Duchowy przywódca wyznawców prawosławia, ekumeniczny patriarcha Konstantynopola Bartłomiej I, powiedział w poniedziałek, że nowa turecka konstytucja powinna zagwarantować równe prawa mniejszościom religijnym i stać na straży wolności religijnych.
Patriarcha Bartłomiej I spotkał się z członkami podkomisji parlamentarnej, która dąży do uzgodnienia kompromisowego projektu nowej tureckiej konstytucji, która ma zastąpić obecną z 1982 roku - z czasów rządów wojskowych. Podkomisja spotyka się z organizacjami pozarządowymi i przedstawicielami mniejszości religijnych, zbierając materiał do opracowania tekstu konstytucji.
W większości muzułmańskiej Turcji, która stara się o członkostwo w Unii Europejskiej, żyje niewielka mniejszość chrześcijańska i żydowska. UE jako warunek akcesyjny postawiła poprawę sytuacji mniejszości religijnych pod względem prawnym.
Turecka konstytucja gwarantuje wolność wyznania, ale Turcja od dawna jest krytykowana za ograniczanie praw mniejszości religijnych, m.in. za zamknięcie prawosławnego seminarium i akademii teologicznej, za stanowisko w kwestiach własności miejsc kultu i ingerowanie w wybór nowych zwierzchników Cerkwi. I choć Ankara uznaje Bartłomieja I za przywódcę lokalnej Cerkwi tureckiej, nie uznaje go za ekumenicznego patriarchę wszystkich wyznawców prawosławia.
Od dziesięcioleci Turcja ignorowała żądania patriarchatu, w dużej mierze z powodu nieufności do związków prawosławia z Grecją, z którą rywalizowała.
Natomiast prawosławne seminarium i akademia teologiczna na wyspie Chalki na Morzu Marmara - jedna z najważniejszych uczelni światowego prawosławia, w której wykształcenie zdobywały kolejne pokolenia hierarchów - pozostaje zamknięte od 1971 roku na mocy prawa poddającego uniwersytety kontroli państwowej. Jak od lat ostrzega Bartłomiej I, kurczącej się społeczności prawosławnej w Turcji grozi zanik z powodu braku duchownych.
Bartłomiej I powiedział dziennikarzom, że opowiada się za nową konstytucją, która daje równe prawa i wolności religijne i pozwala na ponowne otwarcie seminarium i akademii teologicznej.
"Prosiliśmy o równość - powiedział po spotkaniu patriarcha Bartłomiej I. - Prosiliśmy o ponowne otwarcie seminarium. O wolność wyznania, sumienia i kultu".
W 18-stonicowym dokumencie przedstawionym podkomisji zawarto także postulaty o fundusze na szkoły mniejszości i miejsca kultu - powiedział patriarcha. (PAP)
klm/ ro/
10832755 10831915 arch.
