Banki krwi pępowinowej, które ją przechowują, by można było jej użyć w przyszłości, muszą płacić 23-proc. VAT- orzekł w środę Naczelny Sąd Administracyjny. Dodał, że takie przechowywanie krwi nie jest ściśle związane z opieką medyczną.
Sprawa dotyczyła spółki prowadzącej bank krwi pępowinowej, która toczyła z izbą skarbową spór o to, czy usługi pobierania i przechowywania krwi pępowinowej są zwolnione z VAT. Spółka odpłatnie pobiera i przechowuje pobraną po porodzie krew pępowinową zawierającą komórki macierzyste. Krew ta jest przechowywana na taki okres, na jaki spółka zawiera umowę z rodzicami.
Spółka była zdania, że ma prawo do zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 18 ustawy o VAT, który zwalnia z podatku usługi w zakresie opieki medycznej służące ochronie zdrowia, wykonywane przez podmioty lecznicze. Argumentowała, że krew jest przechowywana w celu związanym z opieką medyczną.
Nie zgodziła się z tym izba skarbowa. Uznała, że usługa przechowywania krwi pępowinowej nie służy ani bezpośrednio leczeniu dziecka, ani żadnemu innemu celowi medycznemu. Zdaniem izby wolne od VAT jest tylko pobranie krwi pępowinowej w celu wykonania badań profilaktycznych, służących wykluczeniu konkretnych chorób, które mogą powstać u dziecka. Natomiast w sytuacji, gdy krew jest przechowywana wyłącznie po to, by ewentualnie wykorzystać ją w przyszłości i gdy nie ma to związku z trwającym leczeniem, usługa przechowywania krwi jest objęta stawką podstawową VAT (23 proc.).
Izba powołała się dodatkowo na wyroki Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (ETS) z 10 czerwca 2010 r. (sygn. C-262/08, C-86/09). Trybunał orzekł w nich, że usługi związane z przechowywaniem krwi pępowinowej i komórek macierzystych są opodatkowane VAT, jeśli nie są one związane z aktualnym celem terapeutycznym, tylko z celem hipotetycznym, przyszłym.
Spółka złożyła skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, a ten zgodził się z nią i uchylił interpretację izby. Sąd uznał, że krew pępowinową w każdym przypadku przechowuje się w celu medycznym i dlatego spółka prowadząca bank takiej krwi nie płaci VAT.
Na poparcie swojej tezy WSA przywołał dyrektywę unijną 2004/23 dotyczącą m.in. norm jakości i bezpiecznego oddawania, przechowywania i dystrybucji tkanek i komórek ludzkich. Z dyrektywy tej wynika, że działalność banków krwi pępowinowej jest nierozerwalnie związana z transplantologią, a więc dziedziną zajmującą się przywracaniem i ratowaniem zdrowia - uznał sąd.
Wyrok ten uchylił w środę Naczelny Sąd Administracyjny, uwzględniając skargę kasacyjną izby skarbowej (sygn. I FSK 309/12).
NSA orzekł, że przechowywanie krwi pępowinowej jest opodatkowane 23-proc. VAT, gdy krew nie jest wykorzystana w konkretnej terapii i tylko ewentualnie może być użyta w przyszłości. Sąd kasacyjny podobnie jak izba powołał się na wyroki ETS. NSA przypomniał też inne swoje niedawne wyroki, w których orzekł, że zwolnione z VAT są tylko usługi ściśle, a nie pośrednio i potencjalnie powiązane z usługami opieki medycznej.
Wyrok jest prawomocny. (PAP)
msz/ kjed/ amac/
