Bronisław Komorowski był kandydatem częściej prezentowanym w serwisach informacyjnych telewizji publicznej w pierwszym tygodniu po I turze wyborów prezydenckich; nadal był jednak kandydatem częściej prezentowanym negatywnie - wynika z kolejnego raportu Fundacji Batorego.
Fundacja Batorego przygotowała najnowszy raport na podstawie analizy czterech serwisów informacyjnych TVP: "Wiadomości", "Panoramy", "Teleexpressu" oraz "Serwisu Info", emitowanych w dniach 21-27 czerwca. Według raportu, w tym okresie kandydatem częściej w nich prezentowanym był Bronisław Komorowski, co stanowi zmianę w stosunku do poprzedniego badania (w okresie 14-18 czerwca), kiedy to liderem pod tym względem był Jarosław Kaczyński.
Łączny czas poświęconych Komorowskiemu materiałów wyborczych oraz jego wypowiedzi i obrazów bez głosu zawartych w innych badanych materiałach wyniósł 37 minut i 58 sekund. Czas ten był o 11 proc. dłuższy od czasu prezentacji drugiego kandydata - Jarosława Kaczyńskiego, któremu poświęcono 34 minuty i 6 sekund. Kandydatowi PO więcej czasu poświęcono w trzech z czterech poddanych analizie serwisów informacyjnych, lider PiS dłużej prezentowany był jedynie w "Panoramie".
Raport rozróżnia czas prezentacji wypowiedzi kandydatów oraz ich obrazów bez dźwięku. W kategorii wypowiedzi zdecydowaną przewagę zyskał w omawianym tygodniu Kaczyński. W serwisach informacyjnych zaprezentowano łącznie 9 minut i 56 sekund jego wypowiedzi - o 44 proc. więcej niż wypowiedzi marszałka Sejmu (6 minut i 55 sekund). Komorowski częściej natomiast był prezentowany pod względem obrazów - łączny czas to 10 minut i 30 sekund; Kaczyńskiego prezentowano przez 9 minut i 8 sekund.
Uwzględniono też czas wypowiedzi i obrazów osób kojarzonych z kandydatem, jak również wypowiedzi innych osób o kandydacie, które sumowane są z czasem prezentacji ich samych (tzw. czas prezentacji brutto). Także w tej kategorii Komorowski był kandydatem prezentowanym częściej - w sumie przez 59 minut i 19 sekund; czas prezentacji Kaczyńskiego wyniósł 43 minuty i 9 sekund, czyli był krótszy o 37 proc.
Raport stwierdza, że przewaga Komorowskiego nad Kaczyńskim wynika m.in. z odsetka udziału prezentacji kojarzonych z nim osób. "W przypadku marszałka Sejmu udział wypowiedzi i obrazów osób skojarzonych (w tym premiera Donalda Tuska oraz innych członków rządu) wynosi 38 procent, zaś w przypadku lidera PiS - 18 procent. Z kolei 7 procent czasu prezentacji brutto Bronisława Komorowskiego to czas, w którym prezentowany jest on w trakcie pełnienia funkcji urzędowych" - napisano w opracowaniu fundacji.
Z analizy jakościowej prezentacji kandydatów w serwisach informacyjnych TVP wynika, że Komorowski był częściej niż Kaczyński prezentowany negatywnie. Udział prezentacji negatywnych stanowił w przypadku kandydata PO 24 proc. całkowitego czasu prezentacji brutto, a w przypadku prezesa PiS - 10 proc.
Obaj kandydaci z podobną częstością (70 proc. - Komorowski, 68 proc. - Kaczyński) prezentowani byli neutralnie. Kandydatem stosunkowo częściej prezentowanym pozytywnie był lider PiS - odsetek czasu pozytywnych prezentacji wyniósł w jego przypadku 22 proc., zaś w przypadku marszałka Sejmu - 6 proc.
Raport stwierdza, że w porównaniu z serwisami emitowanymi w okresie 14-18 czerwca, w sposobie prezentacji kandydatów zaszły znaczące zmiany. "Jarosław Kaczyński był w minionym tygodniu stosunkowo rzadziej prezentowany w sposób pozytywny (spadek o 4 punkty proc.), stosunkowo częściej zaś - w sposób negatywny (wzrost o 13 punktów proc.). W przypadku Bronisława Komorowskiego odnotowano spadek udziału negatywnych prezentacji o 11 punktów procentowych oraz jednoczesny spadek udziału prezentacji pozytywnych o 3 punkty procentowe. Obydwaj kandydaci stosunkowo częściej przedstawiani byli w sposób neutralny" - napisano w opracowaniu Fundacji Batorego.
Różnice w sposobie prezentacji kandydatów autorzy raportu dostrzegli także między poszczególnymi serwisami informacyjnymi TVP. W ich ocenie, w serwisach TVP1 ("Wiadomości" i "Teleexpress") Jarosław Kaczyński był stosunkowo częściej niż w serwisach TVP2 i TVP Info prezentowany pozytywnie. Najwyższy odsetek prezentacji negatywnych lider PiS zanotował w "Panoramie" (34 proc.), najniższy zaś w "Wiadomościach", gdzie nie było ich wcale.
Bronisław Komorowski najczęściej prezentowany był negatywnie w "Panoramie" i "Teleexpressie" - udział prezentacji negatywnych wyniósł 28 proc. w jednym i w drugim programie. W serwisach tych jednocześnie odnotowano najwyższy odsetek prezentacji pozytywnych marszałka Sejmu - w "Teleexpressie" 23 proc., a w "Panoramie" 15 proc. Jak podkreślają autorzy raportu, świadczy to o stosunkowo niskim odsetku prezentacji neutralnych w obu tych serwisach. W "Wiadomościach" kandydat PO był według raportu prezentowany w sposób negatywny przez 24 proc. czasu. Jednocześnie w serwisie tym nie odnotowano żadnej prezentacji pozytywnej Komorowskiego.
Podobnie jak w poprzednim tygodniu, najwyższy w serwisach TVP odsetek neutralnych prezentacji kandydatów odnotowano w "Serwisie Info" - 75 proc. w przypadku Komorowskiego i 80 proc. w przypadku Kaczyńskiego. Zdecydowanie wzrósł odsetek takich prezentacji w "Wiadomościach" (o 28 pkt proc. w przypadku prezesa PiS i o 20 pkt proc. w przypadku marszałka Sejmu). Jednocześnie w przypadku "Wiadomości" zauważalny był znaczący spadek odsetka negatywnych prezentacji kandydata PO (o 17 pkt proc.), przy jednoczesnym spadku odsetka pozytywnych prezentacji kandydata PiS (o 22 pkt proc.).
Raport wykonał zespół sześciorga socjologów (w większości doktorantów z Instytutu Socjologii UW) pod opieką koordynującego projekt dziennikarza Wojciecha Mazowieckiego. Badania oparte są na metodologii konsultowanej przez prof. Mirosławę Grabowską, a opracowane były na podstawie podręcznika Media Monitoring to Promote Democratic Elections: An NDI Handbook for Citizen Organizations.
Jest to kolejny raport Fundacji Batorego z monitoringu kampanii wyborczej w TVP. Po publikacji poprzednich rzecznik TVP Stanisław Wojtera ocenił, że obiektywne mogą być jedynie dane ilościowe. "Ocena - czy materiał jest pozytywny, negatywny czy neutralny - zawsze jest subiektywna" - mówił PAP. (PAP)
mca/ itm/ gma/
