Medal Sprawiedliwy wśród Narodów Świata, dokumenty wiceprezesa Żegoty i przedstawiciela Bundu Leona Feinera, pierścień wytworzony w getcie łódzkim w 1942 r. - to niektóre z pamiątek przekazanych przez Władysława Bartoszewskiego Muzeum Historii Żydów Polskich.
Uroczystość przekazania darów przez prof. Bartoszewskiego do warszawskiego muzeum odbyła się w środę.
Bartoszewski tłumaczył, że ofiarowuje Muzeum Historii Żydów Polskich te pamiątki, które mają wartość edukacyjną, wychowawczą. Jak tłumaczył, ważny dla niego jest fakt, że w muzeum będą mogli zapoznać się z nimi inni ludzie, zwłaszcza - ci młodzi.
"Mam nadzieję, że te dary będą skłaniać do namysłu, wzbudzać głód wiedzy. (...) Nie chciałem czekać z przekazywaniem pamiątek po tym, co dla mnie w życiu było ważne, wszystkim tym, którzy będą dziedzicami pojęcia wolności" - tłumaczył Bartoszewski.
P.o. dyrektor Muzeum Historii Żydów Polskich Andrzej Cudak ocenił, że Muzeum Historii Żydów Polskich staje się "swego rodzaju skarbnicą". "Od 2006 roku prowadzimy akcję gromadzenia pamiątek, one są dla nas sprawą najważniejszą, bo stają się dokumentami historii, a w przyszłości będą pozwalać nam na organizację różnego rodzaju wystaw" - zauważył.
Wśród przekazanych przez Bartoszewskiego pamiątek znalazły się medal Sprawiedliwy wśród Narodów Świata i dokumenty wojenne wiceprezesa Żegoty i przedstawiciela Bundu dr Leona Feinera, w tym i świadectwo urodzenia wystawione na nazwisko Wacław Wendyński - wraz z opisem wyjaśniającym w jaki sposób znalazły się w posiadaniu Władysława Bartoszewskiego.
Władysław Bartoszewski przekazał placówce również pierścień pamiątkowy wytworzony w getcie łódzkim w 1942 r., który kupił w antykwariacie w Monachium w 1983 roku i medal - Nagrodę im. Elie Wiesela przyznana mu 28 kwietnia 2013 r. z okazji 20-lecia Muzeum Holokaustu w Waszyngtonie.
Zbiory Muzeum Historii Żydów Polskich wzbogaciły się także o kopię konspiracyjnego miesięcznego sprawozdania prasowego z maja 1943 r. pn. "Obrona getta warszawskiego w świetle wypowiedzi prasy tajnej" autorstwa Bartoszewskiego, odpis memoriału Żydowskiego Komitetu Narodowego do Pełnomocnika Rządu w Kraju z 8 września 1943 r., materiały rządu RP w Londynie: "Report on the relief accorded to Polish Citizens by the Polish Embassy in the U.S.S.R. with special reference to Polish Citizens of Jewish Nationality", kopie archiwalnych dokumentów dotyczących Żegoty i żydowskiego podziemia w czasie okupacji.
Bartoszewski podarował też muzeum kopię dyplomu upamiętniającego zasadzenie drzewka Żegoty w Yad Vashem, kopię dyplomu medal Sprawiedliwy wśród Narodów Świata, kopię honorowego obywatelstwa Państwa Izraela dla Władysława Bartoszewskiego.
Oddał też kilka książek o tematyce żydowskiej, w tym angielskojęzyczne wydania niektórych swoich publikacji - m.in. "The Warsaw Ghetto. A Christians Testimony", wydanego w Bostonie w 1987 r., z przedmową Stanisława Lema.
Kierownik Działu Dokumentacji i Opieki nad Zbiorami dr Renata Piątkowska zwróciła uwagę, że wykorzystując zbiory z kolekcji - wzbogacone o pamiątki Władysława Bartoszewskiego - muzeum może przygotowywać działania edukacyjne i kulturalne. Już od 18 października będzie można oglądać nową wystawę czasową "Biografie rzeczy", poświęconą właśnie podarowanym muzeum przedmiotom, dokumentom i historiom ich właścicieli. Pokazane zostaną wybrane pamiątki ze zbiorów muzeum razem z wybranymi dzieła sztuki współczesnych artystów, które będą komentarzem do poszczególnych części wystawy.
Kolekcja muzeum jest również dostępna przez internet. Centralna Baza Judaików to internetowa baza umożliwiająca dostęp do informacji o pamiątkach i dokumentach, które do tej pory były rozproszone w różnych zbiorach w Polsce i na świecie. W tej chwili baza udostępnia internautom opisy i fotografie ponad 3 tys. obiektów. (PAP)
agz/ abe/
