2009 roku z ogólnoeuropejskim referendum na temat przyszłości Unii Europejskiej.
Obywatele wszystkich krajów Wspólnoty powinni wypowiedzieć się, czy chcą, by w przyszłości UE miała wybranego w bezpośrednich wyborach prezydenta, własnego ministra spraw zagranicznych oraz własne źródła finansowania - powiedział we wtorek Habermas w wywiadzie dla agencji dpa.
Zdaniem filozofa, wyniki referendum powinny zostać uznane za obowiązujące, jeżeli uzyskają poparcie "podwójnej większości", czyli większości 27 państw oraz większości głosów obywateli. Wyniki byłyby wiążące tylko dla tych krajów, w których większość obywateli głosowała za reformą. "Europa pożegnałaby się w ten sposób z modelem konwoju, w którym najwolniejszy wyznacza tempo" - wyjaśnił filozof.
Habermas przyznał, że skutkiem referendum byłby podział Wspólnoty na centrum i peryferie, jednak kraje, które zdecydują się na pozostanie "na peryferii", będą mogły w każdej chwili doszlusować do centrum.
Filozof uważa, że w obecnej chwili UE jest sparaliżowana, ponieważ rządy nie mogą porozumieć się co do kierunku dalszego rozwoju. Rządy powinny - jego zdaniem - "odważyć się na demokrację". W kampanii przed referendum partie polityczne będą musiały walczyć "z podniesioną przyłbicą" za lub przeciwko rozwojowi Unii Europejskiej.
Habermas dał się poznać jako zdecydowany przeciwnik amerykańskiej interwencji w Iraku. Uznał masowe protesty przeciwko tej wojnie w Niemczech i innych krajach zachodnioeuropejskich za fundament nowej europejskiej tożsamości.
Jacek Lepiarz (PAP)
lep/ ap/
