System umożliwiający naukę wymowy języka japońskiego bez nauczyciela, rejestrator wydechów przydatny w leczeniu chrapania i urządzenie do rozpoznawania mówcy - to przykłady wynalazków opracowanych przez naukowców z Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego.
Jak poinformował PAP dyrektor Centrum Innowacji i Transferu Technologii Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego Wojciech Samulowski, jednym z wynalazków opatentowanych przez naukowców tej uczelni jest system do wspomagania nauki języka japońskiego.
System wykorzystuje to, że jęz. japoński bazuje na morach, które są jednostkami czasu trwania sylab lub głosek. Wymowa polega na sklejaniu ze sobą określonej liczby mor. Słowo złożone z dwóch mor powinno brzmieć dwukrotnie dłużej niż słowo z jednej mory.
Urządzenie stwierdza poprawność wymowy słów na podstawie segmentacji sygnału dźwiękowego na mory lub złożenia mor oraz porównanie ich z wzorcami w bazie lingwistycznej.
Aby mówić zrozumiale dla Japończyków niezbędne jest opanowanie dźwięków tego języka i zasad właściwej wymowy. Zaletą systemu jest umożliwienie samodzielnej nauki wymowy bez nadzoru nauczyciela. Obsługa urządzenia jest prosta i nie wymaga dużej wiedzy o tym języku. Podczas nauki wykrywa ono błędy wymowy charakterystyczne dla wybranej narodowości.
Olsztyńska uczelnia jest zainteresowana zawarciem umowy z przedsiębiorstwem, które w oparciu o licencję przetestuje, wdroży do produkcji i wprowadzi na rynek taki system nauki języka.
Wynalazek dr. inż. Zenona Syroki z wydziału nauk technicznych UWM jest tym cenniejszy, że jęz. japońskim posługuje się 130 mln ludzi, a kraj kwitnącej wiśni jest trzecią gospodarką świata. Dlatego znajomość japońszczyzny może być przydatna w kontaktach biznesowych, turystycznych lub przy poszukiwaniu pracy.
Ten sam naukowiec jest autorem czasowo-sekwencyjnego systemu rozpoznawania mówców przez porównywanie wypowiadanych słów z wzorcem. To rodzaj biometrycznego zabezpieczenia, w którym zastosowano łączną czasowo-sekwencyjną analizę sygnałów mowy.
Urządzenie określa i analizuje cechy mowy, a potem porównuje z wcześniej zapisanymi próbkami słów. Wynik pozwala zweryfikować tożsamość mówcy.
Może być to wykorzystywane w informatyce, bankowości czy medycynie. Może służyć do tworzenia dodatkowych zabezpieczeń kont bankowych, do otwierania drzwi samochodowych lub włączania sprzętu przy pomocy głosu. Może też być przydatne w leczeniu wad wymowy.
Zaletą wynalazku jest przyspieszony czas rozpoznawania w stosunku do innych urządzeń tego typu, lepsza wykrywalność szczególnych cech mówcy, a co za tym idzie zwiększenie szansy na prawidłowe rozpoznanie mówiącego. Naukowcy szukają partnera, który wesprze finansowo budowę prototypu.
Innym wynalazkiem naukowców UWM jest "system do rejestracji wydechów z trzech kanałów", czyli ust i obu otworów nosa. Odkrycie może być przydatne przy leczeniu chrapania i bezdechu sennego.
Chrapanie występuje wtedy, gdy tkanki miękkie w obrębie dróg oddechowych rozluźniają się podczas snu i zaczynają drżeć pod wpływem strumienia powietrza. Bezdech śródsenny to schorzenie, które może nawet zagrażać życiu chorego. Problemy z oddychaniem we śnie, które część Polaków nadal bagatelizuje, są leczone coraz nowocześniejszymi metodami.
Po założeniu na twarz pacjenta aparat rejestruje wydechy z ust i nosa. W ten sposób można zdobyć dokładną wiedzę o tym, ile powietrza wydycha pacjent i którym otworem nosowym mniej, a którym więcej. Pozwoli to oceniać ich drożność.
Pomiar jest uzupełniony rejestracją zmian stężeń tlenu i dwutlenku węgla w gazie wydechowym, co pozwoli na analizę zużycia tlenu i wydalania dwutlenku węgla podczas spoczynku. A to pozwoli ocenić wydatek energetyczny i składniki przemiany metabolicznej.
Zaletą aparatu jest również to, że umożliwia on ciągłą rejestrację w funkcji czasu objętości oddechowej, przepływu oddechowego i parametrów pochodnych. Archiwizuje pełny przebieg badania, tak aby można było odtworzyć każdy wydech.
Autorem aparatu jest prof. n. med. Andrzej Kukwa z Katedry Otolaryngologii oraz Chorób Głowy i Szyi. Uniwersytet chce wykorzystać wynalazek w praktyce. Dlatego jest zainteresowany pozyskaniem partnera do produkcji sprzętu dla medycyny klinicznej i diagnostycznej.
Centrum Innowacji i Transferu Technologii Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie jest ogólnouczelnianą jednostką, powołaną do lepszego wykorzystania potencjału intelektualnego i technicznego tej uczelni. Ma również za zadanie przekazywać lub sprzedawać biznesowi istotne dla gospodarki wyniki badań i projektów naukowych.(PAP)
mbo/ ula/ tot/
