19 żołnierzy Wojsk Specjalnych z GROM-u oraz Jednostki Wojskowej Komandosów z Lublińca odebrało we wtorek w Pałacu Prezydenckim Ordery Krzyża Wojskowego - najwyższe odznaczenia wojskowe nadawane w Polsce za czyny bojowe w czasie pokoju - poinformował BBN.
Krzyże Komandorskie i Kawalerskie orderu nadał prezydent Bronisław Komorowski za wybitne czyny bojowe w czasie służby w misji ISAF w Afganistanie.
Jak podało w komunikacie Biuro Bezpieczeństwa Narodowego, ceremonia odbyła się bez udziału mediów ze względu na specyfikę służby i zadań wykonywanych przez komandosów. Ich nazwiska nie zostały podane do publicznej wiadomości.
BBN poinformował, że wśród wyróżnionych żołnierzy znaleźli się m.in. dwaj komandosi odznaczeni niedawno prestiżowym amerykańskim Meritorious Service Medal (Medalem za Chwalebną Służbę). Takie odznaczenie na początku listopada odebrał z rąk sekretarza stanu USA Johna Kerry'ego ppłk Wojciech Bagan z GROM-u.
Odznaczenia wręczył zastępca szefa BBN Zbigniew Włosowicz w obecności szefa Sztabu Generalnego Wojska Polskiego gen. broni Mieczysława Gocuła, dowódcy Wojsk Specjalnych gen. bryg. Piotra Patalonga oraz dowódców Jednostki Wojskowej GROM i Jednostki Wojskowej Komandosów płk. Piotra Gąstała i płk. Wiesława Kukuły.
Jak przypomniał BBN, do ostatnich sukcesów polskich komandosów w Afganistanie można zaliczyć m.in. przeprowadzone wspólnie z afgańskimi siłami bezpieczeństwa akcje pojmania dwóch rebeliantów, będących na liście najbardziej poszukiwanych osób JPEL (ang. Joint Prioritized Effects List). Polacy wyeliminowali też zastępcę lokalnego komendanta rebeliantów w prowincji Ghazni odpowiedzialnego za organizowanie ataków i zasadzek zarówno na ludność cywilną, jak i żołnierzy koalicji. Wzięli też udział w akcji uwolnienia afgańskiej parlamentarzystki, uprowadzonej przez talibów (ostatecznie została przez nich zwolniona). W Afganistanie żołnierze Wojsk Specjalnych szkolą miejscowych żołnierzy, policjantów oraz wspierają ich działania.
Polscy komandosi prowadzą w Afganistanie działania operacyjne w ramach oddzielnego łańcucha dowodzenia stworzonego dla sił specjalnych. Jednak - jak podkreślił BBN - szereg operacji prowadzonych przez żołnierzy Wojsk Specjalnych było i jest wykonywanych na korzyść Polskiego Kontyngentu Wojskowego i we współpracy z nim.
Oprócz GROM-u i JWK, w Afganistanie służą żołnierze Dowództwa Wojsk Specjalnych, Jednostki Wojskowej Nil oraz Jednostki Wojskowej Formoza. Dowódca tej ostatniej kmdr Dariusz Wichniarek od stycznia jest szefem sztabu w Dowództwie Komponentu Operacji Specjalnych w Afganistanie (NATO Special Operations Component Command - Afghanistan, NSOCC-A).
Order Krzyża Wojskowego został ustanowiony w 2006 r. z inicjatywy prezydenta Lecha Kaczyńskiego. Jest przyznawany za wybitne czyny bojowe połączone z wyjątkową ofiarnością i odwagą, podczas działań polskiego wojska w misjach poza granicami kraju oraz akcjach przeciwko aktom terroryzmu w kraju.
Order ma trzy klasy: Krzyż Wielki, Komandorski i Kawalerski. Krzyż Wielki mogą otrzymać dowódcy jednostek bojowych "za nadzwyczajne czyny bojowe lub wybitną inicjatywę, połączoną z umiejętnym i skutecznym dowodzeniem operacją lub akcją bojową". Krzyż Komandorski jest przyznawany dowódcy lub oficerowi "za umiejętne i skuteczne dowodzenie jednostką bojową lub za inny czyn zapewniający sukces operacji lub akcji bojowej". Może też trafić do oficerów sztabowych oraz do podoficerów i szeregowych, odznaczonych wcześniej Krzyżem Kawalerskim. Ten ostatni można nadać dowódcy lub żołnierzowi "za śmiały czyn bojowy lub osobiste męstwo w czasie akcji bojowej" oraz osobie cywilnej "za okazanie niezwykłego męstwa". Krzyż Kawalerski mogą otrzymać też formacje wojskowe.
Inne odznaczenia - Order Wojenny Virtuti Militari, Krzyż Walecznych i Krzyż Zasługi z Mieczami - można otrzymać tylko za czyny dokonane podczas wojny. Nadawane są one podczas trwania wojny i przez pięć lat od jej zakończenia. (PAP)
ral/ bno/ jbr/
