Izraelski laureat Nagrody Nobla z chemii za "odkrycie kwazikryształów", prof. Dan Shechtman, został we wtorek doktorem honoris causa krakowskiej Akademii Górniczo-Hutniczej.
Wtorkowa ceremonia - nadzwyczajne posiedzenie Senatu uczelni, które prowadził prorektor ds. nauki, prof. Zbigniew Kąkol - odbyła się w Auli Głównej AGH. Prof. Shechtman, który przybył na uroczystość z małżonką, odebrał tradycyjne insygnia godności honoris causa: medal, dyplom i szarfę w barwach uczelni.
W swojej uchwale o przyznaniu tego tytułu Senat AGH uzasadnił, że dokonane przez izraelskiego uczonego odkrycie kwazikryształów było "największym wydarzeniem naukowym z krystalografii końca XX wieku". Laudację na cześć nowego doktora honoris causa wygłosił prof. Jean-Marie Dubois z francuskiej uczelni Universite de Lorraine.
"Usłyszeliście (od przedmówców) o moich znakomitych osiągnięciach. Ale nie one są najważniejsze w moim życiu - najistotniejszy jest fakt, że mam 10 wnuków, 4 dzieci i jedną żonę" - tak Shechtman zaczął swoje przemówienie do zebranych gości. W dalszej części wypowiedzi noblista skupił się na ogólnych wyzwaniach rozwoju nauki i współczesnego świata, przede wszystkim na problemach demograficznych.
"Kiedy dostałem Nagrodę Nobla, postanowiłem, że zostanę na całym świecie ambasadorem edukacji, nauki i technologicznej przedsiębiorczości. I od tego czasu robię to nieustannie" - dodał.
Nawiązując do wątku osobistego, noblista zwrócił uwagę na niedostateczną stopę urodzeń w wysokorozwiniętych, bogatych państwach i jednocześnie nadmierną dzietność w krajach biednych czy trzeciego świata.
Aby odwrócić tę tendencję, trzeba - według niego - bardziej aktywnej polityki rodzinnej państw rozwiniętych, np. wydłużania urlopów macierzyńskich czy rozszerzenia systemu opieki publicznej nad małymi dziećmi w żłobkach.
Jego zdaniem, innym światowym problemem jest obecnie brak przywódców myślących o przyszłości w dłuższej perspektywie. "Potrzebujemy liderów na każdym szczeblu - od lokalnego po najwyższy. Mam nadzieję, że niektórzy z tych liderów wyjdą z Waszej uczelni, aby Polska była lepsza" - zakończył swoje krótkie przemówienie Shechtman.
Dan Shechtman, urodzony w 1941 r. w Tel Avivie w Izraelu, w 2011 został uhonorowany Nagrodą Nobla z Chemii za "odkrycie kwazikryształów". Shechtman jest czwartym obywatelem Izraela, który dostał Nagrodę Nobla z Chemii w ciągu mniej niż dziesięciu lat. Otrzymał ponadto wiele nagród zarówno międzynarodowych jak i krajowych, w tym Wolf Prize.
Swoje badania naukowe prowadził przez wiele lat w swojej rodzinnej Hajfie - na Technion (Israel Institute of Technology) oraz w renomowanych amerykańskich placówkach badawczych, m.in. w Johns Hopkins University. (PAP)
szl/ ula/
