Federalny Trybunał Konstytucyjny w Karlsruhe rozpoczął we wtorek rozpatrywanie skargi skrajnie prawicowej NPD przeciwko prezydentowi Niemiec Joachimowi Gauckowi. Partia zarzuca szefowi państwa naruszenie neutralności urzędu.
Podczas spotkania z młodzieżą w jednej z berlińskich szkół Gauck opowiedział się za protestami przeciwko Narodowodemokratycznej Partii Niemiec (NPD), organizującej marsze przeciw uchodźcom. Skrajnie prawicowe ugrupowanie uważa, że Gauck naruszył obowiązującą go zasadę neutralności politycznej, tym bardziej, że wypowiedź miała miejsce przed wrześniowymi wyborami do Bundestagu.
Sędziowie TK zamierzają obecnie zbadać, jak daleko prezydent może się posunąć w przemówieniach, wywiadach i wypowiedziach. Wyrok ma zostać ogłoszony dopiero za kilka miesięcy.
"Prezydent musi móc powiedzieć to, co uważa za ważne, nawet wtedy, jeżeli wchodzi tym samym w konflikt z jakąś partią polityczną" - powiedział procesowy przedstawiciel Gaucka, Joachim Wieland. Jak zaznaczył, prezydent broni wartości konstytucyjnych. "W przypadkach, gdy te wartości są atakowane, prezydent nie może pozostać neutralny" - wyjaśnił Wieland.
Reagując na demonstracje NPD przeciwko przyjmowaniu przez Berlin uchodźców, Gauck powiedział w końcu sierpnia do grupy uczniów: "Potrzebni są obywatele, którzy wyjdą na ulicę i pokażą tym pomylonym, gdzie jest (nieprzekraczalna) granica".
Gauck jest pierwszym w historii RFN prezydentem, którego oskarżono ze względu na jego wypowiedź. Kompetencje niemieckich prezydentów ograniczają się z małymi wyjątkami do funkcji reprezentacyjnych. Ich głównym instrumentem uprawiania polityki są przemówienia dotyczące ważnych dla kraju tematów.
NPD jest ugrupowaniem nacjonalistycznym, wrogim wobec obcokrajowców i antysemickim. Kwestionuje demokratyczny system Niemiec oraz powojenne granice w Europie. W skali całego kraju nie odgrywa żadnej roli - w ubiegłorocznych wyborach zdobyła 1,3 proc. głosów. Jest natomiast reprezentowana w parlamentach lokalnych Saksonii i Meklemburgii. Druga izba niemieckiego parlamentu - Bundesrat - skierowała do TK w ubiegłym roku wniosek o delegalizację partii.
Z Berlina Jacek Lepiarz (PAP)
lep/ mc/
