Zdaniem eurodeputowanych, którzy monitorowali wybory w Mołdawii, ocena tych wyborów przez OBWE jest "nadmiernie optymistyczna" - powiedział PAP w środę przewodniczący komisji spraw zagranicznych Parlamentu Europejskiego Jacek Saryusz- Wolski.
Nie wykluczył, że UE powinna zażądać ponownego przeprowadzenia wyborów w Mołdawii, i zasugerował zaproszenie na szczyt Partnerstwa Wschodniego 7 maja do Pragi premiera, zamiast prezydenta Mołdawii.
Wizytę w Mołdawii 22 kwietnia zapowiedział w środę Mirek Topolanek, ustępujący premier Czech, które w tym półroczu przewodniczą UE. To Praga ma zdecydować, kto z ramienia władz w Kiszyniowie zostanie zaproszony na majowy szczyt Partnerstwa Wschodniego - unijnej inicjatywy współpracy ze wschodnimi sąsiadami UE, w tym Mołdawią.
Jak powiedział PAP Saryusz-Wolski, Parlament Europejski chce wysłać w najbliższych dniach do Mołdawii kolejną misję. Na sesji w Strasburgu przyjmie też rezolucję dotyczącą ostatnich wydarzeń w Mołdawii - protestów ulicznych opozycji, która kwestionuje wyniki wyborów parlamentarnych z 5 kwietnia, i brutalnych represji, które po nich nastąpiły.
"Według doniesień eurodeputowanych, relacja OBWE jest nadmiernie optymistyczna. To eufemizm. Jak się porówna ocenę OBWE i PE, to są to dwie różne oceny" - powiedział Saryusz-Wolski.
Jak zaznaczył, zdaniem eurodeputowanych, którzy brali udział w misji przed przewodnictwem Marianne Mikko, problem nie dotyczy samego głosowania, ale tego, co było wcześniej. Czyli - jak wyliczył Saryusz-Wolski - niedopuszczenia opozycji do mediów, braku swobody zgromadzeń i fałszowania list wyborczych, na których mogło być nawet od 200 do 400 tys. "martwych dusz".
"To musi być sprawdzone, i jeśli tak, to wtedy prawdopodobnie UE będzie musiała rozstrzygnąć, czy nie zażądać powtórzenia głosowania" - powiedział Saryusz-Wolski. Dodał, że "to, co zaproponowały obecne władze, czyli ponowne przeliczenie głosów, jest niewystarczające".
W środę odbyło się nadzwyczajne posiedzenie kierowanej przez Saryusz-Wolskiego komisji w sprawie sytuacji w Mołdawii z udziałem szefa rumuńskiej dyplomacji Cristiana Diaconescu.
"To jest problem Unii, a nie Rumunii. Rumunii samej nie zostawimy, bo jest oskarżana. A Mołdawii samej nie zostawimy, nawet jeśli tam się złe rzeczy dzieją" - powiedział Saryusz-Wolski.
Zdaniem europosła nie należy rezygnować z zaproszenia Mołdawii na szczyt 7 maja inaugurujący Partnerstwo Wschodnie. "Mołdawia powinna być zaproszona. To musi rozstrzygnąć czeskie przewodnictwo. (...) Ja bym zadzwonił i zaprosił panią premier Zinaidę Grecianii, dlatego, że mandat prezydenta Vladimira Woronina właśnie się kończy, a po drugie jest on jednym z aktorów tego konfliktu w dużo większym stopniu niż szef rządu" - powiedział PAP Wolski.
Ujawnił, że w rezolucji, którą przyjmie PE, znajdzie się apel o uwolnienie wszystkich więźniów zatrzymanych po wyborach, wyjaśnienie przypadków pobić i dwóch przypadków śmiertelnych. Eurodeputowani najpewniej zaapelują też o wzmocnienie unijnej misji w Mołdawii i ewentualne wysłanie tam misji cywilnej.
Kilkanaście osób zostało rannych, a kilkaset aresztowano w czasie zamieszek, do jakich doszło w Mołdawii po wyborach parlamentarnych z 5 kwietnia, w których zwyciężyła partia komunistyczna prezydenta Vladimira Voronina. Opozycja kwestionuje wyniki wyborów.
Voronin powiedział w piątek, że ma dowody na zaangażowanie się Rumunii w antyrządowe demonstracje w stolicy Mołdawii, Kiszyniowie. Wcześniej wydalił z kraju ambasadora Rumunii, zabronił wjazdu rumuńskim dziennikarzom i wprowadził wizy dla Rumunów.
Inga Czerny (PAP)
icz/ awl/ mc/
